Với những thành tựu về khoc học - công nghệ và hiệu quả kinh tế - xã hội mà cụm công trình mang lại, “Cụm công trình Nghiên cứu phát triển công nghệ thiết kế, thi công, lắp đặt các công trình dầu khí biển siêu trường, siêu trọng phù hợp với điều kiện Việt Nam” của ThS Bùi Hoàng Điệp và 11 đồng tác giả là một trong 12 cụm công trình được giải thưởng Hồ Chí Minh lần thứ 6.
Dầu khí Việt Nam khẳng định vị thế
Dù đã có các nghiên cứu về công nghệ thiết kế, thi công chế tạo và hạ thủy các công trình dầu khí biển siêu trường, siêu trọng từ trước nhưng khi bắt đầu nghiên cứu để áp dụng vào điều kiện Việt Nam thì có rất nhiều khó khăn, thử thách, từ các thách thức về cơ sở hạ tầng cho đến tiến độ thi công. Trong bối cảnh đó, Cụm công trình khoa học và công nghệ: Nghiên cứu phát triển công nghệ thiết kế, thi công, lắp đặt các công trình dầu khí biển siêu trường, siêu trọng phù hợp với điều kiện Việt Nam – đại diện tác giả: ThS. Bùi Hoàng Điệp - PGĐ PTSC M&C, với các nội dung triển khai nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ đã từng bước tháo gỡ các khó khăn, thách thức một cách hết sức thuyết phục. Thêm vào đó sự chỉ đạo nhất quán, quyết liệt của Chính phủ, Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam, đặc biệt là chủ đầu tư công ty Biển Đông POC trong việc phát huy năng lực nội địa, quyết tâm thực hiện dự án bằng nguồn lực trong nước.
Dự án Biển Đông 1 là một dự án có rất nhiều khó khăn và thách thức. Về cơ sở hạ tầng, cần có đường trượt để hạ thủy công trình sau khi chế tạo hoàn thiện trên bờ bằng phương pháp kéo trượt xuống sà lan vận chuyển; Yêu cầu tối thiểu để cẩu lớn di chuyển là 50 t/m2, trong khi bãi thi công vừa mới san lấp có sức chịu tải thiết kế chỉ đạt 4 t/m2; Địa chất của bãi PTSC M&C đặc biệt yếu với lớp bùn dày từ 10m tới 13m nằm ngay dưới lớp san lấp. Các yêu cầu thiết kế hết sức mới mẻ và chưa từng được thực hiện tại Việt Nam và trên thế giới ở thời điểm 2010.
Tiến độ ban đầu đặt ra chỉ cho phép 17 tháng để hoàn thành công tác thi công cả 2 công trình chân đế và thượng tầng giàn PQP-HT, trong khi các nhà thầu sở hữu đầy đủ nguồn lực cần thiết sẵn có thường cũng phải đề xuất khoảng 24 tháng với khối lượng thi công tương tự.
Tuy vậy, vượt qua mọi trở ngại và thách thức, đến tháng 10 năm 2012, công tác lắp đặt ngoài khơi của khối thượng tầng giàn công nghệ trung tâm và nhà ở PQP-HT đã hoàn thành, đánh dấu mốc dự án EPCI Biển Đông 1 đã thành công rực rỡ, đảm bảo chất lượng và tiến độ.
Để làm nên được thành công đó, không thể không kể đến những đóng góp trực tiếp và hết sức quan trọng của cụm công trình “Nghiên cứu phát triển công nghệ thiết kế, thi công, lắp đặt các công trình dầu khí biển siêu trường, siêu trọng phù hợp với điều kiện Việt Nam”. Cụm công trình bao gồm 6 nhiệm vụ nghiên cứu và ứng dụng, đó là: Nghiên cứu và ứng dụng công nghệ cọc đá và lưới địa kỹ thuật Tensar để gia cố nâng cấp nền bãi từ sức chịu tải 4 tấn/m2 lên tới sức chịu tải 50 tấn/m2; Nghiên cứu công nghệ hạ thủy và thiết kế đường trượt cho các công trình siêu trường siêu trọng; Nghiên cứu ứng dụng công nghệ jack-up thi công tổ hợp các kết cấu siêu trường siêu trọng; Nghiên cứu công nghệ thi công, hạ thủy và lắp đặt kiểu float-over2 các công trình siêu trường siêu trọng phục vụ thiết kế tối ưu dầm hạ thủy phù hợp với điều kiện Việt Nam; Nghiên cứu ứng dụng công nghệ quay lật panel chân đế khối lượng lớn có trọng tâm ngoài mặt phẳng bằng phương pháp sử dụng hệ thống neo xiên; Nghiên cứu, xây dựng cơ sở dữ liệu thiết kế giàn công nghệ trung tâm và thượng tầng tàu FPSO3.
Đại diện nhóm tác giả công trình, anh Lê Anh Dũng cho biết: "Công trình này xuất phát từ hơn 10 năm và đến nay có ý nghĩa thay đổi về chất trong công ty. Thời điểm này, tất cả các dự án công ty làm là dự án nước ngoài, mang lại doanh thu lớn cho tập thể. Công trình xây dựng được đội ngũ thiết kế tinh hoa nhất cho ngành dầu khí ở Việt Nam. Hơn 300 kỹ sư này không chỉ cống hiến cho ngành dầu khí Việt Nam mà còn tất cả các dự án ở nước ngoài. Giá trị công ty mang lại từ những dự án nước ngoài về Việt Nam là 3 tỷ đô la Mỹ. Đấy là thành tích có thể nhìn thấy từ giá trị lõi từ cụm công trình khoa học công nghệ khi điều kiện vật chất ở Việt Nam đang còn thiếu".
Tối ưu hiệu quả
Cụm công trình nghiên cứu khoa học đã được áp dụng thành công và đem lại lợi thế cạnh tranh quốc tế cho Công ty DVCKHH và Tổng Công ty DVKT Dầu khí trong hơn một thập kỷ vừa qua.
Cụm công trình cũng giúp công ty phát triển thêm các năng lực cần thiết cho tổng thầu EPCI như thiết kế chi tiết/ thiết kế cơ sở các giàn khoan đầu giếng, phát triển năng lực thiết kế và thi công các giàn khoan áp dụng công nghệ mới như giàn chân căng (tension leg platform), giàn cận biên, giàn tối giản và các công trình năng lượng tái tạo ngoài khơi.
Góp phần hình thành đội ngũ cán bộ có năng lực, kinh nghiệm và chuyên môn cao, đáp ứng được yêu cầu khắt khe của các công ty dầu khí quốc tế cho các vị trí quan trọng của dự án mà không cần phải thuê chuyên gia người nước ngoài như Giám đốc dự án, Phụ trách thiết kế, Phụ trách thi công, Quản lý lắp đặt-vận chuyển, Quản lý giao diện các nhà thầu, Quản lý chạy thử-tiền chạy thử, Quản lý đấu nối ngoài khơi...
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc trao Giải thưởng Hồ Chí Minh cho tác giả, đại diện tác giả, đại diện đồng tác giả của 12 công trình, cụm công trình được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh
Khẳng định vị thế Dầu khí Quốc gia Việt Nam
Cụm công trình KH&CN có đã được ứng dụng rất hiệu quả tại PTSC M&C và là điều kiện tiên quyết để công ty PTSC M&C xây dựng năng lực chế tạo, hạ thủy, vận chuyển và lắp đặt ngoài khơi các công trình biển siêu trường siêu trọng. Hiệu quả hữu hình của cụm công trình KHCN này có thể ước lượng được là 3.011,275 tỷ đồng.
Việc áp dụng kết quả của cụm công trình nghiên cứu khoa học đã giúp cho Công ty có được các dự án dầu khí trong và ngoài nước (mục 3.3), qua đó tạo công ăn việc làm ổn định cho khoảng 2.600 người lao động, thời gian cao điểm lên tới 4.200 người. Góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội của thành phố Vũng Tàu và tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu.
Cụm công trình cũng có ích lợi gián tiếp giúp cho các ngành công nghiệp phụ trợ và các đối tác của công ty phát triển, tích lũy thêm kiến thức, kinh nghiệm. Một số đối tác của công ty đã có đủ năng lực để có thể tham gia các dự án xây lắp lớn.
Thành công của cụm công trình đã thúc đẩy phát triển thị trường trong nước cho các dịch vụ thuộc chuỗi giá trị gia tăng phục vụ gói thầu EPCI, mang lại nguồn ngoại tệ dồi dào cho địa phương và đất nước. Tạo ra nguồn công ăn việc làm cho hàng nghìn lao động, góp phần ổn định kinh tế, an ninh xã hội trên địa bàn.
Hiện nay, các công trình dầu khí siêu trường siêu trọng nằm ở những vùng địa chính trị nhạy cảm là nơi có độ sâu nước lớn, trên 100m, có tác động to lớn, lâu dài và góp phần tích cực bảo vệ an ninh chủ quyền Quốc gia.
Việc PTSC M&C đạt được đầy đủ năng lực cạnh tranh các gói thầu EPCI của các giàn CPP và các giàn siêu trường siêu trọng đã tạo được niềm tin cho đội ngũ cán bộ công nhân viên và người lao động trong Công ty, tạo được niềm tin trong xã hội về năng lực của các nhà thầu Việt Nam và đội ngũ kỹ sư người Việt Nam, nâng cao uy tín của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam.
Sau dự án này, PTSC M&C đã có một bước đại nhảy vọt, trở thành một trong số ít các nhà thầu trong khu vực có khả năng làm tổng thầu EPCI, tự thi công chế tạo giàn công nghệ trung tâm (CPP) và các dự án quy mô lớn, đòi hỏi trình độ khoa học kỹ thuật cao, phức tạp, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế khắt khe về chất lượng, an toàn, sức khỏe và môi trường. Công ty được mời tham gia tất cả các gói thầu quốc tế trong khu vực, đấu và trúng thầu nhiều dự án nước ngoài.
Thông qua việc nghiên cứu, ứng dụng sáng tạo cụm công trình KH&CN vào dự án Biển Đông 1, PTSC M&C đã nắm rất chắc các công nghệ thiết kế, thi công, hạ thủy, lắp đặt các công trình dầu khí biển siêu trường, siêu trọng. Từ đó, tiếp tục hoàn thiện và nghiên cứu ứng dụng cụm công trình KHCN vào các dự án tiếp theo, sử dụng đường trượt sẵn có để thi công không chỉ cho các khối thượng tầng giàn CPP mà cả các giàn nổi gồm: các giàn chân căng (Tension Leg Platform –TLP), giàn bán chìm (Semi-submersible), MOPU (Mobile Offshore Production Unit).
Cụm Công trình KH&CN “Nghiên cứu phát triển công nghệ thiết kế, thi công, lắp đặt các công trình dầu khí biển siêu trường, siêu trọng phù hợp với điều kiện Việt Nam” đã đóng góp trực tiếp, quyết định tới sự thành công của dự án Biển Đông 1. Từ đó, đưa PTSC M&C trở thành một trong số ít các nhà thầu trong khu vực có đủ năng lực EPCI cho các dự án giàn công nghệ trung tâm CPP và các công trình dầu khí siêu trường siêu trọng.
Cụm công trình đã tiếp tục được nghiên cứu, ứng dụng và hoàn thiện để thực hiện các dự án có công trình siêu trọng như: HRD; CRD; Sao Vàng Đại Nguyệt; nghiên cứu, đánh giá khả thi cho rất nhiều dự án tiềm năng: chế tạo giàn MOPU; Semi-submersible; giàn CPP Block B; Sư Tử Trắng Phase 2; Lạc Đà Vàng; Cá Voi Xanh...
Kết quả này mang ý nghĩa rất quan trọng không chỉ đối với riêng tập thể Công ty PTSC M&C mà còn đối với cả ngành công nghiệp dịch vụ dầu khí quốc gia, khi mà năng lực cạnh tranh và làm chủ công nghệ được xem là yếu tố sống còn trên tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế. Hiện nay, các công trình Dầu khí nằm ở những vùng địa chính trị nhạy cảm là nơi có độ sâu nước lớn, trên 100m. Do đó, năng lực thiết kế, thi công chế tạo, hạ thủy và lắp đặt các công dầu khí siêu trường siêu trọng đã, đang và sẽ tiếp tục mang góp phần tích cực bảo vệ an ninh chủ quyền Quốc gia.
Bài, ảnh: Đăng Minh