Hội nhập Quốc tế Thứ sáu, 29/03/2024 , 05:19 pm
Cập nhật : 24/11/2020 , 10:11(GMT +7)
Việt Nam - Cuba: Hợp tác KH&CN luôn là trụ cột
Lễ ký kết Bản ghi nhớ giữa Bộ KH&CN Việt Nam với Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường Cuba
Trong suốt chặng đường 60 năm xây dựng và phát triển quan hệ ngoại giao giữa hai nước Việt Nam - Cuba, hợp tác về khoa học và công nghệ (KH&CN) luôn là trụ cột quan trọng góp phần không nhỏ củng cố và tăng cường quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa hai nước.

Từng bước nâng tầm quan hệ hợp tác hữu nghị truyền thống đặc biệt

Trước năm 1990, hợp tác giữa hai nước trong lĩnh vực KH&CN chủ yếu thông qua các chương trình đào tạo, nâng cao trình độ cho các cán bộ nghiên cứu, sinh viên của Việt Nam với sự hỗ trợ của Đảng, Nhà nước Cuba. Năm 1997, Hiệp định về Hợp tác Khoa học - Kỹ thuật giữa Việt Nam – Cuba đã được ký kết tạo môi trường và nền tảng pháp lý thuận lợi cho việc đẩy mạnh hợp tác KH&CN giữa hai quốc gia. Hai bên thường xuyên tiến hành trao đổi thông tin, chuyên gia, tổ chức hội nghị, hội thảo khoa học (mỗi năm từ 20 đến 25 đoàn chuyên gia) và triển khai hợp tác trong các lĩnh vực như nông nghiệp, y tế, thủy sản, du lịch, văn thư lưu trữ và cơ yếu.

 

Lễ ký kết Bản ghi nhớ giữa Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam với Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường Cuba về tăng cường hợp tác khoa học công nghệ (Nguồn: TTXVN)

Từ năm 2012 đến nay, hai Bên chú trọng tập trung vào xây dựng các dự án hợp tác nghiên cứu chung nhằm tận dụng được các thế mạnh về KH&CN của cả hai Nước nhằm phục vụ cho các nhu cầu cần thiết của hai quốc gia.

Tháng 3 năm 2018, Biên bản ghi nhớ về hợp tác KH&CN giữa Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trưởng Cuba đã được ký kết trước sự chứng kiến của Tổng bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng và Bí thư thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba Raul Castro Ruz. Biên bản ghi nhớ đã tạo môi trường và nền tảng pháp lý thuận lợi cho việc hợp tác. Đây cũng là tín hiệu tích cực cho thấy hai Bên mong muốn thúc đẩy hợp tác KH&CN giữa hai nước đi vào chiều sâu và mang lại hiệu quả cao, đồng thời đáp ứng được với những thay đổi của tình hình thế giới mới cũng như cụ thể hóa Hiệp định hợp tác Khoa học - Kỹ thuật ký năm 1997 trong đó tập trung vào các lĩnh vực hợp tác tiềm năng mới mà hai bên cùng quan tâm.

Đóng góp thiết thực cho khoa học và phát triển kinh tế - xã hội

Hiện nay hợp tác KH&CN giữa Việt Nam và Cuba được đặt trong khuôn khổ Ủy ban liên chính phủ giữa hai Nước. Việt Nam và Cuba đã chủ động đẩy mạnh quan hệ hợp tác KH&CN, vừa đẩy mạnh cả về nội dung, cơ chế và hình thức, vừa tăng cường tình đoàn kết, hữu nghị truyền thống, vừa nâng cao tính hiệu quả của các chương trình hợp tác. Trong giai đoạn 2006 – 2019, trải qua 14 Kỳ họp Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam – Cuba về hợp tác kinh tế và khoa học kỹ thuật, Tiểu ban hợp tác Khoa học – Kỹ thuật được đặt dưới cơ chế Ủy ban Liên chính phủ đã triển khai nhiều dự án nghiên cứu chung giữa các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp hai nước, công bố nhiều bài báo khoa học trên các tạp chí quốc tế và trong nước uy tín, đào tạo hàng chục cán bộ khoa học, tiến sỹ, thạc sỹ, đồng thời, góp phần nâng cao năng lực và trình độ nghiên cứu Việt Nam và Cuba. Trong đó phải kể đến một số dự án hợp tác điển hình như sau:

Ngày 04/01/2020, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh đã tiếp Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hoà Cuba tại Việt Nam Lianys Torres Rivera

Dự án Con đường ánh sáng đã được Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Công ty Trách nhiệm hữu hạn Fawoo Kidi lắp đặt và trao tặng, con đường ánh sáng hữu nghị nối công viên Hòa Bình, nơi đặt tượng đài Chủ tịch Hồ Chí Minh với Quảng trường Cách mạng có tượng đài vị anh hùng dân tộc Cuba Jose Marti tại trung tâm Thủ đô La Habana. Con đường này đã được Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cắt băng khánh thành nhân chuyến thăm chính thức Cuba vào tháng 4/2012. Đây là món quà hết sức ý nghĩa, thể hiện tình cảm chân thành của nhân dân Việt Nam với nhân dân Cuba anh em.

Dự án “Lắp đặt Hệ đảo hàng và Hệ điều khiển máy chiếu xạ nguồn Cobalt-60 của Viện Nghiên cứu Thực phẩm La Habana, Cuba”, tương tự Việt Nam 20 năm trước, Cuba hiện đang ứng dụng công nghệ chiếu xạ, khử trùng các sản phẩm công nghiệp, nông nghiệp... Công việc này được thực hiện với sự hỗ trợ của Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (VINATOM) thông qua việc làm “sống lại” thiết bị chiếu xạ nguồn Cobalt 60, vốn bị ngừng hoạt động trong vòng 16 năm. Với mong muốn đem lại cho các đồng nghiệp Cuba cơ hội làm chủ một thiết bị hiện đại, VINATOM đã thiết kế hệ Hệ đảo hàng và Hệ điều khiển máy chiếu xạ nguồn Cobalt-60 mới và chuyển giao cho đối tác Cuba. Dự án cũng huấn luyện cán bộ đảm trách việc vận hành, bảo dưỡng hệ thiết bị nêu trên. Đồng thời hỗ trợ Cuba thêm một bước gồm chế tạo và chuyển giao một hệ đo liều hàng chiếu xạ loại liều kế ECB (tiêu chuẩn trên nguồn phóng xạ phát tia gamma) với hai bộ liều kế chuẩn, 2.000 liều kế ECB và quy trình công nghệ chế tạo máy đo liều ECB.

Dự án “Nghiên cứu chính sách khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của Việt Nam và Cuba phục vụ phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh quá trình nâng cấp mô mình kinh tế của Cuba và tiến trình đổi mới, hội nhập quốc tế của Việt Nam”. Dự án nghiên cứu cho thấy, một quốc gia đang trong tiến trình mở cửa nền kinh tế và hội nhập quốc tế như Cuba rất cần học hỏi kinh nghiệm và nhận được sự tư vấn từ các quốc gia khác, nhất là các quốc gia có điểm tương đồng về thể chế chính trị, điều kiện kinh tế xã hội và định hướng phát triển chung. Việc vận dụng các kết quả nghiên cứu và thể chế định hướng chính trị như Việt Nam, là hết sức cần thiết để các cơ quan chức năng của Cuba có căn cứ tham mưu chính sách cho Chính phủ. Đây là đóng góp về mặt khoa học cả về lý luận và thực tiễn cho chủ đề hệ thống KH&CN trong bối cảnh các nền kinh tế đang chuyển đổi.

Triển vọng hợp tác tương lai

Cuba là quốc gia có thế mạnh hàng đầu thế giới về công nghệ sinh học trong lương thực và y tế, dược phẩm. Trong những năm gần đây, Cuba có xu hướng đầu tư các dự án hợp tác KH&CN tập trung vào việc nghiên cứu các sản phẩm công nghệ sinh học trong y tế và dược phẩm có tính cấp thiết và ứng dụng cao. Đặc biệt với kinh nghiệm lâu năm của mình, Cuba đang tìm kiếm đối tác tiềm năng để cùng hợp tác nghiên cứu phát triển và chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực trên. Vì vậy, các dự án hợp tác KH&CN ngày càng có tác động lớn về kinh tế - xã hội, và có tiềm năng chuyển giao công nghệ cao.

Việt Nam với đội ngũ các nhà khoa học năng động và sẵn sàng cầu thị hợp tác nghiên cứu trong môi trường quốc tế, việc thúc đẩy hơn nữa hợp tác KH&CN với Cuba sẽ mang lại nhiều cơ hội quý báu giúp Việt Nam nâng cao năng lực và trình độ KH&CN trong nước trong lĩnh vực công nghệ sinh học trong y tế và dược phẩm. Ngoài ra, Việt Nam có kinh nghiệm trong các lĩnh vực như: nông nghiệp, công nghệ thông tin, năng lượng nguyên tử áp dụng trong nông nghiệp và y tế có thể chia sẻ và hợp tác với phía Bạn. Quan hệ hợp tác về KH&CN giữa Việt Nam và Cuba đã có truyền thống tốt đẹp, hữu hảo hơn 23 năm qua với nhiều thành tựu đáng ghi nhận và đây là tiền đề và nền tảng quan trọng cho việc tiếp tục phát triển quan hệ hợp tác đối tác truyền thống và chiến lược trong những năm tiếp theo.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh và Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hoà Cuba tại Việt Nam Lianys Torres Rivera chụp ảnh lưu niệm cùng đại diện hai Bên

Hướng hợp tác song phương trong thời gian tới hai bên sẽ không chỉ dừng lại ở việc Việt Nam hỗ trợ Cuba mà có rất nhiều vấn đề Việt Nam cũng có thể học hỏi Cuba. Tiềm năng hợp tác giữa hai nước rất lớn và trải rộng trên nhiều lĩnh vực và việc tập trung xây dựng các dự án hợp tác trong các lĩnh vực như công nghệ sinh học trong y tế, dược phẩm, nông nghiệp, công nghệ thông tin... là cơ hội để khai thác thế mạnh về công nghệ của hai nước. Những dự án hợp tác trong thời gian tới sẽ được định hình trên nền tảng này.

Trong năm 2021, bên cạnh việc tiếp tục thực hiện có hiệu quả các hoạt động hợp tác theo Biên bản ghi nhớ đã ký kết năm 2018, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ phối hợp với Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường Cuba tổ chức Tọa đàm cấp Bộ trưởng về thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực KH&CN và Phiên họp Tiểu ban hợp tác KH&CN thuộc Kỳ họp lần thứ 39 UBLCP Việt Nam – Cuba tại Việt Nam, đồng thời tiếp tục đàm phán với Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường Cuba để có thể ký kết Kế hoạch triển khai Biên bản ghi nhớ về hợp tác KH&CN trong những năm tiếp theo.

Bài, ảnh: Hà Chi


Ý kiến của bạn
Tên của bạn : *
E_mail : *
Tiêu đề : *
Nội dung : * (Bạn vui lòng gõ tiếng Việt có dấu)
 
Mã bảo mật :   
   
Các tin khác

   
Xem tin theo ngày
   
 
Xem nhiều nhất

English
Video  
Thăm dò ý kiến
Bạn biết website “truyenthongkhoahoc.vn” qua nguồn thông tin nào?
Bạn bè giới thiệu
Qua Google
Qua sách báo, quảng cáo banner