Thành tựu nổi bật

Tổng công ty Thiết bị điện Đông Anh (EEMC), đơn vị Anh hùng lao động, được thành lập năm 1971, tiền thân là Nhà máy sửa chữa thiết bị Điện Đông Anh. Với truyền thống và kinh nghiệm nhiều năm trong thiết kế, chế tạo, cung cấp và sửa chữa các thiết bị điện cho lưới điện trên toàn quốc.

Năm 1993, máy biến áp 25.000 kVA - 110 kV do cán bộ, công nhân viên của Công ty chế tạo đã được lắp đặt vận hành thành công tại Trạm 110 kV Vĩnh Yên. Đây là sự kiện quan trọng, mở ra một thời kỳ mới, thiết kế chế tạo hàng loạt các loại máy biến áp đến 63 MVA – 110 kV, củng cố thêm lòng tin, niềm hy vọng vào khả năng triển vọng của Nhà máy, thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của tập thể cán bộ công nhân viên trong Nhà máy. Có thể nói, thời kỳ này Nhà máy còn nhiều khó khăn, phải vay vốn ngân hàng để đầu tư sản xuất, nhưng với việc chuyển hướng hoạt động từ sửa chữa, sản xuất thiết bị vừa và nhỏ sang thời kỳ nghiên cứu ứng dụng tiến bộ KH&CN vào thực tiễn đã tạo đà để Nhà máy vươn lên, chế tạo những sản phẩm mang tính đặc thù, có hàm lượng công nghệ cao.

Để đáp ứng nhu cầu của thị trường, phục vụ phát triển kinh tế đất nước, EEMC đã tự nghiên cứu chế tạo hàng loạt thiết bị điện, trong đó chủ yếu là máy biến áp phân phối và trung gian; máy biến dòng; máy biến điện áp; cầu chì tự rơi; cầu dao cách ly trong nhà, ngoài trời; các tủ bảng điện phân phối 0,4 kV; tủ kiôt, tủ điều khiển đo lường bảo vệ các công trình điện đến 220 kV; dây điện có bọc giấy, hoặc dây trần tiết diện đến 120 mm2; cáp nhôm trần, cáp thép tiết diện đến 800 mm2; thiết bị trọn bộ cho các trạm thuỷ điện nhỏ có công suất đến 100.000 kW...

Năm 2003, EEMC tiếp tục sản xuất thành công máy biến áp 125 MVA - 220 kV đầu tiên ở Việt Nam, được lắp đặt, vận hành an toàn tại Trạm biến áp 220 kV Sóc Sơn (Hà Nội) và đến tháng 2/2007, hoàn thành việc chế tạo máy biến áp 250 MVA-220/110/22 kV để lắp đặt, vận hành tại Trạm 220 kV Thái Nguyên, góp phần nâng cao tính ổn định, độ an toàn liên tục của lưới điện các tỉnh vùng Đông bắc nước ta.

Đây là một trong những thành tựu khoa học mang ý nghĩa lớn đối với ngành Công nghiệp, kể từ đây, Việt Nam không còn phải nhập máy biến áp 220 kV của nước ngoài khi thi công lưới điện truyền tải; tiết kiệm hàng tỷ đồng do chi phí giá thành sản phẩm thấp; giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động của Công ty.

Với nhu cầu sử dụng điện của người dân ngày càng tăng, nhu cầu các thiết bị điện cấp điện áp 500kV ngày càng trở nên cấp thiết, ngày 29/11/2012, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1791/QĐ-TTg phê duyệt cơ chế thực hiện thí điểm thiết kế, chế tạo trong nước thiết bị các nhà máy nhiệt điện trong giai đoạn 2012-2025. Thực hiện một trong các giải pháp đề ra nhằm bảo đảm mức độ sẵn sàng phát điện liên tục, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Công Thương đã phê duyệt nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp quốc gia sử dụng ngân sách nhà nước để hỗ trợ Tổng công ty Thiết bị điện Đông Anh trong hoạt động nghiên cứu phát triển sản phẩm máy biến áp nguồn 500kV.

Tuy nhiên, việc chế tạo một công trình khoa học công nghệ siêu cao áp, công suất lớn vẫn luôn là thách thức với bất kỳ doanh nghiệp nào. Nhận thấy những khó khăn mà EEMC sẽ phải giải quyết, Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ đã luôn tạo điều kiện để Công ty thực hiện hợp đồng công nghệ số 09/HĐ-ĐT/KHCN ngày 28 tháng 12 năm 2015. Thông qua hợp đồng này, EEMC đã nhận được sự hỗ trợ kịp thời trong việc nghiên cứu, chế tạo thử nghiệm các mô hình máy biến áp siêu cao áp và đặc biệt việc đầu tư hệ thống xử lý, thí nghiệm đo lường ruột máy biến áp có ý nghĩa then chốt cho việc thành công trong việc chế tạo các máy biến áp có công suất lớn.

Sau hơn ba năm triển khai công tác thiết kế, nghiên cứu công nghệ, chuẩn bị điều kiện sản xuất và tiến hành chế tạo, máy biến áp 467MVA – 500kV đã được EEMC hoàn thành toàn diện việc chế tạo, thử nghiệm đạt tiêu chuẩn IEC 60076, có thông số đáp ứng tốt so với yêu cầu của hợp đồng. Để thực hiện dự án này, EEMC đã chủ động mở rộng thêm nhà xưởng hiện có, đảm bảo độ ẩm, độ sạch đạt tiêu chuẩn, đồng bộ với các thiết bị công nghệ, thiết bị nâng hạ, thiết bị thí nghiệm,… đủ điều kiện đáp ứng sản xuất máy biến áp 500kV có công suất đến 900 MVA.

Chia sẻ với thành quả EEMC đạt được, ông Trần Đình Nhân – Tổng giám đốc EVN khẳng định, thành công của EEMC là đã làm chủ được công tác chế tạo, sửa chữa máy biến áp nguồn 500kV cho nhà máy thủy điện lớn nhất cả nước, qua đó tiếp tục phát huy để cung cấp ngày càng nhiều máy biến áp 500kV, các máy biến áp 110 – 220kV cho nhu cầu tăng trưởng điện ngày càng cao của đất nước ta. Sự thành công này cũng chính là cú hích, tạo tiền đề rất quan trọng cho EEMC nói riêng và ngành cơ khí Việt Nam nói chung, tiếp tục phát triển và mở rộng các sản phẩm tương tự, dần thay thế cho thiết bị ngoại nhập, đóng góp cho sự phát triển của ngành điện và nền kinh tế Việt Nam.

Từng bước chinh phục KH&CN

Phát biểu tại Lễ xuất xưởng máy biến áp 3 pha 500 kV đầu tiên mới đây, ông Nguyễn Trọng Tiếu – Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty thiết bị điện Đông Anh bày tỏ, điều khó khăn lớn nhất của Doanh nghiệp khi đầu tư nghiên cứu KH&CN để có được sản phẩm mới với hàm lượng công nghệ cao nhằm đóng góp cho sự phát triển của doanh nghiệp cho xã hội không phải là nguồn vốn đầu tư, đặc biệt là sản phẩm KH&CN này được ứng dụng ở đâu và ai dám sử dụng đầu tiên. Chính sự tin tưởng và tạo điều kiện của lãnh đạo tập đoàn EVN đã tạo động lực để EECM vượt qua những thách thức khó khăn để có được thành công ngày hôm nay, tạo tiền đề quan trọng cho EECM và ngành cơ khí chế tạo Việt Nam tiếp tục phát triển mở rộng các sản phẩm tương tự thay thế cho hàng ngoại nhập đóng góp cho phát triển của ngành điện và nền kinh tế Việt Nam.

Ông Nguyễn Trọng Tiếu – Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty thiết bị điện Đông Anh tại Lễ xuất xưởng máy biến áp 3 pha 500kV đầu tiên

Hiện nay, EEMC còn có đội ngũ kỹ sư, công nhân giỏi ngang tầm các chuyên gia quốc tế về thiết kế, chế tạo, sửa chữa. EEMC đang sở hữu lực lượng lao động có hàm lượng chất xám cao, được đào tạo bài bản từ các trường đại học nổi tiếng trong nước và nước ngoài và có quá trình công tác lâu năm, với bề dày kinh nghiệm đã truyền lại cho thế hệ kỹ sư trẻ những bí quyết trong quá trình tính toán thiết kế và chế tạo. Đặc biệt trong hệ thống dây chuyền sản xuất, Công ty đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng để cải tạo, nâng cấp nhà xưởng, đầu tư nâng cấp máy móc thiết bị, trong đó có hệ thống cắt tôn silic; hệ thống sơn tĩnh điện; thiết bị thử sung sét; lò sấy… nên chất lượng các loại sản phẩm đáp ứng được yêu cầu của khách hàng, được các chủ đầu tư đánh giá cao.

Với mong muốn từng bước chinh phục KH&CN, đội ngũ cán bộ quản lý, kỹ sư và chuyên gia của EEMC tích cực tham gia thực hiện đề tài cũng như tiếp nhận chuyển giao công nghệ thiết kế, chế tạo từ các đối tác nước ngoài và quá trình nghiên cứu làm chủ những công nghệ này. Trong đó, một số thành công tiêu biểu của hoạt động nghiên cứu phát triển đó là ứng dụng các phần mềm công cụ tính toán, mô phỏng điện từ trường trong thiết kế, chế tạo cuộn dây hạ áp với dòng điện định mức lên đến 14kA; Làm chủ quy trình công nghệ của các hệ thống thiết bị siêu trường siêu trọng, hệ thống thiết bị thí nghiệm, hệ thống máy quấn dây và máy cắt tôn silic tự động; Ứng dụng công nghệ làm mát máy biến áp bằng cách bơm dầu trực tiếp vào bối dây trong chế tạo máy biến áp 500kV, lần đầu tiên công nghệ này được ứng dụng tại Việt Nam,…

Bài, ảnh: Huyền Minh