Cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu nhi lần thứ X năm 2015 do Thành Đoàn Tp.HCM phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN), Sở Giáo dục và Đào tạo, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật và Đài truyền hình Tp.HCM tổ chức nhằm phát hiện, tập hợp và bồi dưỡng những tài năng. Khơi dậy lòng đam mê của tuổi trẻ trong việc tìm tòi, học hỏi và ứng dụng KH&CN trong học tập và đời sống.

Ngay trong năm đầu tiên phát động, cuộc thi đã thu hút sự tham gia của đông đảo các em học sinh với hơn 840 bài dự thi lý thuyết và mô hình sáng tạo. Từ sân chơi này, nhiều tài năng trẻ của thành phố đã được phát hiện, bồi dưỡng. Có thể kể đến “thần đồng tin học” Nguyễn Khánh Ánh Hoàng, tham gia cuộc thi năm 2005 và sau đó đã dành được nhiều giải thưởng danh giá trong nước cũng như quốc tế. Hay em Hà Lê Thu Nga lúc đó đang là học sinh trường THCS Ngô Tất Tố đã sáng tạo ra mô hình “máy dung chất lỏng” được hội đồng giám khảo đánh giá cao.

Từ đó đến nay, cuộc thi đã không ngừng mở rộng về quy mô và chất lượng sản phẩm tham gia. Trong những năm đầu tiên, mỗi năm cuộc thi chỉ nhận được 20 đến 30 mô hình, nhưng đến năm 2009, số sản phẩm đã tăng gấp đôi lên 60 sản phẩm, năm 2010 là 91 sản phẩm và từ năm 2011 đến nay, mỗi năm cuộc thi thu hút khoảng 200 mô hình, sản phẩm tham dự vòng thi cấp thành phố. Không những thế, sản phẩm tham gia cuộc thi ngày càng có tính ứng dụng cao hơn, hàm lượng khoa học, công nghệ cũng nhiều hơn. Đặc biệt, đề tài “Máy tính hóa học” của em Nguyễn Dương Kim Hảo, tham gia cuộc thi năm 2013 đã mang về 7 giải thưởng lớn trong nước và quốc tế.

Những năm đầu tiên, cuộc thi chỉ được phát động và tổ chức cấp thành nhưng đến nay, phong trào sáng tạo đã lan rộng tới các cơ sở. Nhiều đơn vị trên địa bàn thành phố đã tổ chức cuộc thi cấp Quận, Huyện thu được nhiều kết quả đáng khích lệ, có thể kể tới một số đơn vị tổ chức vòng thi cấp cơ sở nhiều năm liền như Huyện Cần Giờ, huyện Xa Nhất,...

Phát biểu trong buổi lễ kỷ niệm 10 năm cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu nhi TP tối 22/5, ông Nguyễn Kỳ Phùng, Phó giám đốc Sở Khoa học & Công nghệ TP.HCM đánh giá, trong vòng 10 năm qua, cuộc thi đã tạo môi trường, động lực cho các em học sinh bằng việc tập hợp hàng ngàn sản phẩm, đề tài của các tác giả đam mê sáng tạo. Từ đó, chắp cánh cho nhiều tài năng sáng tạo trẻ, tạo một nguồn lực, môi trường cho các em thỏa sức thể hiện niềm đam mê sáng tạo của bản thân để cho ra đời nhiều sản phẩm đặc sắc và ấn tượng. Đây cũng chính là nền tảng hun đúc các em tiếp tục theo đuổi đam mê của mình và góp phần mang lại thành công cho con đường học tập, sự nghiệp trong tương lai phục vụ quá trình xây dựng và phát triển đất nước.

Ông Phùng cũng cho biết thêm, trong thời gian tới, để tiếp tục khơi dậy niềm đam mê nghiên cứu khoa học và sáng tạo của thanh thiếu nhi thành phố, Sở Khoa học & Công nghệ cùng với Thành đoàn TP.HCM và các Sở, Ban, Ngành có liên quan sẽ tiếp tục đầu tư đẩy mạnh những hoạt động của cuộc thi sâu rộng đến các em học sinh. Cụ thể là đến từng quận, từng trường Tiểu học, THCS, THPT bằng cách tạo ra sân chơi nghiên cứu khoa học để giúp các em có môi trường hoạt động thường xuyên, liên tục.

Ngoài ra, Sở Khoa học Công nghệ cũng sẽ tạo cơ chế và điều kiện về nguồn lực để gắn kết các hoạt động sáng tạo, nghiên cứu khoa học của các nhà khoa học trẻ, các bạn sinh viên với các em học sinh thông qua việc tổ chức chương trình cụ thể như: sân chơi khoa học cuối tuần, sân chơi khoa học vui, chương trình trí thức khoa học trẻ tình nguyện, chuyến xe tri thức để tạo thành một chuỗi các hoạt động xuyên suốt.

Để đưa các hoạt động, kết quả của các nhà sáng tạo trẻ vươn đến tầm hội nhập quốc tế, Sở Khoa học & Công nghệ cũng sẽ tạo điều kiện hỗ trợ để các em có thể tham gia các sự kiện, cuộc thi, giải thưởng tầm cỡ quốc gia, khu vực và quốc tế. Qua đó, mang các thành tựu,sản phẩm, công trình nghiên cứu lan tỏa vượt ra khỏi ranh giới quốc gia và học hỏi kinh nghiệm từ bạn bè quốc tế.

Cũng trong buổi lễ kỷ niệm 10 năm cuộc thi Sáng tạo Thanh thiếu nhi thành phố, Ban tổ chức chương trình cũng đã trao giải thưởng cho 20 đề tài xuất sắc nhất lọt vào vòng chung kết cuộc thi năm 2015. Trong đó, 3 đề tài Mô hình khu vui chơi hướng nghiệp kỹ năng sống lưu động của em Phan Lê Ánh Dương (Trường Tiểu học bán trú Thới Tam), Laser Bot của Nguyễn Dương Kim Hảo (Trường THCS Nguyễn Gia Thiều) và Phương pháp chế tạo Tấm lót cách nhiệt từ vỏ trấu của hai em Võ Thị Hồng Thảo – Nguyễn Võ Minh Hiếu (Trường THPT Nhân Việt) đã xuất sắc giành giải nhất.

Bùi Hiếu