KH&CN là động lực phát triển kinh tế xã hội

Dự án IPP được Chính phủ Phần Lan đánh giá cao, được xem là một trong những dự án trọng điểm của Chính phủ Phần Lan hỗ trợ Việt Nam vào giai đoạn hiện nay, lấy KH&CN làm động lực phát triển kinh tế - xã hội. 

Dự án IPP giai đoạn 1 được ký kết và triển khai từ 8/2009 đến 2/2014 với tổng kinh phí 7,19 triệu Euro, trong đó 89% là vốn hỗ trợ không hoàn lại do Chính phủ Phần Lan tài trợ và 11% là vốn đối ứng. Mục tiêu chính của Dự án là góp phần tăng cường năng lực cho Hệ thống KH&CN Việt Nam để các hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển và chuyển giao công nghệ, đổi mới sáng tạo có thể đóng góp tích cực hơn cho phát triển kinh tế - xã hội, góp phần vào mục tiêu chung đưa Việt Nam trở thành một nước có thu nhập trung bình vào năm 2020. Trên cơ sở đó, Dự án được thiết kế tập trung vào 04 cấu phần chính. Thứ nhất là hoàn thiện khung pháp lý về KH&CN. Thứ hai là nâng cao năng lực quản lý KH&CN cho trung ương và địa phương. Thứ ba là tăng cường hiệu quả liên kết giữa nghiên cứu và thị trường, giữa các nhà khoa học với doanh nghiệp và thúc đẩy đổi mới công nghệ trong các doanh nghiệp. Thứ tư là đẩy mạnh quan hệ đối tác KH&CN giữa Việt Nam và Phần Lan.

PGS.TS. Trần Quốc Thắng, Giám đốc Chương trình IPP khẳng định, IPP1 đã được xây dựng và triển khai phù hợp với thực tiễn và đáp ứng các yêu cầu phát triển của Việt Nam. Đã có 60 tiểu dự án được triển khai, trong đó có 29 tiểu dự án đạt kết quả tốt. IPP1 đã thu hút được sự quan tâm của nhiều cơ quan/doanh nghiệp của Việt Nam và Phần Lan tham gia. Hơn 60 cơ quan, doanh nghiệp, viện nghiên cứu của Việt Nam và 8 Công ty Phần Lan.

Đối với cơ quan quản lý nhà nước, IPP đã giúp hoàn thiện khung pháp lý khuyến khích đổi mới sáng tạo cho Việt Nam, góp chung nỗ lực với Chính phủ Việt Nam tạo bước đệm cho hoạt động đổi mới công nghệ trong thời gian tới. Đối với doanh nghiệp, IPP giúp loại bỏ dần sự nghi ngại, rút ngắn khoảng cách giữa doanh nghiệp và các nhà khoa học. Đối với nhà khoa học, IPP giúp thực hiện các hoạt động nghiên cứu theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp nhận thức được vai trò và giá trị của nghiên cứu đối với họ. IPP đã từng bước thúc đẩy cộng đồng doanh nghiệp hai nước giao lưu, tìm hiểu thị trường, xây dựng lòng tin và tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư…

Sau những kết quả khả quan đã đạt được trong giai đoạn 1, giai đoạn 2 hứa hẹn sẽ thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia dự án này. 

Cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam

Dự án đổi mới sáng tạo Việt Nam – Phần Lan IPP giai đoạn 2 với tổng kinh phí là 11 triệu Euro. Trong đó phía Phần Lan viện trợ không hoàn lại là 9,9 triệu Euro và phía Chính phủ Việt Nam đối ứng 1,1 triệu Euro. 

Mục tiêu chính của giai đoạn này là tập trung hỗ trợ hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật quan trọng để Luật KH&CN năm 2013 và Chiến lược phát triển KH&CN đến năm 2020 của Việt Nam đi vào cuộc sống. Cùng với đó là tăng cường đào tạo về đổi mới sáng tạo thông qua việc hoàn thiện giáo trình về đổi mới sáng tạo và tổ chức các lớp tập huấn chuyên sâu cho các nhà quản lý KH&CN ở các địa phương, các doanh nghiệp, các viện nghiên cứu. Đồng thời, hỗ trợ phát triển một số sản phẩm cấp vùng; hình thành đội ngũ chuyên gia tư vấn đổi mới công nghệ để tư vấn hỗ trợ các doanh nghiệp đổi mới công nghệ; hình thành các nội dung hợp tác cụ thể giữa cộng đồng các nhà sáng tạo của hai nước và tổ chức thí điểm Giải thưởng về đổi mới sáng tạo. 

Theo Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Trần Quốc Khánh, dự án sẽ tiếp cận với các đối tác hàng đầu về đổi mới sáng tạo tại Việt Nam cũng như quốc tế. Từ đó tìm các giải pháp thích hợp hỗ trợ Việt Nam đạt được những mục tiêu kinh tế đến năm 2020, xuất khẩu ra thị trường quốc tế những sản phẩm mang dấu ấn đối mới sáng tạo.

Ông Lauri Laakso, Cố vấn trưởng IPP cho biết ngoài việc tài trợ cho các dự án đổi mới sáng tạo, IPP còn có những chương trình nâng cao năng lực đổi mới cho doanh nghiệp, cá nhân tại Việt Nam. Trong năm 2015, IPP sẽ tổ chức đào tạo cho các nhân tố này của Việt Nam. Đây chính là nhóm chuyên gia đầu tiên tham gia đào tạo cũng như hỗ trợ thực hành đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.

Đại sứ Phần Lan tại Việt Nam Kimmo Lähdevirta bày tỏ hi vọng sự hợp tác giữa Chính phủ Phần Lan và Việt Nam sẽ tạo cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam tìm kiếm được nguồn đầu tư cũng như sự giúp đỡ cần thiết để mang lại thành công cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Với kinh nghiệm đúc kết từ nhiều năm trong đổi mới sáng tạo ở nhiều lĩnh vực, chúng tôi muốn các doanh nghiệp chuẩn bị kỹ lưỡng để đưa những sản phẩm tốt nhất ra thị trường quốc tế.

Trong IPP1, Viện Nghiên cứu Da giày (Bộ Công thương) đã nghiên cứu thiết kế thành công giày cho bệnh nhân đái tháo đường 

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn như hiện nay, đây là cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam nhận được sự hỗ trợ từ các quỹ đầu tư trong và ngoài nước cũng như kinh nghiệm từ các nước phát triển như Phần Lan để cải tiến công nghệ, nâng cao năng suất, tăng tính cạnh tranh của sản phẩm trong nước.

Chương trình IPP được hình thành trên cơ sở sử dụng những kinh nghiệm, kiến thức về đổi mới sáng tạo mà Phần Lan đã thực hiện rất thành công trong khoảng 50 năm trở lại đây. Mục tiêu của IPP là thúc đẩy sự phát triển của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia của Việt Nam, góp phần thực hiện nỗ lực đưa Việt Nam trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại hóa vào năm 2020, trong đó đặt trọng tâm phát triển nền kinh tế tri thức.

Bài, ảnh: Bảo Hà