Đó là những chỉ đạo cụ thể của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trong buổi làm việc với Ban quản lý Khu CNC Hòa Lạc sáng ngày 16/2/2017. Buổi thăm và làm việc có sự tham dự của Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam và lãnh đạo các bộ, ngành. Về phía Bộ Khoa học và Công nghệ có Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh và Thứ trưởng kiêm Trưởng Ban Quản lý Khu CNC Hòa Lạc Phạm Đại Dương.

Đây là dịp để lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ, Ban quản lý Khu CNC Hòa Lạc báo cáo với Thủ tướng và các bộ, ngành về những điểm đã làm được cũng như những khó khăn cần tháo gỡ để Khu CNC Hòa Lạc đẩy mạnh thu hút đầu tư trong thời gian tới.

Xây dựng Khu CNC Hòa Lạc thành một thành phố KH&CN

Báo cáo tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ KH&CN, Trưởng Ban Quản lý khu CNC Hòa Lạc Phạm Đại Dương cho biết: Từ năm 2005, Ban Quản lý đã cấp giấy chứng nhận đầu tư cho tổng số 95 dự án. Trong quá trình triển khai hoạt động, Ban Quản lý đã tiến hành rà soát và tổ chức thu hồi 17 giấy chứng nhận đầu tư do không đáp ứng được các tiêu chí về công nghệ, tiến độ thực hiện dự án như đăng ký ban đầu. Như vậy, đến nay, tại Khu CNC Hòa Lạc có 78 dự án đầu tư còn hiệu lực (trong đó có 09 dự án có vốn đầu tư nước ngoài, 10 viện nghiên cứu và 03 trường đại học) với tổng vốn đầu tư đăng ký khoảng 60.019 tỷ đồng trên tổng diện tích 346,5 ha thuộc các lĩnh vực công nghệ cao, đào tạo, thương mại dịch vụ và hạ tầng xã hội. Tính riêng trong năm 2016, Ban Quản lý đã thu hút được 09 dự án đầu tư với tổng vốn đăng ký là 4.330,4 tỷ đồng trên diện tích đất là 15,2 ha. So với suất đầu tư bình quân tại các năm trước đây khoảng 7-10 triệu USD/1ha, năm 2016 đã tăng lên thành 13,1 triệu USD. Ban Quản lý đang đặt kế hoạch để nâng suất đầu tư bình quân trong năm 2017 sẽ đạt trên 15 triệu USD/ha và tiến tới đạt mức tương đương với một số khu khoa học thành công trong khu vực.

Thứ trưởng Phạm Đại Dương cũng cho biết, sau một thời gian triển khai xây dựng Khu CNC Hòa Lạc đã đạt được một số kết quả nhưng vẫn còn một số tồn tại, hạn chế do những nguyên nhân khách quan và chủ quan như: công tác giải phóng mặt bằng, cho đến nay Khu CNC Hòa Lạc vẫn còn 243 ha chưa giải phóng mặt bằng (GPMB); hệ thống hạ tầng kỹ thuật chung thiếu đồng bộ do ngân sách nhà nước không thể đáp ứng được tổng số vốn đầu tư lớn trong một thời gian ngắn và tình trạng GPMB không liền khoảnh. Bên cạnh đó, nguồn vốn cho đầu tư xây dựng hạ tầng và GPMB bị cắt giảm. 

Sau nhiều lần cắt giảm, kế hoạch vốn đầu tư từ nguồn ngân sách trong nước trung hạn 2016-2020 dự kiến được phân bổ là 551.610 triệu đồng, mới đáp ứng được 11,75% nhu cầu vốn trong nước. Đặc biệt là năm 2017, Ban Quản lý chỉ được bố trí vốn đối ứng cho dự án ODA mà chưa bố trí vốn cho công tác GPMB, tái định cư và xây dựng các công trình hạ tầng dở dang. Các hoạt động của Khu CNC được điều chỉnh theo Nghị định 99/2003/NĐ-CP ngày 28/8/2003 về quy chế khu công nghệ cao. Hiện nay các Luật Đầu tư, Đất đai, Xây dựng... và các văn bản hướng dẫn thi hành cũng đã điều chỉnh một số hoạt động của Khu CNC, tuy nhiên một số quy định tại các văn bản này lại chưa phù hợp với thực tế về mô hình, tính chất của Khu CNC.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì buổi làm việc với Ban Quản lý Khu CNC Hòa Lạc

Tại cuộc làm việc, đại diện lãnh đạo các bộ, ngành và nhà đầu tư cũng đóng góp nhiều ý kiến để tháo gỡ khó khăn cho Hòa Lạc. Tựu chung, các ý kiến đều cho rằng Khu CNC Hòa Lạc không chỉ phải giải bài toán hạ tầng cơ sở mà còn cả hạ tầng xã hội. Đó là việc phát triển bệnh viện, trường học, nhà ở... để Hòa Lạc thực sự là thành phố công nghệ cao, chứ không thể làm công nghệ ở nơi đồng không mông quạnh. 

Tại cuộc làm việc, Thủ tướng đánh giá cao báo cáo của Ban Quản lý Khu CNC đã bám sát mục tiêu, không bị lạc đề. Đó là xây dựng Khu CNC Hòa Lạc thành một thành phố khoa học và công nghệ; một đô thị sinh thái và thông minh; là nơi tập trung, liên kết hoạt động đào tạo nhân lực công nghệ cao; nghiên cứu và phát triển công nghệ cao; ươm tạo công nghệ cao, ươm tạo doanh nghiệp công nghệ cao; ứng dụng, chuyển giao công nghệ cao; sản xuất và kinh doanh sản phẩm công nghệ cao; cung ứng dịch vụ công nghệ cao. Đến nay, Khu CNC Hòa Lạc đã đạt một số kết quả nhất định, đã dần có một hình hài của khu CNC.

Giải phóng mặt bằng xong trong năm 2017

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo, các bộ, ngành cần coi trọng và phát triển Khu CNC Hòa Lạc là dự án trọng điểm, cần ưu tiên nguồn vốn và thường xuyên làm việc kiểm tra, giám sát để kịp thời tháo gỡ, động viên, khuyến khích các doanh nghiệp, nhà khoa học ở Hòa Lạc tìm kiếm, có phát hiện đột phá về khoa học. Thủ tướng khẳng định: Sáu tháng một lần, Thủ tướng hoặc Phó Thủ tướng sẽ xuống Khu CNC Hòa Lạc họp về quá trình tháo gỡ khó khăn cho Hòa Lạc. Ông cũng khẳng định quan điểm, Khu CNC Hòa Lạc không chỉ đơn thuần là một khu công nghiệp về công nghệ mà là một hình mẫu của nền kinh tế Việt Nam thu nhỏ trong tương lai, trong đó các thực thể kinh tế hoạt động dựa trên nền tảng công nghệ cao, đi đầu trong việc nghiên cứu và ứng dụng các thành quả của khoa học và công nghệ, lấy sáng tạo làm động lực phát triển.

Cũng tại buổi làm việc, vấn đề GPMB- vướng mắc nổi cộm của khu CNC Hòa Lạc được thủ tướng kiên quyết chỉ đạo: TP. Hà Nội cùng với Ban Quản lý Khu CNC Hòa Lạc phải giải phóng mặt bằng xong trong năm 2017, “không để kéo dài sang tuổi thứ 21”. Bộ KH&ĐT phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng phương án bổ sung đủ vốn để giải phóng mặt bằng và tiến tới hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật Khu CNC Hòa Lạc.

Thủ tướng tham quan Nhà máy điện tử số 2 của Công ty VNPT Technology

TP. Hà Nội cần phối hợp chặt chẽ, “coi như nhà mình có việc”, cần xắn tay áo vào làm, như xây khu tái định cư, vận động nhân dân, xây dựng hệ thống bên ngoài Khu CNC như điện, nước, đường giao thông. Thủ tướng lưu ý Thành phố mở tuyến xe buýt đến Khu CNC, tạo điều kiện cho công nhân đi làm, không để doanh nghiệp phải bỏ ra 30 tỷ đồng để làm việc này.

Hà Nội phối hợp với Khu CNC Hòa Lạc xây dựng nơi đây thành trung tâm khởi nghiệp, nhất là công nghệ thông tin, công nghệ sinh học để phục vụ phát triển lâu dài; phối hợp xúc tiến đầu tư.

Thủ tướng nêu rõ Chính phủ ủng hộ chủ trương ưu tiên tập trung nguồn lực từ nguồn vốn khoa học và công nghệ để phát triển nhanh tiềm lực khoa học và công nghệ tại Khu CNC Hòa Lạc, trước mắt tập trung đầu tư phát triển khu nghiên cứu và triển khai. Thủ tướng đồng ý việc Khu CNC Hòa Lạc phối hợp với các bộ, ngành, cơ quan chức năng để xúc tiến đầu tư cấp Chính phủ vào Khu CNC.

Về cơ chế chính sách, Thủ tướng cho biết sẽ sớm ban hành Nghị định, tạo nền tảng quan trọng cho sự phát triển của Khu CNC Hòa Lạc.

Thủ tướng lưu ý công tác quản lý quy hoạch, quản lý môi trường trong Khu CNC Hòa Lạc để nơi đây thực sự là trung tâm CNC trong thời đại mới, của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, xanh, sạch, phát triển bền vững, thành phố đáng sống để sáng tạo khoa học công nghệ.

Nhóm PV