Thông tin trên được đưa ra tại Hội thảo “Đầu tư cho Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo” do BK-Holdings (Đại học Bách Khoa Hà Nội) phối hợp cùng Cục Phát triển Doanh nghiệp (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) và Cục Phát triển Thị trường và Doanh nghiệp KH&CN (Bộ Khoa học và Công nghệ) tổ chức 

Mục tiêu của Hội thảo nhằm phổ biến Nghị định 38/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết về đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo và kết nối các nhà đầu tư. 

Nhiều điểm mới tại Nghị định 38/2018/NĐ-CP

Nghị định 38/2018/NĐ-CP (NĐ 38) của Chính phủ quy định về Đầu tư cho DN nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo ra đời được nhiều DN kỳ vọng. Tuy nhiên, các mô hình đầu tư kiểu sàn giao dịch gọi vốn cộng đồng hay sàn dành cho khởi nghiệp hiện vẫn chưa có. 

Phát biểu tại Hội thảo bà Trịnh Thị Hương, Cục Phát triển Doanh nghiệp cho biết, trước khi Nghị định 38/2018/NĐ-CP về đầu tư khởi nghiệp sáng tạo (KNST) ra đời, hoạt động đầu tư khởi nghiệp được thực hiện theo các quy định pháp lý của Luật đầu tư, Luật doanh nghiệp, Luật chứng khoán. Tuy nhiên, dưới sự điều chỉnh của các bộ Luật này để thành lập quy định đầu tư khởi nghiệp những quy định này thì tương đối khó khăn.

Bà Hương cho hay, mục tiêu của Nghị định 38 là nhận diện và ghi nhận hoạt động đầu tư KNST là một ngành, nghề đầu tư kinh doanh; Xác định địa vị pháp lý của các công ty đầu tư KNST, quỹ đầu tư KNST mà hệ thống pháp luật của Việt Nam hiện nay chưa quy định; bổ sung thêm sự lựa chọn cho các nhà đầu tư; Đưa ra nguyên tắc chung, quy định khung làm cơ sở pháp lý cho các nhà đầu tư tư nhân khi cùng nhau góp vốn thực hiện hoạt động đầu tư KNST thông qua hình thức quỹ đầu tư KNST;  Khơi thông dòng vốn cho KNST thông qua việc khuyến khích thành lập các công ty đầu tư KNST, các quỹ đầu tư KNST, cơ chế sử dụng NSĐP đầu tư cho KNST.

Nghị định nêu rõ,Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo không có tư cách pháp nhân, do tối đa 30 nhà đầu tư góp vốn thành lập trên cơ sở điều lệ quỹ. Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo không được góp vốn vào quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo khác.

Tài sản góp vốn có thể bằng Đồng Việt Nam, vàng, giá trị quyền sử dụng đất và các tài sản khác có thể định giá được bằng Đồng Việt Nam. Nhà đầu tư không được sử dụng vốn vay để góp vốn thành lập quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo.

Danh mục và hoạt động đầu tư của Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo bao gồm: Gửi tiền tại các ngân hàng thương mại theo quy định của pháp luật; đầu tư không quá 50% vốn điều lệ của doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo sau khi nhận đầu tư.

Theo Điều 5 của Nghị định này, Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo không có tư cách pháp nhân, do tối đa 30 nhà đầu tư góp vốn thành lập trên cơ sở điều lệ quỹ. Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo không được góp vốn vào Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo khác.

Ngoài ra, toàn bộ số vốn góp và tài sản của các nhà đầu tư tại quỹ phải được hạch toán độc lập với công ty thực hiện quản lý quỹ.

Thêm nữa, các nhà đầu tư góp vốn thành lập quỹ tự thoả thuận về thẩm quyền quyết định dành mục đầu tư và nội dung này phải được quy định tại điều lệ quỹ và hợp đồng với công ty thực hiện quản lý quỹ (nếu có).

Toàn cảnh Hội thảo

Khơi thông nguồn vốn

Tại hội thảo, các đại biểu cùng trao đổi, thảo luận về những hoạt động khuyến khích đầu tư khởi nghiệp sáng tạo theo Đề án 844 về hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm 2025; quy định về Đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo theo Nghị định 38 của Chính phủ; Nghị định 38 nhằm hướng dẫn về đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo, việc thành lập tổ chức quản lý, hoạt động của Quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo; cơ chế sử dụng ngân sách địa phương đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo. Các đại biểu cho rằng, hiện các chính sách nhà nước đã bắt đầu khuyến khích đầu tư cho khởi nghiệp.

Bà Phan Hoàng Lan, đại diện Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp khoa học và công nghệ cho hay, Nghị định 38 ra đời đã tạo sự đồng thuận rất lớn của doanh nghiệp. Rất nhiều nhà đầu tư khi nhìn thấy chính sách của Việt Nam bắt đầu khuyến khích đầu tư khởi nghiệp đã vào tìm hiểu. Tuy nhiên, kết quả thế nào phải chờ thêm thời gian. 

“Các chính sách liên quan đến khởi nghiệp của Việt Nam còn đang rất mới, để hoàn thiện khung pháp lý cũng như chính sách hỗ trợ, cần khoảng 3 năm nữa mới xong. Ví dụ như việc tài trợ dành cho khởi nghiệp, hiện tại chúng ta gần như chỉ tài trợ cho những khoản liên quan đến nghiên cứu phát triển. Còn những khoản liên quan đến tìm hiểu thị trường như thế nào, đi ra nước ngoài ra sao thì hiện tại chưa có chính sách hỗ trợ”, bà Lan nói.

Nghị định 38 mới đã bổ sung thêm một kênh mới đầu tư về quỹ khởi nghiệp cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; đưa ra nguyên tắc chung, quy định chung làm cơ sở pháp lý cho các nhà đầu tư tư nhân khi cùng nhau góp vốn thức hiện hoạt động đầu tư khởi nghiệp sáng tạo thông qua hình thức quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo. 

“Mặc dù Nghị định này không hoàn toàn giúp thu hút đầu tư cho khởi nghiệp nhưng đây sẽ là động thái giúp khơi thông dòng vốn cho khởi nghiệp sáng tạo thông qua việc khuyến khích thành lập các công ty đầu tư khởi nghiệp sáng tạo. Tuy nhiên, Nghị định này hiện không có Thông tư hướng dẫn. Do vậy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư vẫn đang bổ sung thêm mã ngành, nghề đầu tư khởi nghiệp sáng tạo; ngành, nghề thực hiện quản lý quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo”, bà Trịnh Thị Hương nói. 

Trong thời gian tới, Đề án 844 sẽ tiếp tục nghiên cứu các cơ chế chính sách đầu tư tiếp theo cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của các thành phần kinh tế, để thúc đẩy môi trường khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; đẩy mạnh nghiên cứu, đề xuất cơ chế thu hút đầu tư cho khởi nghiệp sáng tạo từ nhà đầu tư trong nước, nước ngoài, đặc biệt là từ kiều bào, tri thức Việt Nam ở nước ngoài... 

Ông Hồ Nghĩa Thứ, Chủ tịch Công ty Cổ phần kiến trợ, tạo thành công và hạnh phúc cho rằng, trước đây, sợi dây kết nối giữa các doanh nghiệp và quỹ đầu tư hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo còn hạn chế, thì Nghị định 38 đã tạo ra cầu nối tốt hơn. Khi đã có sợi dây kết nối, các nhà đầu tư trước kia chưa dám đầu tư vào doanh nghiệp trẻ thì nay sẽ đầu tư mạnh dạn hơn. 

Nghị định 38/2018/NĐ-CP của Chính phủ được kỳ vọng sẽ góp phần “khơi thông” dòng vốn cho doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo với các kênh đầu tư mới và hình thức đầu tư đa dạng hơn.

Bài, ảnh: Đăng Minh