Phát biểu tại diễn đàn, GS.TSKH. Nguyễn Đình Công - Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết: Việt Nam là một trong 10 quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất của thiên tai và biến đổi khí hậu. Điều này đã ảnh hưởng rất lớn đến quá trình phát triển kinh tế của đất nước, thúc đẩy các hiện tượng tự nhiên cực đoan diễn biến ngày một khốc liệt hơn.

Trong 20 năm qua, mỗi năm trung bình thiên tai làm trên 400 người chết và mất tích, thiệt hại vật chất khoảng 1% đến 1,5% GDP và ảnh hưởng đến môi trường, điều kiện sống, cũng như các hoạt động kinh tế xã hội, tác động lớn đến sự phát triển bền vững của đất nước. Trong những năm tới, Việt Nam phải đối mặt với rất nhiều rủi ro thiên tai, thiệt hại dự báo chiếm 2,7% GDP và 39 triệu người nước ta sẽ bị ảnh hưởng.

Từ các nghiên cứu cơ bản về thực trạng, nguyên nhân xuất hiện thiên tai dựa trên số liệu của hệ thống quan trắc địa chất, địa vật lý, địa lý, ngoài việc báo tin động đất, dự báo, cảnh báo sóng thần, Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam còn sở hữu hệ thống dữ liệu thiên tai thể hiện trên phân bố không gian, thời gian…. Việc áp dụng các công nghệ tiên tiến trên thế giới như công nghệ thông tin, công nghệ vũ trụ… trong công tác dự báo, cảnh báo các loại hình thiên tai đã được Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam thực hiện thông qua các mô hình số dự báo lũ, hạn, mặn, cảnh báo bão, lũ quét… để người dùng dễ dàng cập nhật với mục tiêu phòng tránh.

GS.Nguyễn Đình Công nhấn mạnh, trong những năm tới, ứng phó thiên tai vẫn là một nhiệm vụ nghiên cứu hàng đầu của giới nghiên cứu khoa học, cần có những định hướng chiến lược tham gia phòng chống thiên tai để góp phần bảo đảm an ninh, từng bước xây dựng một xã hội an toàn hơn trước thiên tai.

Báo cáo kết quả nghiên cứu tại Diễn đàn, TS. Nguyễn Xuân Anh, Viện trưởng Viện Vật lý địa cầu cho biết: Trong nhiều năm qua, các đơn vị trực thuộc khối các khoa học trái đất đã có nhiều kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực phòng chống thiên tai trên toàn lãnh thổ Việt Nam, làm cơ sở khoa học cho việc giảm thiểu các thiệt hại do thiên tai, góp phần bảo đảm an ninh, quốc phòng và từng bước xây dựng một xã hội an toàn hơn trước thiên tai.

Theo các tính toán mới, thiệt hại do thiên tai ở Việt Nam khoảng 5,2 tỷ USD/năm. Do đó, Việt Nam cần quan tâm đến công tác chuẩn hóa số liệu để có thể tham gia mạng quan trắc toàn cầu và khu vực, hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu về động đất sóng thần, khí tượng thủy văn và động lực biển, thường xuyên cập nhật số liệu điều tra, số liệu viễn thám và chia sẻ thông tin phục vụ nghiên cứu đa mục tiêu một cách công bằng trong hợp tác nghiên cứu khoa học. 

Tin, ảnh: Diệu Huyền