Tham dự Hội nghị có đồng chí Nguyễn Xuân Phúc, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ; đồng chí Vũ Đức Đam, Ủy viên Trung ương (TƯ) Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; đồng chí Phan Xuân Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban KH,CN&MT Quốc hội; đồng chí Trần Tuấn Anh, Ủy viên TƯ Đảng, Bộ trưởng Bộ Công thương; đồng chí Nguyễn Thị Kim Tiến, Bộ trưởng Bộ Y tế; đồng chí Bế Xuân Trường, Ủy viên TƯ Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; đồng chí Lê Minh Hoan, Ủy viên TƯ Đảng, Bí thư tỉnh ủy Đồng Tháp; đồng chí Châu Văn Minh, Ủy viên TƯ Đảng, Chủ tịch Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam; đồng chí Nguyễn Quang Thuấn, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam; đồng chí Vũ Đại Thắng, Ủy viên dự khuyết TƯ Đảng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam; đồng chí Nguyễn Hải Ninh, Ủy viên dự khuyết TƯ Đảng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắc Lắk;…

Tham dự hội nghị còn có Lãnh đạo các cơ quan của Đảng, Quốc hội, các Bộ, ban, ngành Trung ương; Lãnh đạo UBND một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Lãnh đạo 63 Sở KH&CN; đại diện một số viện, trường, tổ chức KH&CN và doanh nghiệp có nhiều thành tựu trong hoạt động KH&CN; các phóng viên, biên tập viên các cơ quan thông tấn, báo chí;…

Về phía Bộ KH&CN, có đồng chí Chu Ngọc Anh, Ủy viên TƯ Đảng, Bộ trưởng Bộ KH&CN; các đồng chí nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN qua các thời kỳ: đồng chí Hoàng Văn Phong, đồng chí Nguyễn Quân; các đồng chí Lãnh đạo Bộ và nguyên Lãnh đạo Bộ KH&CN cùng tập thể cán bộ chủ chốt của Bộ KH&CN.

Thủ tướng ấn tượng về 6 nhóm kết quả KH&CN

Báo cáo tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Công Tạc cho biết, năm 2017, Bộ KH&CN đã tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp với mục tiêu đưa KH&CN phục vụ trực tiếp cho phát triển các ngành, lĩnh vực; hỗ trợ phát triển các sản phẩm nông nghiệp, đặc biệt là nông nghiệp công nghệ cao, các sản phẩm chủ lực, trọng điểm của quốc gia theo chuỗi giá trị; hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng, đổi mới công nghệ; cải thiện môi trường kinh doanh của doanh nghiệp; thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia; cải thiện Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII); tăng cường năng lực tiếp cận cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN4.0).

Thủ tướng Chính phủ bày tỏ ấn tượng về 6 nhóm kết quả Bộ KH&CN đã đạt được trong năm qua

Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về KH&CN tiếp tục được hoàn thiện để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy hoạt động KH&CN, đổi mới sáng tạo. Bộ KH&CN đã hoàn thành và trình 100% văn bản thuộc Chương trình công tác của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; hoàn thành đúng thời hạn các nhiệm vụ do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao.

Các kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực khoa học xã hội, nhân văn, khoa học công nghệ và ĐMST đã có những đóng góp thiết thực để thúc đẩy phát triển đất nước trong tình hình mới, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc. Nhiều kỹ thuật tiên tiến đã được ứng dụng hiệu quả vào việc chăm sóc sức khỏe nhân dân, phòng chống dịch bệnh, khám chữa bệnh.

KH&CN đã đóng góp trên 30% giá trị gia tăng trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và 38% giá trị gia tăng trong sản xuất giống cây trồng, vật nuôi. Năng suất một số vật nuôi, cây trồng đạt cao so với các nước trong khu vực và trên thế giới: Lúa đứng đầu ASEAN; cá tra, hồ tiêu đứng đầu thế giới; cà phê, cao su đứng thứ hai thế giới.

Bộ KH&CN dẫn đầu trong việc thực hiện cải cách hành chính về hoạt động quản lý, kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. 91% nhóm sản phẩm, hàng hóa do Bộ quản lý, tương ứng với 96% lô sản phẩm, hàng hóa tại khâu thông quan được chuyển sang cơ chế hậu kiểm, giúp cắt giảm thời gian kiểm tra tại cửa khẩu từ 13 ngày xuống còn 01 ngày.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao sự đổi mới trong cách thức tổ chức tổng kết công tác của Bộ KH&CN với sự tham dự của đông đảo các cơ quan nghiên cứu khoa học, các viện, trường, tổ chức, các địa phương, nhất là có cả các doanh nghiệp khởi nghiệp. Đánh giá cao các thành tích của Bộ KH&CN đã đạt được thời gian qua, góp phần tích cực vào kết quả chung của đất nước, Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ luôn quan tâm chỉ đạo các hoạt động về KH&CN. Thủ tướng, các Phó Thủ tướng đã nhiều lần làm việc và có nhiều ý kiến chỉ đạo, giao nhiệm vụ đối với các cơ quan, tổ chức trong ngành như làm việc với Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Khu công nghệ cao TP.HCM, Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam… cũng như tham dự nhiều sự kiện quan trọng của ngành.

Thủ tướng bày tỏ ấn tượng về 6 nhóm kết quả Bộ KH&CN đã đạt được trong năm qua. Cụ thể: hệ thống pháp luật về KH&CN tiếp tục được hoàn thiện và phát huy hiệu quả; nghiên cứu cơ bản tiếp tục được đẩy mạnh; tinh thần quốc gia khởi nghiệp phát triển và lan tỏa mạnh mẽ. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo đã phát triển rộng khắp với nhiều không gian làm việc chung, quỹ đầu tư mạo hiểm, tổ chức kết nối hỗ trợ khởi nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam. Đến nay, đã có hơn 900 dự án khởi nghiệp được ươm tạo với 300 sản phẩm được kết nối đến với cộng đồng và các quỹ đầu tư. Số lượng các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tăng nhanh với hơn 3.000 doanh nghiệp, hơn 40 quỹ đầu tư mạo hiểm đang hoạt động tại Việt Nam… Cùng với đó, nhận thức về cơ hội, thách thức của cuộc CMCN4.0 ngày càng nâng cao, trong đó hoàn thiện mạng truyền thông di động 4G, phát triển xa lộ thông tin, phát triển Hệ tri thức Việt số hoá kết nối, chia sẻ hệ dữ liệu mở, định hướng phát triển thông minh và công nghệ. Thủ tướng cũng đánh giá cao công tác quản lý nhà nước về KH&CN được nâng lên một bước ở địa phương. Các lĩnh vực quản lý nhà nước về sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn đo lường chất lượng, thông tin khoa học có tiến bộ rất đáng mừng.

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh: Bộ KH&CN bám sát tinh thần chỉ đạo với 4 trụ cột, 3 đột phá, 5 lưu ý của Thủ tướng, và sẽ đưa ngay vào chương trình, kế hoạch hành động của ngành KH&CN năm 2018.

Thủ tướng cũng chỉ ra một số mặt tồn tại, bất cập như thị trường KH&CN phát triển còn chậm. Kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ chưa được ứng dụng nhiều trong sản xuất, kinh doanh; chưa có nhiều sản phẩm khoa học và công nghệ được thương mại hóa, doanh nghiệp chưa trở thành trung tâm của hệ thống ĐMST quốc gia.

4 trụ cột, 3 đột phá và 5 lưu ý

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã nêu 4 trụ cột chính cần đổi mới, 3 đột phá và 5 lưu ý Bộ cần tập trung trong thời gian tới.

Với 4 trụ cột chính cần đổi mới, Thủ tướng chỉ rõ, thứ nhất, KH&CN phải góp phần chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế, nhất là những mô hình hiện có năng suất thấp trong sản xuất nông nghiệp. Thứ hai, thúc đẩy ĐMST mạnh mẽ hơn nữa. Thứ ba, tập trung phục vụ doanh nghiệp ứng dụng và đổi mới công nghệ. Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần doanh nghiệp là trung tâm của hệ thống ĐMST quốc gia, đặc biệt là có đột phá trong phát triển hệ thống doanh nghiệp KH&CN, công nghệ cao, thiết lập hệ thống sàn giao dịch công nghệ, các tổ chức trung gian để thúc đẩy phát triển thị trường công nghệ. “Một lần nữa chúng ta khẳng định, phải coi doanh nghiệp là trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo”, Thủ tướng nhấn mạnh. Thứ tư, KH&CN phải góp phần nâng cao năng suất, chất lượng lao động, hiệu quả sản xuất kinh doanh của nền kinh tế.

Nêu 3 đột phá cần tập trung, Thủ tướng chỉ ra, thứ nhất là đột phá về thể chế, chính sách, cần xóa bỏ tư duy hành chính hóa, quy hoạch hóa KH&CN và tư duy thành lập mới tổ chức KH&CN phải theo quy hoạch… Thứ hai, đổi mới về phương thức đầu tư, cơ chế đặt hàng cho KH&CN. Thứ ba, cần tập trung đầu tư nghiên cứu ứng dụng công nghệ hoặc nghiên cứu cơ bản định hướng ứng dụng mà Việt Nam đang cần. Phải huy động đầu tư của xã hội, chủ yếu từ doanh nghiệp, thông qua các quỹ KH&CN quốc tế, để có tỉ lệ đầu tư cho KH&CN cao hơn.

Cùng với đó, đổi mới chính sách sử dụng và trọng dụng cán bộ KH&CN, trong đó quan tâm đến 3 đối tượng chính là các nhà khoa học đầu ngành, nhà khoa học được giao chủ trì các nhiệm vụ quan trọng của quốc gia và các nhà khoa học trẻ tài năng, Thủ tướng nói.

Cùng với 4 trụ cột, 3 đột phá, Thủ tướng nêu ra 5 lưu ý cần rà soát, triển khai hiệu quả. Cụ thể: chủ động phát triển cơ sở hạ tầng KH&CN theo hướng hiện đại, đồng bộ, trong đó có các khu công nghệ cao phải làm thành công trong năm 2018 và các năm tiếp theo để bắt nhịp cuộc CMCN4.0; quan tâm triển khai vùng kinh tế trọng điểm dựa vào KH&CN, đặc biệt các vùng có lợi thế phát triển các sản phẩm nông nghiệp; KH&CN phải gắn với yêu cầu của hội nhập quốc tế và thích ứng với nền kinh tế trí thức của thế giới; bảo đảm tính bền vững trong hoạch định phát triển KH&CN, lộ trình, bước đi, giao trách nhiệm cho các bộ, ngành, địa phương rõ hơn các nhiệm vụ cụ thể về KH&CN; phẩm chất đạo đức của cán bộ KH&CN, cần xây dựng Bộ KH&CN, các đơn vị, tổ chức KH&CN thuộc Bộ KH&CN khỏe mạnh cả tư chất, thể chất cũng như phẩm chất.

Toàn cảnh Hội nghị tổng kết

Thay mặt Lãnh đạo và cán bộ Bộ KH&CN, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc đối với sự quan tâm, gợi mở thường xuyên, chỉ đạo tháo gỡ của Thủ tướng. “Với 6 nhóm thành tựu được Thủ tướng đánh giá cao và biểu dương, chúng tôi nhận thức, coi đây là lời khích lệ, động viên và sẽ nỗ lực quyết tâm bám sát, tập trung ngay, xử lý tiếp các hạn chế Thủ tướng đã nêu. Phương châm, thông điệp Chính phủ đã nêu thể hiện qua 10 chữ vàng “Kỷ cương, liêm chính, hành động, sáng tạo, hiệu quả” sẽ được vận dụng một cách rất cụ thể, thiết thực trong điều kiện của những người làm quản lý khoa học, cũng như trực tiếp làm KH&CN cả nước. Chúng tôi bám sát tinh thần chỉ đạo với 4 trụ cột, 3 đột phá và 5 lưu ý của Thủ tướng, và sẽ đưa ngay vào chương trình, kế hoạch hành động của ngành KH&CN năm 2018”, Bộ trưởng khẳng định.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng cảm ơn sự phối hợp, đặc biệt là sự gắn bó chặt chẽ của tất cả các bộ, ngành, địa phương, tổ chức KH&CN trên cả nước. Theo Bộ trưởng, đây chính là niềm tin để chúng ta tiếp tục tăng cường thực hiện một cách mạnh mẽ hơn, với 4 trụ cột, 3 đột phá, 5 lưu ý của Thủ tướng. Bộ trưởng cũng mong muốn tiếp tục được chung sức với các Bộ, ngành triển khai các chỉ đạo của Thủ tướng để có thêm nhiều kết quả quan trọng hơn nữa trong thời gian tới.

Trong khuôn khổ Hội nghị, thay mặt Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trao Huân chương Độc lập hạng Nhất cho Đồng chí Hoàng Văn Phong, Ủy viên TƯ Đảng khóa IX, X, Bộ trưởng Bộ KH&CN giai đoạn 2002-2011; Huân chương Độc lập hạng Ba cho Đồng chí Nguyễn Quân, Ủy viên TƯ Đảng khóa XI, Bộ trưởng Bộ KH&CN nhiệm kỳ 2011-2016. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã trao Huân chương Lao động hạng Nhất cho Đồng chí Trần Việt Thanh - Nguyên Thứ trưởng Bộ KH&CN; Huân chương Lao động hạng Nhì cho Đồng chí Chu Ngọc Anh, Ủy viên TƯ Đảng, Bộ trưởng Bộ KH&CN và 02 Đồng chí Thứ trưởng Bộ KH&CN gồm: Đồng chí Trần Văn Tùng và Đồng chí Trần Quốc Khánh.

Hạnh Nguyên – Mai Hà (Ảnh: Ngũ Hiệp)