Cá heo đuôi đỏ có tên khoa học là Botia modesta bleeker, là loài cá nước ngọt đặc trưng ở vùng nhiệt đới. Cá có kích thước nhỏ từ 3 - 5cm/con, da trơn xanh bóng, đuôi màu cam đỏ. Loài cá này được tìm thấy ở lưu vực sông Mekong của các nước Thái Lan, Lào, Campuchia, Việt Nam.

Cá heo đuôi đỏ trước đây được đánh bắt ngoài tự nhiên, nhất là vào mùa lũ hàng năm ở An Giang. Những năm trở lại đây, tận dụng diện tích mặt nước, nhiều nông dân làm lồng bè trên sông để thả nuôi cá heo đuôi đỏ. Mô hình này đang mang lại thu nhập cao và ổn định.

Về xã Hòa Lạc, huyện Phú Tân, tỉnh An Giang, hỏi thăm khu bè cá Tổ hợp tác nuôi cá heo đuôi đỏ của 3 anh em Hồ Văn Nhiều, Hồ Ngọc Em, Hồ Quốc Nên không ai là không biết đến.

Ông Hồ Văn Nhiều ở ấp Hòa Bình 3 được xem là người tiên phong mang giống cá heo đuôi đỏ về phát triển tại vùng đất An Giang. Cách nuôi được ông lựa chọn là làm bè nổi trên sông để thả nuôi cá, tận dụng nguồn nước tự nhiên cho cá phát triển. Với số lượng 800kg cá giống ban đầu, sau 7 tháng tháng nuôi, cá đạt trọng lượng 40 con/kg. Số lượng cá trong bè từ đây cũng tăng lên con số 1 tấn.

“Sau khi trừ hết chi phí tôi bỏ túi gần 200 triệu đồng. Tơi đây, tôi tiếp tục đóng thêm bè cá và chia sẻ kinh nghiệm cũng như nhân rộng mô hình cho các thành viên trong gia đình”, ông Nhiều cho hay.

Cá heo đuôi đỏ có kích thước nhỏ từ 3 - 5cm/con, da trơn xanh bóng, đuôi màu cam đỏ

Bè cá của ông Hồ Ngọc Em, thành viên trong gia đình ông Nhiều vụ vừa rồi cũng thả nuôi 700kg cá giống, sau 9 tháng nuôi, gia đình ông trúng đậm 2,2 tấn cá thương phẩm, sau khi trừ chi phí, lời trên 300 triệu đồng.

Nhận thấy lợi nhuận tốt từ mô hình nuôi cá heo đuôi đỏ, ông Nhiều, ông Em và nhiều thành viên khác trong gia đình quyết tâm đầu tư, phát triển loài thủy sản này. Đến nay, tổng cộng đã có 12 bè cá heo đuôi đỏ được xây dựng.

Chia sẻ về mật độ thả nuôi cá để đạt hiệu quả cao, ông Nhiều cho biết thêm: “Cá được thả nuôi trong 2 loại bè, bè lớn (4 x 6m) thả nuôi 1 tấn cá giống, thu hoạch được trên 2 tấn cá thương phẩm. Với bè nhỏ (3 x 5m) thả 300 – 500 kg cá giống, đến thời điểm thu hoạch sản lượng cũng đạt trên 1 tấn cá thương phẩm”.

Hiện giá cá heo đuôi đỏ loại to đã ở mức 500.000 đồng/kg, giúp nông dân có nguồn thu nhập khá ổn định

Khó khăn lớn nhất khi thả nuôi cá heo đuôi đỏ được ông Nhiều chỉ ra là nằm ở khâu lựa chọn con giống và kỹ thuật xử lý nấm bệnh trên cá. Bên cạnh đó, ương nuôi cá là cả một quy trình, phải nắm được kỹ thuật, tập quán của cá để tránh hao hụt. Cá giống đem về sẽ được nuôi trong mùng lưới khoảng 4 tháng, sau đó chuyển sang nuôi bè, toàn bộ quy trình mất từ 5 - 7 tháng để thu hoạch.

Ông Hồ Ngọc Em cho hay, bước sang tháng 7 này, giá cá heo đuôi đỏ loại 25 - 30 con/kg được thương lái thu mua với mức giá lên đến 450.000 đồng/kg. Loại 15 - 20 con/kg cũng có mức giá khá cao ở ngưỡng 500.000 đồng/kg. Mức giá này giúp nhiều nông dân phát triển kinh tế từ cá heo đuôi đỏ càng quyết tâm nhân rộng đối tượng nuôi này.

Để duy trì và bảo tồn nguồn giống cá này, từ năm 2010 - 2014, TS. Dương Nhựt Long, khi đó là Trưởng khoa Thủy sản, Đại học Cần Thơ đã phối hợp với Hội đồng Khoa học và Công nghệ tỉnh An Giang thực hiện đề tài khoa học “Nghiên cứu kỹ thuật sản xuất giống cá heo ở tỉnh An Giang”.

Thành công của đề tài này đã giúp ngành thủy sản chủ động được con giống cá heo đuôi đỏ, giảm sự phụ thuộc vào thiên nhiên như trước đây. Đề tài sau khi nghiệm thu, hoàn chỉnh quy trình đã chuyển giao cho Trung tâm giống thủy sản An Giang, Đồng Tháp và nông dân để sản xuất.