GS. TS. Đỗ Hoài Nam, Chủ nhiệm Đề tài “Nghiên cứu chính sách hợp tác quốc tế về KH&CN với một số quốc gia chủ yếu và đề xuất kiến nghị xây dựng chính sách hợp tác quốc tế về KH&CN của nước ta trong thời kỳ mới” mã số KX.06.08/11-15 cho biết như trên tại buổi nghiệm thu cấp Nhà nước diễn ra ngày 20/01.

Chính sách KH&CN có tác động tích cực đến tăng trưởng TFP. Tuy nhiên, chi tiêu ngân sách cho KH&CN ở Việt Nam còn quá thấp cùng những rào cản về thể chế, chính sách. Trong bối cảnh nguồn nhân lực nhà nước còn hạn chế thì việc khuyến khích khu vực tư nhân tham gia vào hoạt động này cần được đẩy mạnh, đặc biệt thông qua các mối liên kết giữa trường đại học và doanh nghiệp.

Những nguyên nhân vì cơ chế, chính sách luôn là một trong những lý do được viện dẫn cho những bất cập hiện hành. Trong hoàn cảnh đó, tiến hành đổi mới sáng tạo ở cấp độ bao trùm nhất là đổi mới về thể chế và chính sách, trong đó có đổi mới quá trình hoạch định chính sách hợp tác quốc tế về KH&CN là yêu cầu cấp thiết. 

Trong giai đoạn 2011-2020, tầm nhìn 2030 có nhiều yếu tố mới tác động đến sự phát triển và hội nhập quốc tế về KH&CN của Việt Nam: Bối cảnh quốc tế mới sau khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế; xu thế mới trong KH&CN (kinh tế xanh, năng lượng sạch, công nghệ sinh học, vật liệu mới, công nghệ thông tin, công nghệ vũ trụ… ); thị trường KH&CN toàn cầu; điều chỉnh chiến lược và chính sách phát triển KH&CN của các quốc gia; đòi hỏi đất nước phải gia tăng hàm lượng KH&CN; tái cấu trúc nền KH&CN để gắn kết tốt giữa hội nhập quốc tế về KH&CN.

Trước thực trạng trên, Đề tài đã xây dựng khung lý luận, phân tích thực tiễn và chắt lọc kinh nghiệm thế giới, từ đó đề xuất, kiến nghị một số nội dung chủ yếu của chính sach hợp tác quốc tế về KH&CN của nước ta nhằm góp phần tạo bước phát triển đột phá về KH&CN, bảo đảm cho KH&CN thực sự là động lực để phát triển nhanh và bền vững đất nước. Đề tài đã phân tích cơ sở lý luận và kinh nghiệm quốc tế trong xây dựng chính sách hợp tác quốc tế về KH&CN ở nước ta đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030; xu hướng phát triển và hội nhập quốc tế về KH&CN của một số quốc gia trên thế giới trong bối cảnh toàn cầu hóa. Đồng thời, Đề tài đã nêu được thực trạng hợp tác quốc tế về KH&CN của Việt Nam trong giai đoạn 2001 – 2015. 

Trên cơ sở phân tích, nhóm nghiên cứu đã đề ra một số giải pháp về thể chế và chính sách phát triển KH&CN giai đoạn 2016 – 2020, tầm nhìn 2030. Cụ thể là, chuyển sang thể chế thị trường đối với mọi hoạt động nghiên cứu và phát triển của các tổ chức KH&CN; tạo điều kiện cho thị trường KH&CN vận hành; xây dựng hệ thống pháp luật có liên quan đến sự phát triển của KH&CN; đổi mới chính sách đầu tư cho KH&CN theo hướng thực sự coi đầu tư của nhà nước cho KH&CN là đầu tư cho phát triển…

Đổi mới cơ chế và cách thức hợp tác quốc tế về KH&CN gồm: đổi mới cơ chế và cách thức thực hiệp hợp tác cấp nhà nước; hợp tác giữa doanh nghiệp, trường đại học và các đơn vị nghiên cứu thực nghiệm.

Tại buổi nghiệm thu, Hội đồng nghiệm thu cấp Nhà nước đã đánh giá cao những kết quả Đề tài đạt được và khẳng định đây thực sự là một tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà lãnh đạo và quản lý, hoạch định chính sách các cấp và doanh nghiệp.

Hội đồng nghiệm thu đã đánh giá Đề tài đạt loạt Xuất Sắc.

Tin, ảnh: Phương Nga