Ban hành Nghị quyết Trung ương 6 về phát triển KH&CN

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa ký ban hành Nghị quyết Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI (Nghị quyết số 20-NQ/TW) về phát triển khoa học và công nghệ phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Toàn văn nội dung Nghị quyết Hội nghị TW6 được rất nhiều các báo đăng tải trang trọng trên trang nhất. (Theo chinhphu.vn, VietQ…)

Huy động 1.300 tỷ đồng chuyển giao tiến bộ kỹ thuật về nông thôn, miền núi

Ngày 7/ 11, Bộ Khoa học và Công nghệ (KHCN), Báo Nhân dân phối hợp tổ chức tọa đàm: "Tiếp tục đổi mới cơ chế chuyển giao tiến bộ KHCN về nông thôn, miền núi".

Theo đó, từ năm 2011, Nhà nước đã phê duyệt 278 dự án chuyển giao tiến bộ KHCN về nông thôn, miền núi, thực hiện trên địa bàn 60 tỉnh, thành phố với tổng kinh phí là 1.300 tỷ đồng. Dự kiến sẽ huy động khoảng 600 lượt cán bộ khoa học từ 86 tổ chức KHCN về phục vụ tại địa bàn nông thôn, miền núi; giúp xây dựng 870 mô hình, tập huấn cho hơn 60.000 nông dân. Nội dung các dự án nhằm giúp địa phương tiếp nhận, làm chủ và phát triển công nghệ để giải quyết các vấn đề: chuyển đổi cơ cấu cây trồng, sử dụng các giống cây, con có năng suất, chất lượng; tận dụng phụ phế phẩm nông nghiệp để sản xuất nấm ăn, nấm dược liệu; sản xuất rau an toàn; sản xuất giống và nuôi trồng thủy, hải sản... (Theo Nhân dân, Hà Nội mới, Khám phá, Đất Việt, 7/11)

Nghiêm cấm chuyển giao công nghệ lạc hậu

Kể từ ngày 16-11-2012, các công nghệ lạc hậu, hiệu suất thấp, tiêu tốn nhiều nguyên, nhiên liệu; công nghệ tạo ra chất thải nguy hại đối với con người, hệ sinh thái và môi trường; công nghệ gây lãng phí tài nguyên, khoáng sản… sẽ được xếp vào Danh mục công nghệ (DMCN) cấm chuyển giao. Đây là nội dung được Bộ KH-CN quy định tại Thông tư số 18/2012/TT-BKHCN hướng dẫn tiêu chí và quy trình xác định công nghệ thuộc DMCN khuyến khích chuyển giao, DMCN hạn chế chuyển giao, DMCN cấm chuyển giao, để làm căn cứ cho việc sửa đổi, bổ sung các danh mục này theo Nghị định số 133/2008/NĐ-CP ngày 31-12-2008.

Bên cạnh đó, các công nghệ tạo ra các sản phẩm truyền thống có tính bản sắc dân tộc cao; công nghệ sản xuất theo kinh nghiệm, bí quyết truyền thống hoặc sử dụng các chủng loại giống, khoáng sản, vật liệu quý hiếm đặc trưng của Việt Nam… được đưa vào DMCN hạn chế chuyển giao từ Việt Nam ra nước ngoài.

Đồng thời, các công nghệ sử dụng máy móc, thiết bị cũ, không tiết kiệm năng lượng; công nghệ tạo ra các sản phẩm sử dụng chất hóa học độc hại, tạo ra sản phẩm bằng phương pháp biến đổi gene hay có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người… sẽ được xếp vào DMCN hạn chế chuyển giao từ nước ngoài vào Việt Nam và trong lãnh thổ Việt Nam.

Thông tư cũng đưa ra các chỉ tiêu xác định công nghệ thuộc Danh mục khuyến khích chuyển giao từ nước ngoài vào Việt Nam và trong lãnh thổ Việt Nam, bao gồm: Công nghệ tiên tiến tạo ra sản phẩm có tính vượt trội; tạo ra ngành nghề sản xuất, chế tạo, nuôi trồng sản phẩm mới chưa có ở Việt Nam; sản xuất năng lượng sạch, thân thiện môi trường, có hiệu quả kinh tế cao… (Theo SGGP, Quân đội Nhân dân, 9/11)

Thí điểm Dự án phủ điện bằng năng lượng mặt trời

Tỉnh Khánh Hòa vừa quyết định đầu tư thí điểm Dự án phủ điện bằng năng lượng mặt trời tại thôn Ninh Tân (xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh), với tổng mức đầu tư 5 tỷ đồng lắp đặt hệ thống pin mặt trời công suất 350W, trước mắt phục vụ điện cho 60 hộ dân. Nguồn điện này cho phép các hộ thắp sáng, nghe đài, xem tivi, quạt máy…

Dự án này là một phần chương trình phủ điện bằng năng lượng mặt trời cho các thôn đảo tại Khánh Hòa, vốn đang phải dùng máy phát điện  khá tốn kém. (Theo SGGP, 9/11)

Giao lưu 192 tài năng trẻ khoa học - công nghệ

Ngày 8/11, 192 đại biểu thanh niên trên toàn quốc đã về dự chương trình “Gặp gỡ toàn quốc tài năng trẻ khoa học công nghệ Việt Nam” năm 2012 diễn ra tại Hà Nội, do Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và Bộ Khoa học - Công nghệ phối hợp tổ chức.
 
Tham dự sự kiện này là những gương tiêu biểu của tuổi trẻ Việt Nam dấn thân, sáng tạo, đam mê trong nghiên cứu và ứng dụng KH-CN. Trong đó nhiều nhà khoa học trẻ, tài năng trẻ có thành tích đặc biệt xuất sắc, có quá trình cống hiến, có các công trình nghiên cứu có giá trị khoa học cao, giải pháp sáng tạo.

Theo Ban tổ chức, trong 3 ngày diễn ra chương trình, từ 8 đến 10-11, các đại biểu sẽ được tham dự lớp tập huấn dành riêng cho các tài năng trẻ; gặp gỡ lãnh đạo Đảng, Nhà nước, trao đổi về vai trò, vị trí của các tài năng trẻ đối với sự phát triển đất nước; giao lưu, gặp gỡ với 200 sinh viên đoạt giải cao trong nghiên cứu khoa học, tham gia thảo luận về 3 chủ đề lớn, như: Tài năng trẻ chung sức phổ biến thông tin và đưa KH-CN vào cuộc sống; Vai trò của tài năng trẻ trong phát triển KH-CN Việt Nam; Tập hợp, kết nối tài năng trẻ Việt Nam ở trong và ngoài nước.

Cũng trong chương trình này, lễ tuyên dương Tài năng trẻ KH-CN Việt Nam và trao thưởng Quả cầu vàng năm 2012 sẽ được tổ chức và truyền hình trực tiếp trên sóng của Đài Truyền hình Việt Nam VTV2 vào lúc 9 giờ 30 sáng 10-11.

Ban tổ chức cho biết Giải thưởng Khoa học kỹ thuật Thanh niên Quả cầu vàng năm 2012 sẽ được trao cho 10 tài năng trẻ tiêu biểu nhất trong 4 lĩnh vực: công nghệ thông tin và truyền thông; công nghệ y - dược; công nghệ sinh học và công nghệ môi trường. (Theo Thanh niên, Tiền phong, Tuổi trẻ, 8/11)

Viện Công Nghệ Viễn Thông Việt Nam hợp tác với Trường Đại học Houston, Texas, Hoa Kỳ

Ngày 02/11/2012, tại trường Đại Học Houston Clear –Lake Texas Hoa Kỳ, Giáo sư Tiến sỹ Hoàng Quang Thuận Viện Trưởng Viện Công Nghệ Viễn Thông, Viện Khoa Học và công nghệ Việt Nam và Giáo sư Tiến sỹ William A. Staples- Hiệu Trưởng trường Đại Học Houston Clear –Lake Texas Hoa Kỳ đã kí kết văn bản Hợp tác Khoa Học và Đào Tạo công nghệ cao - Công Nghệ Thông Tin giữa Viện Công Nghệ Viễn Thông, Viện Khoa Học và công nghệ Việt Nam với trường Đại Học Houston Clear –Lake Texas Hoa Kỳ.

GS-TS Hoàng Quang Thuận (phải) và GS-TSWillam A. Staples đang ký kết văn bản hợp tác (ảnh SGGP)

Đến dự buổi lễ ký kết hợp tác, ngoài Hiệu trưởng, có các GS-TS: Carl A. Stockton – Phó Hiệu Trưởng trường Đại Học Houston Clear – Lake Texas; Mrinal Mugdh Varma –Hiệu phó về giáo dục và đào tạo của nhà trường; WM. Theodore Cummings- Trưởng khoa Trường kinh tế; Czajkiewicz Zbigniew- Trưởng khoa Trường Khoa học Công nghệ Thông tin và Khoa học Tự nhiên; Sameer Pande- Trưởng phòng Quan hệ quốc tế...

Ngoài ra, theo các chương trình trước đây khi làm việc với UBND thành phố Hồ Chí Minh và Bộ Giáo Dục Đào Tạo, trường Đại Học Houston Clear –Lake Texas Hoa Kỳ cam kết sẽ trao tặng TP HCM các suất học bổng cao học để góp phần đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho thành phố như đã thỏa thuận. (Theo SGGP, 4/11)

Phát hiện một số loài dơi mới tại Phong Nha – Kẻ Bàng

Ngày 6/11, ban quản lý di sản Phong Nha – Kẻ Bàng (Quảng Bình), cho biết một cuộc điều tra dơi tại khu vực rừng mở rộng của di sản đưa lại một kết quả mới về các loài dơi được phát hiện.

Cuộc điều tra do các chuyên gia đến từ viện Sinh thái và tài nguyên Việt Nam, đại học Quốc gia Hà Nội và các cộng sự ở Phong Nha – Kẻ Bàng đã tìm kiếm trong sáu hang động, phát hiện 23 loài, thuộc 13 giống, với sáu họ dơi. Kết hợp với những kết quả điều tra trước đây cho thấy: đã có 41 loài dơi thuộc 23 giống, bảy họ được ghi nhận ở Phong Nha – Kẻ Bàng.

Trong số những loài ghi nhận được qua hai đợt điều tra vừa qua, có mười loài mới, điều đáng chú ý là, có một cá thể dơi thuộc giống Rhinolophus thu được có đặc điểm hình thái và đặc điểm sọ khác biệt so với tất cả những loài dơi hiện biết. Kết quả phân tích đặc điểm siêu âm và sinh học phân tử cho thấy, cá thể dơi đó thuộc một loài mới đối với khoa học. Loài dơi này không dùng sóng siêu âm từ tai mà chúng hấp thu sóng siêu âm từ mũi. (Theo SGGT, 8/11)

Cuối năm mới xong đánh giá địa điểm nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận

 “Các bước triển khai về điện hạt nhân đòi hỏi chúng ta phải hết sức thận trọng. Vì thế việc nghiên cứu cần dài hơn, chẳng hạn như đánh giá địa điểm của nhà máy, và việc này cuối năm nay mới xong”, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cho biết tại cuộc đối thoại bàn tròn các doanh nghiệp Việt Nam – Nga chiều 7/11 tại Hà Nội.
 
Cuộc đối thoại được tổ chức nhân dịp Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev thăm chính thức Việt Nam.

Theo phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, Việt Nam và Nga đều lấy mục tiêu là phát triển nhà máy hiện đại và đạt độ an toàn cao nhất, tính đến những tác động của sự cố Fukushima (Nhật Bản). Do đó, việc đánh giá lại địa điểm để đảm bảo tính chắc chắn của dự án.

Trước đó, phó Thủ tướng Nga Arkady Dvorkovich đặt câu hỏi, “Chúng tôi cần biết cụ thể thời hạn hoàn thành dự án [điện Ninh Thuận] là bao giờ? Vì các doanh nghiệp của chúng ta phải giữ lại nguồn lực về con người, tài chính để có thể thực hiện dự án. Và nếu phải điều chỉnh thời hạn thì báo chúng tôi biết để có thể điều chỉnh nguồn lực”.

Với tư cách là nhà thầu, đại diện của Rosatom thông tin, trong quá trình đàm phán tất nhiên có một số khó khăn, liên quan chủ yếu đến việc đồng bộ hóa các quy định về luật của Việt Nam với các thời hạn mà hai bên đã đặt ra. "Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ tìm ra được giải pháp cho các vấn đề này vì cả hai bên đều hợp tác với nhau rất nhiệt tình và tìm cách thúc đẩy quá trình này nhanh hơn".

Ông này cho rằng, hợp tác giữa Việt Nam và Nga trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử là hợp tác chiến lược, và phải tính dài hạn, “triển vọng là tuyệt vời”. Nhiệm vụ chính của hai bên đặt ra là xây dựng hạ tầng cơ sở của Việt Nam, để có thể thực hiện các dự án trên, ví dụ như là đào tạo cán bộ, xây dựng hệ thống quy chuẩn… Nhưng quan trọng nhất kết quả của hoạt động trên sẽ tạo điều kiện mà các doanh nghiệp Việt Nam có thể tham gia xây dựng dự án này. Ví dụ công ty Sông Đà đã cử chuyên gia tham gia xây dựng dự án ở Nga để làm quen và áp dụng kinh nghiệm ở Việt Nam.

Bên cạnh đó, Rosatom sẽ cho thêm thầu phụ của Việt Nam tham gia càng nhiều hơn việc xây dựng nhà máy này. Về sau Rosatom cũng muốn có sự tham gia của công nghiệp Việt Nam, để tham gia cung cấp một số thiết bị máy móc. “Nếu nói về tương lai rất xa chúng ta sẽ có triển vọng lớn để bước ra thị trường thứ 3, ví dụ như ra các nước ASEAN. Xa nhưng nền móng phải đặt từ bây giờ”. (Theo SGTT, 8/11)

Trồng thành công chanh tứ thời trên đất Minh Lương

Cách đây hai năm, nhận thấy chất đất và khí hậu ở Đoan Hùng (Phú Thọ) không chỉ phù hợp với cây bưởi mà còn thuận lợi với nhiều loại cây có múi khác, ông Nguyễn Văn Thực ở khu 4, xã Minh Lương đã mạnh dạn đưa giống chanh tứ thời về trồng trong vườn nhà, bước đầu đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Được sự khuyến khích và tư vấn của Trạm Khuyến nông huyện Đoan Hùng, năm 2010, ông Thực mua giống chanh tứ thời ở Gia Lâm (Hà Nội) về trồng trong vườn nhà. Với hơn 1 sào (1 sào Bắc Bộ = 360m2) vườn, đến nay, ông Thực đã có trên 100 gốc chanh lớn nhỏ, tất cả đều đã bói quả.

Chanh tứ thời đã thực sự bén rễ trên đất Minh Lương (ảnh Kinh tế nông thôn)

Ông Thực cho biết, chanh tứ thời không kén đất, dễ trồng, không cần chăm sóc quá cầu kỳ. Khi đưa giống về, ông đào hố nông và trồng kết hợp với rau. Phân bón cho chanh chỉ cần tận dụng rơm rạ băm nhỏ hoặc để mục, trấu trộn lẫn đất màu bón vào gốc hoặc trải đều ra không gian của vườn, tạo độ ẩm cho cây. Qua theo dõi sự sinh trưởng và phát triển của chanh tứ thời, ông Thực thấy giống chanh này không nên bón quá nhiều phân NPK. Chanh tứ thời ưa trồng trên đất ruộng cạn, vừa có độ ẩm, vừa có ánh nắng chiếu vào giúp quả ra đều và mọng nước.

Cây ra quả quanh năm, tuy nhiên, theo ông Thực, mùa chính của chanh tứ thời là thời gian giáp Tết. Vụ này, chanh ra quả sai nhất trong năm và vào đúng dịp thị trường có nhu cầu cao. Ông Thực cho biết, tuy mới ra quả bói nhưng mỗi cây cho từ 30 - 50kg quả; cây nhỏ cho 10kg quả. Tính đến nay, vườn chanh của gia đình ông Thực đã cho thu trên 4 tạ quả, bán ra thị trường với giá 25.000 đồng/kg.

Bên cạnh việc mở rộng vườn chanh, ông cũng chiết cành cung cấp giống cho các hộ có nhu cầu, với giá 20.000 - 40.000 đồng/cành. Gia đình ông đã cung cấp cho nhà vườn các xã lân cận hàng ngàn cành chanh giống. Theo ông Thực, khoảng 2 năm nữa, vườn chanh tứ thời với hơn 100 gốc sẽ cho 4 tấn quả/năm. (Theo Kinh tế nông thôn, 7/11)

Minh Châu (Tổng hợp)