Dưới đây là một số thông tin khoa học và công nghệ đáng chủ ý đăng trên các báo trong tuần từ 7 -13/5.
Động đất 4,2 độ Richter tại Sơn La. Hôm qua (8.5), Trung tâm Báo tin động đất và cảnh báo sóng thần cho biết tại Sơn La lại vừa xảy ra một trận động đất mạnh 4,2 độ Richter.
Động đất xảy ra lúc 20 giờ 2 phút 4 giây ngày 7.5, tại vị trí có tọa độ 20,86 độ vĩ bắc, 103,65 độ kinh đông, độ sâu chấn tiêu khoảng 12 km, thuộc địa phận H.Sông Mã, tỉnh Sơn La. Đây là trận động đất yếu và không có khả năng gây thiệt hại. Như vậy, chỉ từ nửa cuối tháng 4 đến nay, trên địa phận tỉnh Sơn La liên tiếp xảy ra 5 trận động đất mạnh trên 3,5 độ Richter. Các chuyên gia địa chất lưu ý, hàng loạt trận động đất xảy ra trong thời gian ngắn chứng tỏ các đới đứt gãy tại khu vực này đang hoạt động tích cực. (Theo Thanh niên 9/5)
Tìm thấy con rùa độc nhất Việt Nam. Rùa Batagu baska được cho là đã tuyệt chủng tại Việt Nam lại được phát hiện tại Khu du lịch Suối Tiên, TP.HCM. Ông Nguyễn Vũ Khôi, Giám đốc Tổ chức Bảo tồn động vật hoang dã thế giới tại Việt Nam, cho biết trong một lần đến Khu du lịch Suối Tiên ông bất ngờ phát hiện tại đây có một con rùa rất lạ. “Theo quan sát và hình ảnh chụp được, tôi nhận ra đây là rùa Batagu baska, loài rùa được xác định là đã tuyệt chủng tại Việt Nam”, ông Khôi, nói.
Trao đổi với phóng viên VietNamNet, ông Nguyễn Đình Cương, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm TP.HCM, khẳng định sẽ kiểm tra nguồn gốc con rùa nói trên. Theo ông Cương, đối với các loài động vật hoang dã quí hiếm nếu phát hiện nuôi nhốt trái phép Chi cục sẽ tịch thu, cứu hộ và trả về tự nhiên. (Theo Vietnamnet 10/5)
Chế tạo và ứng dụng vật liệu ống Nano cacbon. Ði đầu trong nghiên cứu, chế tạo ra loại vật liệu ống Nano cacbon đa tường, phát triển các ứng dụng của loại vật liệu này vào thực tế sản xuất, kinh doanh..., nhóm nghiên cứu do GS.TS Phan Hồng Khôi (nguyên Viện trưởng Viện Khoa học vật liệu), đã giành giải nhất, Giải thưởng Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam (VIFOTEC) năm 2010. Công trình cũng được Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) tặng Giải thưởng cho công trình khoa học xuất sắc nhất năm 2010.
Ðây là loại vật liệu có đường kính trung bình trong khoảng từ 20nm đến 100nm, độ sạch đạt hơn 90%, có nhiều tính năng đặc biệt như độ cứng cao hơn kim cương, độ dẫn điện và dẫn nhiệt tốt hơn kim loại.
Sản phẩm ống Na-nô các-bon của nhóm nghiên cứu đã được cung cấp cho Trường đại học Sư phạm kỹ thuật Hưng Yên, Khoa Công nghệ vật liệu (Trường đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh). Tháng 11-2009, Bộ Khoa học và Công nghệ đã chấp thuận cho phép Viện góp vốn bằng giá trị quyền sở hữu sáng chế để thành lập doanh nghiệp. Theo đó, cuối tháng 5-2010, Công ty VINANOTECH chính thức được thành lập nhằm thương mại hóa kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học trong thời gian hơn mười năm qua. (Theo Nhân Dân 10/05/2011).
Gần 2.000 cơ quan Nhà nước được chứng nhận TCVN ISO 9001. Hôm qua 10-5, tại Hà Nội, Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng (Bộ KH-CN) đã tổ chức hội nghị “Sơ kết, triển khai hoạt động xây dựng và áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo TCVN ISO 9001 trong cơ quan hành chính Nhà nước”.
Báo cáo của Tổng cục TCĐLCL cho biết, tính đến ngày 30-4, đã có gần 2.000 cơ quan hành chính Nhà nước được nhận Giấy chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng (HTQLCL), phù hợp với TCVN ISO 9001:2000 và TCVN 9001:2008. Đến thời điểm này, Gia Lai là tỉnh duy nhất chưa có cơ quan hành chính Nhà nước nào được cấp giấy chứng nhận. Việc áp dụng HTQLCL trong hoạt động quản lý của các cơ quan hành chính Nhà nước đã mang lại hiệu quả thiết thực, thúc đẩy công cuộc cải cách hành chính của Chính phủ, giúp vận hành cơ chế “một cửa” và “một cửa liên thông “ hiệu quả hơn. (Theo SGGP 10/05/2011).
Khai mạc Cuộc thi sáng tạo Robot Việt Nam 2011. Tối 10/4, tại Cung Thể thao Tiên Sơn, TP Ðà Nẵng, Ðài Truyền hình Việt Nam phối hợp Công ty Toyota Việt Nam tổ chức khai mạc Chung kết Cuộc thi sáng tạo Robot Việt Nam 2011, với chủ đề: "Loy Karathong tình bạn thắp sáng niềm tin".
Tham dự vòng chung kết có 32 đội, đến từ các trường đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp trong cả nước. Các đội sẽ tham gia các vòng tranh tài, để lựa chọn nhà vô địch Robot Việt Nam 2011 sẽ đại diện cho Việt Nam tham gia Cuộc thi sáng tạo Robot châu Á - Thái Bình Dương, tổ chức tại Thủ đô Băng-cốc (Thái-lan) vào tháng 9-2011.
Cùng với Cuộc thi sáng tạo Robot Việt Nam 2011, tại Cung Thể thao Tiên Sơn, Ban tổ chức triển lãm khoa học công nghệ dành cho sinh viên với tên gọi Robocon Tech-show 2011 lần thứ hai. (Theo Nhân dân 11/5).
Ông giám đốc mê khoa học và máy cắt cỏ cho vườn cao su. Ông Vương Đình Điệt - Giám đốc Nông trường Cao su An Bình (Cty CP Cao su Đồng Phú, Bình Phước), đã chế tạo thành công máy cắt, vén cỏ đậu chỉ trong vòng 40 ngày. Máy được ứng dụng thành công vào giữa tháng 5/2008 và đến nay đã được đưa ra sử dụng một cách rộng rãi trong ngành cao su.
Với cấu tạo của máy dựa trên sức máy kéo sẵn có của nông trường, ông chế dàn máy cắt, vén gắn ở phía sau máy kéo, gồm có 2 lưỡi dao tròn đặt cân bằng 2 bên, phía ngoài gắn 2 thanh vén, đặt lùi về phía sau của lưỡi dao cắt. Khi máy hoạt động, cỏ đậu được cắt thì 2 thanh vén 2 bên sẽ vén cỏ đều đặn sang 2 bên đường băng. Để máy hoạt động tốt trên địa hình không bằng phẳng, gồ ghề như: gặp gốc cây, gạch đá… ông đã cho gắn thêm vào các lưỡi dao, thanh vén các lò xo giống như hệ thống giảm xóc của xe gắn máy.
Qua sử dụng máy cắt cỏ họ đậu của ông, hiệu quả và nhiều lợi ích thấy rất rõ. Ông Điệt nhẩm tính: một ngày máy có thể làm tới 25 ha, tiết kiệm được 61% chi phí so với gom, phát bằng thủ công, tạo nguồn phân xanh cho cây cao su đồng đều ở 2 mí đường băng. (Theo khoahoc.com 12/5)
Robot Việt ngày càng thông minh. Robot hoa, leo địa hình điều khiển bằng 3G, robot nhận diện chữ viết… là sáng tạo độc đáo của sinh viên toàn quốc hội tụ trong triển lãm Tech-show 2011, bên lề Vòng chung kết Robocon 2011 tại Đà Nẵng.
Nhóm CLB BKIT4U (ĐH Bách khoa TPHCM) cho ra đời sản phẩm sáng tạo độc đáo - robot nhận diện chữ viết và phát âm. Thay vì phải nhấn các nút điều khiển để kích hoạt robot làm các nhiệm vụ được giao, robot này tự nhận diện chữ viết qua hệ thống xử lý dữ kiện để biến thành các khẩu lệnh, yêu cầu robot làm theo. Tương tự, với việc phát âm, chỉ cần đưa chữ viết đến bộ phận “mắt thần”, robot sẽ nhận diện và phát âm.
Nhóm BK CDT (ĐH Bách khoa Đà Nẵng) với ý tưởng gắn công nghệ 3G vào robot leo địa hình. Từng đạt chức vô địch cuộc thi Robomin năm 2009 (do Hội Cơ khí Việt Nam phối hợp với ĐH Quốc gia TPHCM tổ chức), BK CDT chứng tỏ khả năng bằng robot vượt các địa hình: cát, đất ướt, đồi núi dốc, leo cầu thang… qua hệ điều khiển kết nối internet với tầm phủ sóng “không giới hạn”.
“Bãi đỗ xe thông minh” của đội BK Tech (ĐH Bách khoa Đà Nẵng). Ngô Văn Phúc, sinh viên ĐH Bách khoa Đà Nẵng, Đội BK Tech cho hay: chỉ cần đăng ký các mã khóa, người lái đưa xe đến khu vực vào và robot sẽ làm việc sắp xếp xe, lấy xe ở những vị trí phù hợp.
Đội “robot chim” đến từ trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TPHCM giới thiệu robot hình chim mò o có thể đập cánh, thay đổi hướng, uốn lượn hình sin đến vài trăm mét qua hệ thống điều khiển. Sinh viên Nguyễn Đức Long, đội trưởng cho biết: Robot chim được gắn thiết bị quay và sử dụng bộ điều khiển bằng sóng FM 2.4G.
Đội Wings (Đôi cánh) của ĐH Bách khoa TPHCM giới thiệu loại robot xe hai bánh tự cân bằng, có kiểu dáng gọn, điều khiển dễ dàng, tiện lợi trên sân gôn, sân bay, resort, các trung tâm thương mại... “Xe hai bánh tự cân bằng được nhập về với giá khoảng 8.000 USD nhưng nếu được chế tạo tại Việt Nam theo mô hình chú robot này thì giá chỉ khoảng 15 triệu đồng”, đội Wings cho biết. (Theo Tiền phong 12/5).
Hội thảo khoa học về khai thác tiềm năng biển, đảo. Trong hai ngày 10 và 11-5, tại Quảng Ngãi, Viện Khoa học xã hội Việt Nam và UBND tỉnh Quảng Ngãi phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia "Khai thác tiềm năng biển, đảo vì sự phát triển bền vững của Quảng Ngãi và miền trung".
Hội thảo lần này tập trung đánh giá toàn diện tiềm năng, vai trò, lợi thế và tầm quan trọng của biển, đảo nhằm hướng tới việc thực hiện chiến lược phát triển biển Việt Nam đến năm 2020', góp phần sớm đưa nước ta trở thành một quốc gia mạnh về biển, giàu lên từ biển và bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo Việt Nam... (Theo Nhân Dân 12/5)
Bkav 2011 trình làng với công nghệ Safe Run. Ngày 11.5 tại Hà Nội, Cty An ninh mạng Bkav tung ra sản phẩm phần mềm diệt virus mang tên Blav 2011.
Ông Vũ Ngọc Sơn, Giám đốc bộ phận nghiên cứu của Bkav (Bkav R&D), cho biết: "Safe Run chia hệ thống thành vùng an toàn gọi là vùng xanh (Green Zone) và vùng kiểm soát gọi là vùng xám (Gray Zone). Chúng tôi đã cho ra đời thành công cơ chế chuyển hướng mọi tác động nguy hiểm đến hệ thống trong vùng xanh sang vùng xám để kiểm soát. Nhờ đó, khi bật chế độ Safe Run, nếu người dùng vô tình mở file chứa virus hay trang web có mã độc thì hệ thống vẫn an toàn".
Tại buổi trình làng, đại diện Bkav khẳng định họ là một trong 4 nhà sản xuất phần mềm diệt virus đầu tiên trên thế giới nghiên cứu thành công và trang bị công nghệ thực thi an toàn (Safe Run) trong sản phẩm bảo mật. (Theo Lao động 12.5.2011).
Tổ hợp thiết bị hoàn thiện bề mặt bê tông mái dốc. TS Nguyễn Hồng Ngân và các đồng nghiệp ở ĐH Bách khoa TP Hồ Chí Minh vừa hoàn thành đề tài "Nghiên cứu thiết kế, chế tạo, ứng dụng thực tế tổ hợp thiết bị thi công hoàn thiện bề mặt bê tông mái kênh".
Đây là hệ thống gồm thiết bị cấp, rải bê tông và thiết bị san, đầm và hoàn thiện bề mặt bê tông, dùng để thi công các công trình xây dựng cầu đường, thủy lợi, đặc biệt phù hợp với thi công hoàn thiện mặt bê tông trên mái dốc, mặt kênh. Tổ hợp thiết bị được thiết kế dạng mô đun, có tính lắp ghép cao nên khi thi công bề mặt bê tông trên mặt phẳng nghiêng chỉ cần thay khung kết cấu thép ở hai đầu của thiết bị. Ưu điểm của thiết bị là cho năng suất, chất lượng cao trong điều kiện thi công phức tạp và có giá thành thấp hơn nhiều so với các sản phẩm nhập ngoại. Đây là lần đầu tiên tổ hợp thiết bị thi công hoàn thiện bề mặt bê tông mái dốc được thiết kế, chế tạo hoàn toàn trong nước. (Theo HNM 13/5)
Ngọc Anh