Nghiên cứu khoa học là một trong những hoạt động chính của các trường đại học, nhằm góp phần nâng cao chất lượng đào tạo. Trong những năm qua, Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) đã lớn mạnh và đạt nhiều thành tích, trở thành trung tâm đào tạo đại học, sau đại học, nghiên cứu khoa học và công nghệ (KH&CN) đa ngành, đa lĩnh vực hàng đầu của đất nước.
Chú trọng công tác nghiên cứu khoa học
Để thực hiện sứ mệnh trở thành một trung tâm đào tạo và nghiên cứu chất lượng cao và trình độ cao, ĐHQGHN đã tập trung đầu tư phát triển theo định hướng đại học nghiên cứu. Do đó, hoạt động nghiên cứu khoa học cũng không ngừng phát triển cả về số lượng và chất lượng, đặc biệt các nghiên cứu phát triển công nghệ đã có những bước tiến vượt bậc.
Các hoạt động KH&CN đã góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, tạo điều kiện để phát triển các chương trình đào tạo chất lượng cao, tài năng, đạt chuẩn quốc tế, phát triển một số ngành, chuyên ngành học mới chưa từng có ở Việt Nam như: vật liệu và linh kiện nanô, biến đổi khí hậu, khoa học bền vững, an ninh phi truyền thống. Số bài báo quốc tế trong hệ thống ISI của ĐHQGHN đã tăng lên khoảng 20 lần, chiếm khoảng 12% tổng số bài báo ISI của cả nước. ĐHQGHN giành 19 Giải thưởng Hồ Chí Minh, 18 Giải thưởng Nhà nước và hàng chục giải thưởng khoa học có uy tín trên thế giới. Năm 2012, ĐHQGHN đã được tổ chức xếp hạng đại học quốc tế xếp trong top 250 (tức là nằm trong nhóm 5 %) các trường đại học hàng đầu Châu Á.
Bên cạnh đó khoa học xã hội và nhân văn cũng là một ưu thế cạnh tranh của ĐHQGHN, nhiều công trình nghiên cứu đã được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh. Gần đây, nghiên cứu về KHXH&NV đã góp phần tư vấn chính sách cho các bộ, ngành, địa phương, góp phần bảo vệ độc lập, chủ quyền quốc gia…
GS.TS Nguyễn Hữu Đức – Phó Giám đốc ĐHQGHN cho biết: theo Luật KH&CN thì các trường đại học đồng thời là một tổ chức khoa học và công nghệ. Do đó, ĐHQGHN đã và đang phát triển theo định hướng đại học nghiên cứu, tích hợp chặt chẽ giữa nghiên cứu với đào tạo.
Hiện nay, ĐHQGHN có nhiều sản phẩn hoàn chỉnh đã được chuyển giao ứng dụng trong thực tế như: công nghệ sạch sản xuất diesel sinh học chất lượng cao, thiết bị lọc nước uống trực tiếp, màng lọc máu Diamond, bộ sinh khối nấm linh chi Ganoderma lucidum, hệ thống công nghệ xử lý nước thải với khả năng tái sử dụng nước, công nghệ dự báo thời tiết và thủy văn biển đông, hệ đo các thông số bệnh nhân từ xa, cảm biến đo từ trường và đo góc độ nhậy cao, khối tổ hợp công suất phát 8 đường dung cho máy phát nhận biết mã chủ quyền quốc gia, Thiết kế và phát triển một bộ mã hoá tín hiệu video theo chuẩn tiên tiến H.264/AVC.
Nhiều hoạt động hưởng ứng ngày KH&CN Việt Nam
GS.TS Nguyễn Hữu Đức cho biết: hưởng ứng sự kiện ngày KH&CN Việt Nam 18/5 để giới trẻ được tiếp cận với khoa học nhiều hơn nữa, ĐHQGHN sẽ tổ chức nhiều hoạt động trong đó tiêu biểu như hội nghị tổng kết về Xây dựng và phát triển nhóm nghiên cứu mạnh ở ĐHQGHN và công bố khen thưởng các nhóm nghiên cứu KH&CN tiêu biểu ĐHQGHN năm 2014. Tại Hội nghị này, ngoài việc đánh giá và đề xuất các giải pháp tiếp tục phát triển các nhóm nghiên cứu mạnh, các trường phái khoa học, ĐHQGHN cũng tổ chức giới thiệu tiềm lực và các sản phẩm KH&CN của các nhóm nghiên cứu này.
Cũng vào thời gian trên, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh ĐHQGHN sẽ tổ chức Festival KHCN Trẻ. Tại Festival này, các nhà khoa học trẻ sẽ giới thiệu các sản phẩm sáng tạo thanh niên và các câu lạc bộ khoa học.
Đặc biệt, ĐHQGHN tổ chức mở cửa phòng thí nghiệm, bảo tàng, thư viện để đón sinh viên, học sinh và cộng đồng đến tham quan và giao lưu và ngày thứ Bảy, ngày 17/5/2014. Tại đây, người xem có thể tham quan Máy gia tốc Tandem Pelletron 5SDH-2, Phòng thí nghiệm Trọng điểm công nghệ Enzim và Protein, Kính hiển vi điện tử truyền qua ở Trường ĐHKH Tự nhiên, PTN Công nghệ micrô – nanô, PTN thiết kế chip của Trường ĐH Công nghệ, Bảo tàng nhân học, Trung tâm báo chí và truyền thông của Trường Đại học Khoa học, xã hội và nhân văn, Bảo tàng gen của Viện Vi sinh vật và công nghệ sinh học…
Ngoài ra, ĐHQGHN sẽ tổ chức trao đổi giữa các nhà khoa học trẻ về tiềm năng, cơ hội và thách thức trong các nghiên cứu khoa học, công nghệ và chuyển giao tri thức phục vụ việc phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện và nâng cao đời sống của nhân dân được tổ chức qua Tọa đàm KHCN phục vụ phát triển KT- XH: tiềm năng, cơ hội và thách thức.
Đội ngũ các nhà khoa học Việt Nam trong đó có các nhà khoa học của ĐHQGHN cảm thấy rất hạnh phúc, tự hào khi Ngày KH&CN Việt Nam được xã hội và đông đảo cộng đồng quan tâm. Đó sẽ là cái được của Quốc gia khi càng có nhiều người thấu hiểu và nỗ lực phấn đấu cho sự nghiệp phát triển KH&CN, xây dựng chính sách phát triển dựa vào khoa học và đào tạo, GS.TS Nguyễn Hữu Đức nhấn mạnh.
Đăng Minh