Vừa qua, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đã có buổi làm việc với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) về tình hình hoạt động khoa học và chuyển giao khoa học của Bộ này trong giai đoạn 2006 – 2010.
Nhiều kết quả nghiên cứu được ứng dụng
Báo cáo Phó Thủ tướng tại buổi làm việc, Ông Bùi Bá Bổng, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cho biết, một trong những kết quả nổi bật nhất của nghiên cứu khoa học trong nông nghiệp là nghiên cứu về thủy lợi.
Cụ thể, Bộ đã xây dựng cơ sở khoa học và ứng dụng các mô hình toán (MIKE 11, MIKE 21, GIS, DEM, CROPWAT, ECOLab..) trong việc đánh giá tác động của biến đổi khí hậu, nước biển dâng đến ngập lụt, môi trường và hệ thống thủy lợi vùng ĐBSCL, ĐBSH, bước đầu đề xuất điều chỉnh quy hoạch và các giải pháp nâng cấp hệ thống ứng phó với biến đổi khí hậu.
Ngoài ra, các nhà khoa học thủy lợi còn đề xuất được qui trình công nghệ tưới tiết kiệm nước cho vùng khan hiếm nước. Hay mô hình phục hồi đất thoái hóa, nhiễm mặn do nuôi trồng thủy sản cho vùng bán đảo Cà Mau và vùng ven ĐBSCL. Nhiều quy trình công nghệ mới được phát triển và ứng dụng như công nghệ ngăn sông vùng ven biển, công nghệ đập trụ bao liên hợp để đưa ra phương án thiết kế ngăn các cửa sông lớn tại ĐBSCL và ĐBSH…công trình kiểm soát mặn và chống ngập cho TP. Hồ Chí Minh.
Đặc biêt, trong 5 năm qua, Bộ NN&PTNN đã nghiên cứu tạo ra được 273 giống cây trồng, trong đó có 97 giống cây được công nhận chính thức gồm: 28 giống lúa, 10 giống ngô, 11 giống đậu đỗ, 4 giống cây có củ, 8 giống rau, 4 giống cây ăn quả…nhiều loại giống đã được công nhận và cho sản xuất thử. Lai tạo thành công giống lợn lai cho các vùng đưa năng suất chăn nuôi lên cao. Nghiên cứu trong lâm nghiệp cũng cho ra đời 87 giống mới, gồm 78 dòng và 9 giống cây lâm nghiệp,…
Cần tiếp tục đầu tư
Hiện Bộ NN&PTNN có 3 phòng thí nghiệm (PTN) trọng điểm quốc gia với vốn đầu tư gần 190 tỷ đồng (PTN tế bào thực vật, PTN tế bào động vật, PTN về động lực sông biển) và một số PTN trọng điểm về động-thực vật đã được trang bị các thiết bị hiện đại ngang với tầm khu vực.
Bên cạnh đó, Bộ luôn tạo điều kiện để các tổ chức KH-CN trong nước hợp tác với các tổ chức quốc tế trong việc hỗ trợ đầu tư xây dựng cơ sở vật chất, năng lực nghiên cứu KHCN lĩnh vực nông nghiệp nông thôn.
Đặc biệt, trong giai đoạn 2007-2012, Chính Phủ đã phê duyệt dự án KH-CN nông nghiệp trị giá 40 triệu USD…đây là một tiền đề quan trọng để các tổ chức KHCN tự vươn lên, đóng góp thiết thực vào sự phát triển nông nghiệp nông thôn.
Ngoài ra, Bộ còn sử dụng nguồn Hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) cho KHCN với khoảng 300 dự án hỗ trợ kỹ thuật tăng năng lực cho nhiên cứu ứng dụng và phát triển khoa học công nghệ…
Tuy nhiên, tại buổi làm việc, nhiều ý kiến của các nhà khoa học cũng như lãnh đạo các Viện, Trường cho rằng, bên cạnh những thành tựu đạt được thì nghiên cứu khoa học trong nông nghiệp cũng còn nhiều khó khăn bất cập cần những biện pháp giải quyết hợp lý.
Cụ thể, cơ chế chính sách cho nghiên cứu trong nông nghiệp còn nhiều bất cập trong đó nổi bật nhất là đầu tư cho nghiên cứu còn thấp, cơ sở nghiên cứu phòng thí nghiệm còn chưa đồng bộ dẫn tới kết quả nghiên cứu chưa thực sự hiệu quả.
Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ KH&CN, ông Hoàng Văn Phong khẳng định, các nhà khoa học đã và đang có những công trình nghiên cứu có hiệu quả cao trong nông nghiệp.
Bộ trưởng cũng mong rằng trong giai đoạn tới các nhà khoa học sẽ có nhiều kết quả nghiên cứu tốt hơn nữa góp phần vào sự phát triển chung của kinh tế xã hội nước nhà, đồng thời cơ chế tài chính sẽ tăng lên để phục vụ cho ngành khoa học nông nghiệp tốt hơn.
Kết thúc buổi làm việc, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân khẳng định, những thành tựu mà khoa học mà ngành nông nghiệp đã đạt được trong thời gian qua là rất lớn và đáng khích lệ. Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ NN&PTNN cần mạnh dạn thẳng thắn chỉ rõ những cái được và chưa được còn tồn tại là rào cản của sự phát triển nghiên cứu khoa học trong nông nghiệp.
Q.H