Bỏ thuốc lá có nghĩa là phá vỡ chu kỳ nghiện và về cơ bản nối lại sự điều khiển của não với việc ngăn chặn sự thèm muốn nicotine. Để thành công, người hút thuốc lá cần có kế hoạch để đánh bại sự thèm muốn và kích thích của hoạt chất này. Người hút thuốc càng nhanh chóng cắt bỏ thuốc, họ sẽ giảm được nguy cơ ung thư, bệnh tim, phổi và các điều kiện có hại khác liên quan đến hút thuốc nhanh hơn.
Khi người hút thuốc cố gắng cắt giảm hay dừng hút thuốc, họ sẽ trải qua quá trình khó chịu và không thoải mái bởi vì não bộ phản ứng và yêu cầu phải tiêu thụ nicotine. Nếu vượt qua được cảm giác này, bạn sẽ cai nghiện thuốc lá thành công. Đặc biệt, việc bỏ thuốc sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến thuốc lá giảm đáng kể. Chỉ vài phút sau khi bạn hút điếu thuốc cuối cùng, cơ thể đã bắt đầu xuất hiện những thay đổi tích cực. Dần dần nguy cơ mắc bệnh tim mạch, ung thư, bệnh phổi... cũng sẽ giảm xuống, thậm chí trở về như người bình thường. Chính vì vậy, dù bạn bao nhiêu tuổi, hút thuốc bao lâu, thì buông điếu thuốc ngay lập tức sẽ không bao giờ là muộn.
Nghiện thuốc là một bệnh mãn tính, cần phải có thái độ nghiêm túc và có cách chữa trị đúng mới thành công. Nhưng điều quan trọng là: gia đình, bạn bè và những người xung quanh có vai trò quan trọng trong việc giúp bạn bỏ thuốc. Để bỏ thuốc thì quyết tâm là yếu tố quyết định.
Có 4 giai đoạn của cai nghiện cần phải vượt qua: Nghĩ về việc bỏ thuốc; Chuẩn bị các yếu tố cần thiết để bỏ thuốc; Bỏ hẳn thuốc; Duy trì thời gian hoàn toàn không lệ thuộc vào thuốc lá;
Những rào cản phải vượt qua khi quyết tâm bỏ thuốc: trong 24 giờ, các khí carbon monoxide - gây cản trở việc cung cấp ôxy cho các tế bào, mô và cơ quan của cơ thể dần được loại bỏ khỏi cơ thể của bạn. Các lông nhỏ trong phổi bắt đầu thực hiện nhiệm vụ “quét sạch” kích thích ra khỏi phổi, làm cho việc hô hấp được dễ dàng hơn. Những ngày đầu tiên là khó khăn nhất vì cơ thể bạn đang tự điều chỉnh nicotine tự do. Nếu công việc của bạn có thể tách ra khỏi để ngừng hút thuốc lá, thì không nên ngồi tại bàn của bạn mà hãy đi lại và làm một điều gì đó - như đi bộ, đọc một cuốn tạp chí hoặc có thể có một bữa ăn nhẹ lành mạnh chẳng hạn. Bí quyết là không phải chỉ ngồi đó nhấm nháp nỗi đau khổ khi bỏ thuốc mà hãy tìm kiếm một cái gì đó để quên đi sự chiếm đóng của nó trong thói quen và cơn thèm thuốc.
Tuần đầu tiên, sau hai ngày không còn có nicotine trong cơ thể, các giác quan và cảm nhận mùi vị của bạn sẽ bắt đầu được cải thiện đáng kể. Sau 3 ngày, bạn sẽ bắt đầu cảm nhận nhiều hơn sinh lực và nhịp thở của bạn cũng sẽ trở nên dễ dàng hơn. Những tuần đầu tiên là rất quan trọng, vì vậy cần đảm bảo rằng chung quanh bạn luôn có sự hỗ trợ thực sự hữu ích từ gia đình, bạn bè, đồng nghiệp... để nhắc nhở rằng bạn không đơn độc.
Khi người hút thuốc cố gắng cắt giảm hay dừng việc hút thuốc, cơ thể họ sẽ phải trải qua quá trình khó chịu và không thoải mái vì não bộ có phản ứng và đưa ra tín hiệu “yêu cầu” phải tiêu thụ nicotine. Vì thế, nếu như vượt qua được cảm giác này, người nghiện thuốc lá sẽ cai nghiện thành công. Đặc biệt, việc bỏ thuốc mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe và những nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến hút thuốc lá cũng sẽ giảm xuống đáng kể.
Để cai thuốc lá thành công, người nghiện không nên dừng việc hút thuốc một cách đột ngột; họ chỉ nên cắt giảm lượng thuốc lá từ từ và tiến tới bỏ hẳn. Như vậy, cơn thèm thuốc sẽ giảm dần, đồng thời, sức đề kháng của cơ thể sẽ tự điều chỉnh dần cho phù hợp.
Để cai nghiện, trước tiên cần có sự quyết tâm cao của người nghiện thuốc lá. Bên cạnh đó, tuy có cùng một mức độ quyết tâm nhưng người nghiện ở thể nhẹ cũng sẽ dễ thành công hơn so với người đã nghiện nặng. Ngoài ra, người nào có được sự hỗ trợ của gia đình và cộng đồng thì sẽ có khả năng duy trì quyết tâm cao, lâu bền hơn so người không có hỗ trợ.
Mặt khác, các cấp, các ngành cần tích cực vận động, hướng dẫn để mọi người thấy được những lợi ích của việc cai thuốc lá đối với sức khỏe của chính bản thân người nghiện thuốc và những người xung quanh.
Hiện nay, trên thị trường đã có các loại thuốc hỗ trợ nhằm giúp tăng cơ hội cai nghiện thuốc lá thành công đối với con người. Các loại thuốc này đều đã được tổ chức y tế thế giới khuyến cáo có thể sử dụng gồm: Nicotine thay thế qua đường dán da hay viên ngậm; bupropion uống; varenicline uống.
Ngoài ra, khi có cảm giác thèm thuốc lá, người nghiện thuốc có thể nhai các loại kẹo cao su có chất nicotine, kẹo cao su có vị bạc hà để giúp đánh lạc hướng cảm giác của não bộ. Người cai nghiện thuốc lá cũng nên duy trì những thói quen sinh hoạt lành mạnh, thường xuyên tăng cường việc luyện tập thể thao, không nên thức khuya, duy trì việc ngủ đủ giấc và ngủ đúng giờ…
Đăng Minh