Thông tin tình hình sự cố Nhà máy điện hạt nhân Fukushima -1 Nhật Bản không chỉ được người Nhật mà còn được người dân khắp thế giới dõi theo. Chúng tôi trân trọng gửi tới bạn đọc Báo cáo của Tổ công tác xử lý thông tin sự cố nhà máy điện hạt nhân Fukushima-1 của Bộ Khoa học và Công nghệ tính đến ngày 16/3.
Những ngày qua, thảm họa do động đất (ĐĐ), sóng thần xảy ra ở Nhật Bản đã dẫn tới mối quan ngại có tính chất toàn cầu là những vụ nổ tại các nhà máy điện hạt nhân (ĐHN) có gây nhiễm xạ trên diện rộng hay không? Với Việt Nam, sự kiện này dẫn đến câu hỏi: thời điểm khởi công xây nhà máy ĐHN đầu tiên tại Ninh Thuận không còn xa, vậy những yếu tố bảo đảm an toàn cho nhà máy này đã được tính đến hay chưa?
Ngày 11/3/2011, trận động đất với cường độ 9 độ Richter kèm theo sóng thần đã xảy ra ở bờ biển phía Đông đảo Honshu của Nhật Bản. Tâm chấn của trận động đất nằm cách bờ biển phía Đông của bán đảo Oshika (thuộc tỉnh Miyagi) 130 km (cách thủ đô Tokyo 373 km) đã gây ra sự cố tại Nhà máy điện hạt nhân Fukushima Dai-ichi (còn gọi là Fukushima I) thuộc Quận Futaba, Tỉnh Fukushima, cách Tokyo 250 km về phía Đông Bắc.
Trước sự cố động đất của Nhật Bản và ảnh hưởng của nó tới các nhà máy điện hạt nhân, Ngày 14 tháng 3 năm 2011, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử đã gửi báo cáo lên Bộ Khoa học và Công nghệ, nội dung Báo cáo như sau:
Việt Nam hiện đã có kế hoạch khởi công xây dựng nhà máy điện hạt nhân vào năm 2014 tại Ninh Thuận. Theo các nhà khoa học thì Việt Nam đã có những tính toán an toàn nhất cho khu vực nhà máy điện hạt nhân trước các sự cố như động đất, nước biển dâng cao…
Cập nhật thông tin chính thức từ Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), Cục Năng lượng nguyên tử (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết: Nhà chức trách Nhật Bản đã thông báo, các tổ máy 1, 2 và 4 vẫn đảm bảo được nguồn điện bên ngoài cung cấp và tổ máy Daini số 3 hiện đã ngừng hoạt động an toàn ở trạng thái nguội.
Trong hai ngày, từ 7 - 9/3, tại Hà Nội, Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) tổ chức khóa đào tạo hướng dẫn sử dụng phần mềm mô phỏng các trường hợp tai nạn khác nhau của nhà máy điện hạt nhân (PCTRAN - Personal Computer Transient Analyzer) cho cán bộ Cục An toàn bức xạ và hạt nhân (ATBXHN).
Nga được lựa chọn làm đối tác cung cấp công nghệ cho nhà máy điện hạt nhân (ĐHN) Ninh Thuận 1. Đây là công nghệ thế hệ 3 được Tập đoàn Năng lượng hạt nhân quốc gia Nga (ROSATOM) cải tiến nhiều từ thế hệ 2 trong nhiều năm qua, nhất là sau thảm họa Chernobyl năm 1986.
Trong 3 ngày từ 7 -9/3/2011, đoàn chuyên gia của Cơ quan An ninh hạt nhân thuộc Bộ Năng lượng Hoa Kỳ (US. DOE/NNSA) đã có buổi làm việc với Cục An toàn bức xạ và hạt nhân (ATBXHN) về Hệ thống nhà nước về Kế toán và Kiểm soát vật liệu hạt nhân (SSAC).
Để kỷ niệm 25 năm thảm họa hạt nhân Chernobyl (4/1986 – 4/2011), Hội nghị quốc tế “Chernobyl, 25 năm: An toàn cho tương lai”, sẽ được tổ chức tại Kiev, Ukraina từ 20-22/4/2011. Hội nghị này do chính phủ Ukraina đăng cai tổ chức.
Các nhà khoa học thuộc Viện Prometheus St Petersburg và Viện Kurchatovsky, Nga đã tạo ra một loại vật liệu mới để xây dựng lò phản ứng hạt nhân, có khả năng kéo dài tuổi thọ của các lò phản ứng. Đây được coi là một bước đột phá trong lĩnh vực này.
Gần đây, Việt Nam đã ký kết hợp tác với 7 quốc gia về lĩnh vực hạt nhân vì hòa bình mà mới nhất là với Nhật Bản tháng 1/2011. Chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Lê Đình Tiến.