Góp phần xây dựng nhãn hiệu tập thể

Nhằm góp phần tích cực trong công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, những năm qua Trung tâm ứng dụng tiến bộ KHCN tỉnh Bình Định đã triển khai nhiều mô hình chuyển giao tiến bộ KHCN vào sản xuất nông nghiệp thông qua việc thực hiện các chương trình, đề tài, dự án mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân, tạo được phong trào lan tỏa và nhân rộng mô hình tại các địa phương. “Xây dựng mô hình sản xuất cây mai vàng chất lượng cao theo hướng chuyên canh, hàng hóa tại tỉnh Bình Định” là một trong những dự án được đánh giá cao.

Dự án đã xây dựng được các mô hình thâm canh cây mai vàng theo hướng sản xuất sạch hơn tại các làng nghề trồng mai của xã Nhơn An, thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định quy mô 10.000 chậu mai/10 hộ/ 4 thôn làng nghề. Tại các mô hình, cây mai phát triển tốt, lá xanh dày, ít sâu bệnh và chống chịu được điều kiện bất thường của thời tiết. Đồng thời Dự án cũng đã xây dựng quy trình trồng mai vàng - Quy trình ứng dụng khoa học kỹ thuật để trồng mai chuyên canh sạch hơn; đề xuất quy trình trồng mai với phương pháp quản lý dịch hại tổng hợp IPM, áp dụng phương pháp bón phân hợp lý, thay thế các thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) hóa học bằng thuốc có nguồn gốc sinh học hoặc thuốc BVTV hóa học ít độc hại hơn, khuyến cáo danh mục thuốc BVTV áp dụng cho cây mai vàng và danh mục thuốc BVTV cấm sử dụng. Triển khai tập huấn kỹ thuật cho 1.000 hộ dân ở 6 thôn làng nghề trồng mai vàng.

Đặc biệt, dự án đã phân tích được dư lượng thuốc bảo vệ thực vật nhóm lân hữu cơ, nhóm kim loại nặng, nhóm clo. Kết quả phân tích cho thấy: tại các mô hình áp dụng quy trình trồng mai vàng sử dụng thuốc BVTV sinh học chăm sóc cây mai thì không phát hiện dư lượng thuốc BVTV trong thành phần đất trong chậu mai, đất vườn trồng mai, hoa mai, lá mai, nước giếng sinh hoạt của hộ trồng mai, nước sông, đất sông trong làng nghề trồng mai. Các kết quả phân tích đã phản ánh trung thực, chính xác thực tiễn quy trình trồng và chăm sóc cây mai vàng của người dân thực hiện mô hình qua 2 năm nuôi trồng và chăm sóc cây mai.

Từ đó, dự án đã góp phần hỗ trợ địa phương xây dựng nhãn hiệu tập thể “Mai vàng Nhơn An”, hồ sơ được Cục Sở hữu trí tuệ chấp nhận đơn hợp lệ và trao quyền sở hữu nhãn hiệu tập thể trong tháng 12.2012. Góp phần bảo vệ và nâng cao thương hiệu cây mai vàng của tỉnh Bình Định, vốn có tiếng là “hoàng mai” của Bình Định từ lâu nay.

Mang lại hiệu quả kinh tế cao

Qua tham khảo ý kiến các nghệ nhân trồng mai và theo tính toán nếu trồng 1.000 cây mai chậu sử dụng thuốc BVTV sinh học có mức chi phí trong 4 năm thấp hơn mức chi phí để sản xuất 1.000 cây mai chậu theo phương pháp truyền thống khoảng 959.503 đồng. Các hộ dân trồng mai cũng cho biết, hiện nay giá thuốc BVTV sinh học cao hơn giá thuốc BVTV hóa học, nhưng khi phun thuốc BVTV sinh học cho cây mai thì thời gian thuốc có hiệu lực lâu hơn, sâu bệnh trở lại chậm hơn nên số lần phun thuốc BVTV định kỳ sẽ ít hơn khi phun thuốc BVTV hóa học, do vậy lợi nhuận tăng lên khoảng 1 triệu đồng. Về lâu dài khi số người sử dụng thuốc BVTV sinh học tăng lên, giá thuốc BVTV sinh học giảm xuống, thì chi phí sẽ giảm xuống và lợi nhuận tăng hơn.

Sau khi áp dụng Quy trình ứng dụng khoa học kỹ thuật để trồng mai chuyên canh sạch hơn thì cây mai vàng của xã Nhơn An được người dân ở các nơi biết đến là “cây mai sạch”, do vậy giá trị của cây mai được tăng lên đáng kể, nhiều hộ dân tiêu thụ cây mai rất nhanh, thu nhập của người dân cũng được tăng thêm.

Tại địa phương, UBND xã phối hợp với Chi hội Sinh vật cảnh xã vận động người dân trồng mai vàng áp dụng Quy trình ứng dụng khoa học kỹ thuật để trồng mai chuyên canh sạch hơn, các thôn làng nghề cũng hình thành các hương ước quy định thời gian phun thuốc BVTV, loại thuốc BVTV (sinh học) sử dụng, không sử dụng thuốc BVTV hóa học độc hại để chăm sóc cây mai nhằm bảo vệå sức khỏe bản thân, gia đình và môi trường làng nghề.

UBND thị xã An Nhơn hỗ trợ kinh phí KHCN cấp huyện để nhân rộng các mô hình, tuyên truyền cho người dân thông qua các lớp tập huấn kỹ thuật; quy hoạch các khu vực trồng mai vàng theo hướng tập trung, hiện nay đã được công nhận 5 làng nghề tại xã Nhơn An.

Với những kết quả đó, Dự án đã góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất giống cây có tiềm năng về thị trường và phát huy lợi thế của vùng cũng như góp phần tạo ra việc làm và nâng cao thu nhập của người dân địa phương, nâng cao ý thức của người dân trong việc ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất và đời sống, bảo vệ môi trường làng nghề.