Sau hai năm, Sở Giáo dục & Đào tạo Thái Bình đang có kế hoạch đưa phần mềm này đến các trường trong toàn tỉnh.

Tiết giảm thời gian tra cứu

Tại cuộc thi “Sáng tạo Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật” tỉnh Thái Bình tổ chức mới đây, đề tài “Nghiên cứu, xây dựng phần mềm từ điển tiếng Việt, đồng âm, đồng nghĩa, trái nghĩa cùng với việc tổ chức Hội thi triệu phú ngôn ngữ” của trường THCS An Vũ, Quỳnh Phụ, Thái Bình được trao giải nhất. Cô giáo dạy văn Mai Thị Bích Nguyện cùng hai cộng sự là tác giả của công trình này.

Quá trình giảng dạy, cô Nguyện nhận thấy phần lớn học sinh ở vùng quê còn nghèo, ít em có điều kiện mua sách từ điển tiếng Việt. Ngay với một số em có điều kiện mua thì cũng ngại tra cứu vì mất nhiều thời gian. Nghĩ đến một phần mềm tiếng Việt có thể tra cứu nhanh chóng đồng thời giúp học sinh mở rộng vốn từ qua từ đồng âm, trái nghĩa, cô Nguyện cùng hai cộng sự bắt tay xây dựng phần mềm này từ năm 2012. Đến nay sản phẩm đã hoàn chỉnh và được đưa sử dụng ngay tại trường THCS An Vũ, Quỳnh Phụ, Thái Bình.

Ưu điểm của phần mềm từ điển tiếng Việt do cô Nguyện và hai cộng sự sáng tạo là việc tra cứu rất tiện ích. Khi tra cứu nghĩa của một từ, trên cùng một giao diện xuất hiện đồng thời cả từ cần tra cứu, từ đồng âm, từ trái nghĩa với từ đang tra cứu. Vì thế, việc tra cứu tiết kiệm được nhiều thời gian. Cô Nguyện và các học trò đã làm một thử nghiệm nhỏ, tra cứu từ bằng sách từ điển và bằng phần mềm. Kết quả cho thấy việc tra cứu bằng phần mềm tiết kiệm tới 30 phút. Ngoài ra, học sinh cũng dễ dàng trau dồi vốn từ hơn thông qua hệ thống từ đồng âm, trái nghĩa.

Phần mềm hiện có khoảng 24.000 từ và tiếp tục cập nhật. “Cuộc sống luôn phong phú, những từ ngữ mới liên tiếp xuất hiện. Chúng tôi xây dựng phần mềm mở để có thể liên tục cập nhật”, cô Nguyện chia sẻ.

Chuyển giao miễn phí 

Tiếng lành đồn xa, nhiều trường khác trong và ngoài tỉnh Thái Bình đã đặt vấn đề muốn sử dụng phần mềm này. Cô Nguyện cho biết, sẵn sàng chuyển giao miễn phí. Bản thân cô đang nghĩ đến xây dựng một trang web để cung cấp miễn phí phần mềm này cho học sinh trên cả nước. Để giúp học sinh sử dụng phần mềm thường xuyên, trường THCS An Vũ tổ chức một sân chơi trí tuệ là hội thi triệu phú ngôn ngữ. Tất cả học sinh đều tham dự ở cấp chi đội. Ai xuất sắc sẽ vào sơ khảo, chung khảo. Nhà trường còn mời thêm người nước ngoài đến giao lưu. “Để tham gia cuộc thi này, học sinh phải sử dụng phần mềm tiếng Việt để tra cứu, tìm hiểu. Giáo viên cũng phải sử dụng. Nhờ vậy, vốn từ của cả thầy vào trò đều được nâng cao”, cô Nguyện cho biết.

Theo ông Đặng Phương Bắc, Giám đốc Sở Giáo dục & Đào tạo Thái Bình, sân chơi hội thi triệu phú ngôn ngữ rất hấp dẫn học sinh. Vì thế, Sở Giáo dục & Đào tạo Thái Bình đang nghiên cứu nhân rộng sân chơi này trên phạm vi toàn tỉnh. Ông Bắc cũng cho biết, phần mềm từ điển tiếng Việt của cô Nguyện và các cộng sự rất bổ ích. Bản thân ông đã sử dụng phần mềm này. “Trong kế hoạch triển khai nhiệm vụ năm học 2014-2015 của tỉnh Thái Bình, chúng tôi sẽ quảng bá phần mềm này bằng việc mời nhóm tác giả tới giới thiệu cho hiệu trưởng các trường”, ông Bắc nói.