Phẩm màu tự nhiên của hai nữ sinh có nguyên liệu dễ kiếm, giá rẻ, an toàn cho người dùng và đặc biệt là quy trình sản xuất cực kì đơn giản.
Lê Nguyễn Gia Hân và Lê Thị Minh Hạnh, học sinh lớp 9/5 trường THCS Thống Nhất, thành phố Huế, đã nghiên cứu sản xuất thành công phẩm màu thực phẩm từ những nguyên liệu dễ kiếm, giá rẻ như quả gấc, quà dành dành và lá gai.
Bộ phẩm màu thực phẩm: Màu đỏ từ quả Gấc, màu vàng từ quả Dành Dành và màu xanh từ lá Gai.
Chia sẻ với Tạp chí Khám phá, Minh Hạnh cho biết, phẩm màu là chất phụ gia thực phẩm được sử dụng rất nhiều trong chế biến thực phẩm, là một trong những chỉ tiêu đánh giá chất lượng cảm quan thực phẩm và góp phần làm tăng cảm giác ngon miệng, kích thích sự thèm ăn.
"Khác với phẩm màu tổng hợp, phẩm màu tự nhiên được làm từ những chất màu sẵn có trong thực vật tự nhiên, không gây độc và không gây ra những mùi vị lạ cho thực phẩm. Sử dụng chất màu tự nhiên không chỉ cải thiện được hình thức bên ngoài mà còn làm tăng giá trị đinh dưỡng của thực phẩm", Hạnh nhấn mạnh.
Gia Hân và Minh Hạnh thực hiện công đoạn chiết phẩm màu.
Gia Hân cho biết, để tạo ra được các phẩm màu này khá đơn giản. Trước tiên, các nguyên liệu được xử lý sạch, sấy khô và xay bột mịn. Đối với nguyên liệu là quả gấc nên chọn trái tươi, ruột chín đỏ, tách hạt và màng xung quanh hạt, sấy ở 70oC với thời gian 20 phút. Sau đó, tách màng xung quanh hạt và sấy khô ở 110oC với thời gian 60 phút, đạt độ ẩm dưới 5% rồi làm nguội.
Dành dành chọn trái cây màu vàng tươi, lấy hạt, rửa sạch với nước, và sấy khô ở 110oC với thời gian 60 phút để đạt độ ẩm dưới 5%, làm nguội, xay thành bột mịn. Còn với lá gai thì chọn lá xanh tươi, rửa sạch bằng nước, đun sôi lá với nước nóng ở 100oC trong 10 phút, sau đó sấy khô ở nhiệt độ 110oC để đạt độ ẩm dưới 5%.
Tiếp theo, cân 1 gam nguyên liệu khô cho vào bình cầu 500 ml. Thêm 50 ml ethanol thực phẩm. Đặt trên máy khuấy từ gia nhiệt có lắp đặt hệ thống làm lạnh ngưng tụ hồi lưu. Nhiệt độ chiết 70oC, thời gian chiết 60 phút đối với phẩm màu đỏ từ quả gấc và phẩm màu vàng từ dành dành; thời gian chiết 90 phút đối với phẩm xanh từ lá Gai.
Phẩm màu thu được cần được bảo quản và lưu giữ trong ngăn mát tủ lạnh để sử dụng dần.
Bước đầu, hai bạn đã thử 'nhuộm màu' cho hai loại sản phẩm chế biến có gia nhiệt, gồm đông sương làm từ rong biển và hạt trân châu làm từ bột năng và bột gạo. Kết quả cho màu sắc đậm đẹp, không có mùi vị lạ.
Đông sương và hạt trân châu sau khi được 'nhuộm màu'.
"Hiện tại, chúng em đang nghiên cứu sản xuất thêm 2 phẩm màu đỏ và tím từ củ dền đỏ và từ bắp cải tím. Theo em, việc sản xuất các phẩm màu thực phẩm từ thiên nhiên với nguyên liệu sẵn có, dễ làm tại các hộ gia đình, nhằm góp phần bảo vệ sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống của cộng đồng", Gia Hân nói.
Theo cô giáo Phan Thị Ngọc Hóa, giáo viên hướng dẫn thực hiện đề tài, Gia Hân và Minh Hạnh là các học sinh rất đam mê nghiên cứu khoa học.
"Với quy trình chế biến đơn giản này hoàn toàn có thể sản xuất ra các phẩm màu 100% tự nhiên thay thể cho phẩm màu tổng hợp, góp phầm bảo vệ sức khỏe cho mọi người", cô Hóa cho biết thêm.
Vừa qua, đề tài của hai em được trao giải Nhì tại Cuộc thị Khoa học kỹ thuật tỉnh Thừa Thiên Huế năm học 2018-2019.
