Ngày 27/5, tại Hà Nội, Bộ Công thương phối hợp với Cục Sở hữu Trí tuệ và Ban Thư ký EFTA tổ chức hội thảo về “Chỉ dẫn địa lý” nhằm giới thiệu về hệ thống bảo hộ chỉ dẫn địa lý đang được áp dụng tại các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) và Khối Thương mại tự do Châu Âu (EFTA).
Tham dự hội thảo có hơn 50 đại biểu là các nhà quản lý, chuyên gia trong và ngoài nước, đặc biệt là các hiệp hội sản xuất sản phẩm có thể đăng ký chỉ dẫn địa lý như sản phẩm vải thiều Lục Ngạn, chè Mộc Châu, nón Huế, cà phê Buôn Ma Thuột…
Hội thảo là cơ hội để các cơ quan, tổ chức liên quan của Việt Nam hiểu rõ hơn về hệ thống bảo hộ và đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý (GI) của các nước EFTA và mối quan hệ giữa bảo hộ chỉ dẫn địa lý của EFTA với bảo hộ chỉ dẫn địa lý của EU. Đồng thời, các địa phương sẽ hiểu biết rõ hơn về việc đăng ký bảo hộ GI tại châu Âu và sẽ chủ động hơn trong việc đưa ra đề xuất bảo hộ GI đối với các sản phẩm của Việt Nam. Đây cũng là diễn đàn để phía Việt Nam trình bày quan điểm về bảo hộ chỉ dẫn địa lý ở Việt Nam.
Tuy vấn đề bảo hộ chỉ dẫn địa lý là tương đối mới đối với Việt Nam, nhưng trong thực tế Việt Nam đã thực hiện việc bảo hộ chỉ dẫn địa lý đối với một số sản phẩm theo yêu cầu của một số nước đối tác và cũng có yêu cầu được bảo hộ chỉ dẫn địa lý đối với một số mặt hàng nông sản tiêu biểu, có uy tín. Đối với EU, Việt Nam đã đăng ký thành công bảo hộ GI nước mắm Phú Quốc vào năm 2012.
Để được bảo hộ về chỉ dẫn địa lý, ngoài việc đăng ký theo đúng yêu cầu và thủ tục của nước sẽ bảo hộ khá phức tạp và kéo dài (tới 3 năm như Việt Nam đã đăng ký tại EU cho nước mắm Phú Quốc); trong thực tế thương mại quốc tế hiện đại, một số nước đã thỏa thuận về bảo hộ GI đối với một số sản phẩm cụ thể khi đàm phán các thỏa thuận thương mại, như đàm phán gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), các Hiệp định Thương mại tự do (FTA), các hiệp định hợp tác, đối tác... Trong thời gian tới, nhiều sản phẩm của Việt Nam cần đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý.
Tiến sỹ Delphine Marie Vivien, Trung tâm Hợp tác Quốc tế Nghiên cứu Nông nghiệp phục vụ Phát triển của Pháp cho rằng, ngoài các lợi ích về du lịch, bảo vệ môi trường, truyền thống văn hóa thì việc tham gia GI sẽ có lợi cho nhà sản xuất. Cụ thể là tên quốc gia được bảo lưu cùng sản phẩm đặc trưng, qua đó giúp mang lại giá trị gia tăng cho sản phẩm. Mặt khác, việc dán nhán GI còn là lợi ích cho người tiêu dùng bởi sản phẩm được bảo đảm về xuất xứ, chất lượng và tính chân thực do không có sự bắt chước.
Ông Trần Trung Thực, Trưởng đoàn đàm phán Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và khối EFTA nhấn mạnh, để mở cửa thị trường hàng hóa, bên cạnh việc đàm phán cắt giảm và loại bỏ thuế quan, thì việc đàm phán về sở hữu trí tuệ, đóng vai trò rất quan trọng, tạo điều kiện cho sản phẩm nông sản và thủy sản Việt Nam xuất khẩu mạnh hơn sang thị trường các nước EFTA nói riêng và các nước châu Âu nói chung. Các quy chuẩn và tiêu chuẩn về hàng hóa tại EU rất cao, nếu đảm bảo các yêu cầu này thì hàng hóa Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội tiến ra thế giới.
Hiện nay, đã có 14 nhãn hiệu nông sản ngoài khu vực EU được chứng nhận đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý tại EU. Trong đó, thương hiệu "Nước mắm Phú Quốc" của Việt Nam mới đây đã được cấp đăng ký bảo hộ tại thị trường này. Nhờ đó, giá trị gia tăng của sản phẩm được nâng lên rất nhiều qua đó cũng khẳng định thương hiệu “Nước mắm Phú Quốc” trên thị trường thế giới.
Q.H