Đưa Luật Sở hữu trí tuệ sớm đi vào cuộc sống

Hội nghị SHTT toàn quốc năm 2023.

Hội nghị năm nay được tổ chức trong bối cảnh Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật SHTT vừa được Quốc hội thông qua tại kỳ họp tháng 6/2022. Bên cạnh đó, Luật Thanh tra năm 2022 cũng đặt ra các vấn đề về cơ cấu tổ chức, chức năng, hoạt động của thanh tra SHTT; Tòa án nhân dân tối cao đang đề nghị thành lập tòa chuyên trách về SHTT ở tòa án nhân dân Cấp cao Hà Nội. Bối cảnh thực tiễn trên đặt ra nhiều yêu cầu hơn đối với hoạt động quản lý nhà nước về SHTT trong năm 2023 và các năm tiếp theo.

Phát biểu khai mạc tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh: Hiện nay, Luật SHTT đã được sửa đổi, bổ sung với nhiều nội dung được đánh giá là có tính đột phá. Nhiệm vụ trước mắt là khẩn trương hoàn thiện các văn bản hướng dẫn để Luật sớm đi vào cuộc sống. Đồng thời, Cục SHTT, các cơ quan liên quan, Sở KH&CN các địa phương rà soát các quy định liên quan đến hoạt động quản lý nhà nước về SHTT, đặc biệt là pháp luật về đầu tư, tài chính...
 

Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt phát biểu tại Hội nghị.

Bên cạnh hoạt động xác lập, bảo hộ tài sản trí tuệ, theo Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt, cần tăng cường hơn nữa việc triển khai các chính sách nhằm khuyến khích hoạt động khai thác tài sản trí tuệ. "Đây chắc chắn là một trong những giải pháp đột phá để Bộ KH&CN thực hiện chức năng quản lý nhà nước về đổi mới sáng tạo, cũng như tạo các điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học thực hiện hoạt động đổi mới sáng tạo, biến tri thức thành của cải, vật chất, phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước". Bộ trưởng nhấn mạnh. Bộ KH&CN rất kỳ vọng vào sự vào cuộc mạnh mẽ của các doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học với tinh thần "doanh nghiệp là trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia; viện, trường là các chủ thể nghiên cứu mạnh".

Bên cạnh đó, cũng cần tăng cường việc ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động SHTT, coi đây là một trong những giải pháp đột phá nhằm giải quyết dứt điểm tồn đọng trong hoạt động xác lập, bảo hộ quyền SHTT trong thời gian tới.
 

Lãnh đạo Bộ KH&CN và tỉnh Thừa Thiên Huế chủ trì Hội nghị.

Bộ trưởng đề nghị trong thời gian tới, Cục SHTT cần tiếp tục chủ động, tích cực tham gia đàm phán các nội dung về SHTT trong các hiệp định thương mại; bảo đảm thực thi nghiêm túc các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; tăng cường hoạt động hướng dẫn, hỗ trợ các địa phương đẩy mạnh hoạt động hợp tác quốc tế về SHTT ở các địa phương.

Động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế

Phát biểu tại Hội nghị, ông Nguyễn Văn Phương, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế cho biết, tỉnh Thừa Thiên Huế rất chú trọng đẩy mạnh phát triển tài sản trí tuệ gắn với phát triển thị trường KH&CN; tập trung phát triển KH&CN theo cơ chế thị trường, lấy doanh nghiệp làm trọng tâm. Đến nay, toàn tỉnh có hơn 2000 đơn đăng ký nhãn hiệu, đã được cấp gần 1200 giấy chứng nhận nhãn hiệu; trong 107 đơn đăng ký kiểu dáng công nghiệp đã được cấp 82 văn bằng bảo hộ độc quyền; trong 80 đơn đăng ký sáng chế và giải pháp hữu ích đã được cấp 18 văn bằng bảo hộ độc quyền.

Tỉnh Thừa Thiên Huế đã có 2 chỉ dẫn địa lý (tinh dầu tràm Huế, nón lá Huế), 5 nhãn hiệu chứng nhận (bún bò Huế, thủ công mỹ nghệ Huế, Festival nghề truyền thống, nông sản Nam Đông, Giải thưởng Cố Đô về khoa học công nghệ) và 49 nhãn hiệu tập thể cho các sản phẩm tôm chua Huế, bún Vân Cù, gạo đỏ Quảng Điền, làng nghề nước mắm An Dương, dệt dèng A Lưới, cam Nam Đông, gạo Phú Hồ, cây ném Điền Hương... Hiện tại, Sở KH&CN Thừa Thiên Huế đang làm thủ tục bảo hộ 2 chỉ dẫn địa lý và nhiều nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể khác.
 

Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Nguyễn Văn Phương phát biểu tại Hội nghị.

Tỉnh Thừa Thiên Huế cũng đã ban hành các văn bản nhằm thúc đẩy hoạt động quản lý SHTT như: ban hành một số chính sách hỗ trợ đổi mới, cải tiến công nghệ, chuyển giao công nghệ và phát triển tài sản trí tuệ trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế, giai đoạn 2021 - 2030, đến nay đã hỗ trợ cho trên 100 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh thông qua các hoạt động bảo hộ thương hiệu sản phẩm, giải pháp hữu ích, sáng chế, tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng và truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hàng hóa. Trong thời gian tới, Thừa Thiên Huế mong muốn Bộ KH&CN hỗ trợ tỉnh trong việc đăng ký bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp cho các sản phẩm chủ lực ra nước ngoài.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã nghe các chuyên đề liên quan đến SHTT như hoạt động quản lý nhà nước về SHTT tại trung ương và địa phương; Luật Sở hữu trí tuệ năm 2022; đổi mới sáng tạo trong phát triển tài sản trí tuệ… Các đại biểu đã thảo luận, đưa ra nhiều ý kiến về bảo hộ tài sản trí tuệ, nâng cao hiệu quả tài sản trí tuệ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng chiến lược SHTT tại các địa phương...

Trao đổi tại hội nghị, Giám đốc Sở KH&CN Thừa Thiên Huế Hồ Thắng đã đề xuất giải pháp phát triển tài sản trí tuệ gắn với phát triển sản phẩm chủ lực địa phương. Theo đó, bên cạnh hỗ trợ đảm bảo nguồn giống đầu vào, cần đẩy mạnh hơn nữa việc ứng dụng công nghệ giúp cải tiến quy trình sản xuất.

Ông Hồ Thắng cũng mong muốn ưu tiên áp dụng sáng chế, giải pháp hữu ích nhằm nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm chủ lực trên địa bàn. Để hỗ trợ phát triển thương hiệu và nâng cao khả năng thương mại hóa, cần xây dựng chuẩn hóa hệ thống quy cách nhãn mác, tiêu chuẩn quy chuẩn chất lượng và đăng ký nhãn hiệu các sản phẩm chủ lực ra nước ngoài.
 

Giám đốc Sở KH&CN Thừa Thiên Huế Hồ Thắng đề xuất giải pháp phát triển tài sản trí tuệ gắn với phát triển sản phẩm chủ lực địa phương.

Hoạt động sở hữu trí tuệ gắn kết các bộ, ngành và địa phương

Tại Hội nghị, ông Đinh Hữu Phí, Cục trưởng Cục SHTT cho biết, trong thời gian qua, hoạt động SHTT ngày càng gắn kết với hoạt động chung của Chính phủ, Bộ KH&CN, các bộ, ngành và địa phương.

Năm 2022, số lượng đơn nộp vào Cục SHTT tăng cao, trong đó đơn đăng ký xác lập quyền sở hữu công nghiệp tăng 3,3% so với năm 2021; lượng văn bằng bảo hộ cấp ra tăng 8,3% so với năm 2021. Kết quả giải quyết đơn đơn khiếu nại và đơn đề nghị chấm dứt, huỷ bỏ hiệu lực văn bằng bảo hộ tăng 18%; số lượng đơn liên quan đến văn bằng bảo hộ tăng 18%, kết quả xử lý các loại đơn sau cấp văn bằng bảo hộ tăng 4% so với năm 2021.

Ở cấp địa phương, các Sở KH&CN luôn là một địa chỉ tin cậy để giúp đỡ, tư vấn hướng dẫn, hỗ trợ về các thủ tục xác lập quyền sở hữu công nghiệp. Năm 2022, đã có gần 4.000 lượt cá nhân, tổ chức được các Sở KH&CN tư vấn, hướng dẫn về sở hữu công nghiệp, trong đó có 3.505 lượt về nhãn hiệu, 135 lượt về kiểu dáng công nghiệp, 100 lượt về sáng chế và hàng trăm lượt về các đối tượng khác. Trong năm 2022, đã có 38 tỉnh, thành phố ban hành 57 văn bản hỗ trợ chính sách phát triển tài sản trí tuệ dưới các hình thức khác nhau, 132 nhiệm vụ được các địa phương triển khai thực hiện với 118 sản phẩm đặc thù địa phương được bảo hộ, có 268 doanh nghiệp và 320 tổ chức tập thể được hỗ trợ, gần 19.000 lượt người được tập huấn, đào tạo về SHTT.
 

Cục trưởng Cục SHTT Đinh Hữu Phí cho rằng, trong thời gian qua, hoạt động SHTT ngày càng gắn kết với hoạt động chung của Chính phủ, Bộ KH&CN, các bộ, ngành và địa phương.

Tuy nhiên, kết quả hoạt động nói chung vẫn còn chưa đồng đều và tại nhiều địa phương hoạt động này chưa phát huy tác dụng tương xứng với vị trí, vai trò của cơ quan quản lý, điều hành hoạt động SHTT.

Đề xuất một số nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy các hoạt động tạo ra tài sản trí tuệ, khuyến khích, nâng cao hiệu quả khai thác tài sản trí tuệ..., ông Đinh Hữu Phí cho rằng, các Sở KH&CN cần phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành ở địa phương trong việc tham mưu, tổ chức triển khai chính sách, pháp luật về SHTT, hướng dẫn, hỗ trợ các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện các hoạt động SHTT của mình, từ việc đăng ký, xác lập quyền SHTT  cho đến khai thác, sử dụng và bảo vệ quyền SHTT. Từ đó góp phần quan trọng vào sự phát triển toàn diện và hiệu quả hệ thống SHTT của Việt Nam, thúc đẩy hơn nữa hoạt động đổi mới sáng tạo, làm giàu tài sản trí tuệ - một nguồn tài nguyên tạo nên nội lực quốc gia phục vụ trực tiếp cho sự phát triển bền vững.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Hoàng Giang đánh giá cao Cục SHTT và Sở KH&CN Thừa Thiên Huế đã phối hợp tổ chức thành công Hội nghị SHTT toàn quốc năm 2023. Sự kiện đã trở thành diễn đàn quan trọng của ngành KH&CN nhằm đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm về hoạt động SHTT ở các địa phương, doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học trong cả nước.
 

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Giang phát biểu tại Hội nghị.

Nhân dịp này, Bộ KH&CN và tỉnh Thừa Thiên Huế đã trao tặng Bằng khen cho một số đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động SHTT.
 

Thứ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Hoàng Giang trao tặng Bằng khen cho một số đơn vị, cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động SHTT.
 

Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương trao tặng Bằng khen của của UBND tỉnh cho tập thể Cục Sở SHTT.
 

Trong khuôn khổ hội nghị, Lãnh đạo Bộ KH&CN và tỉnh Thừa Thiên Huế và các đại biểu đã tham quan một số gian hàng trưng bày sản phẩm KH&CN tiêu biểu.

Bài, ảnh: PV