Theo Bộ Công an, có 5 nguyên nhân gây cháy, nổ xe cơ giới thời gian qua, là: do chập điện, sự cố kỹ thuật, sơ suất, tai nạn giao thông và do đốt, trong đó chủ yếu vẫn là nguyên nhân do chập điện.

Ngoài ra có một số vụ cháy có hiện tượng bất thường như dừng xe tắt máy, tự nhiên xe nổ và cháy, khởi động lại gây cháy nổ… Dư luận nghi ngờ do xăng kém chất lượng gây nên hiện tượng cháy, nổ xe. Tuy nhiên chưa có cơ quan nào công bố kết luận nguyên nhân cháy ô tô, xe máy vừa qua do xăng dầu trực tiếp gây nên.

Liên quan đến xăng dầu, ông Trần Văn Vinh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng – Bộ KH&CN cho biết với các kết quả thử nghiệm 56 mẫu liên quan tới xe cháy trong thời gian vừa qua thì chưa có bằng chứng xăng, dầu là nguyên nhân trực tiếp gây ra cháy nổ ở xe cơ giới.
Cũng theo ông Vinh, hiện nay có 3 nhóm nghiên cứu tính khoa học và khả năng gây ra nguyên xe cháy gồm: Viên cơ khí động lực, Đại học Bách khoa HN, phòng thí nghiệm trọng điểm hóa dầu, Viện Hóa công nghiệp và Đại học Bách khoa TP.HCM.

Các nhóm này nghiên cứu  tính khả thi về cháy nổ xuất phát từ các nguyên nhân do nhiên liệu (xăng, dầu, chất phụ gia…) và do động cơ gây ra hiện tượng cháy nổ xe cơ giới và các biện pháp phòng chống. Những kết quả nghiên cứu bước đầu như:

Nhiên liệu xăng và hỗn hợp nhiên liệu có pha thêm các alcohol (metanol và ethanol) với nồng độ dưới 30% không thể tự bốc cháy, không gây ra cháy phương tiện ô tô và xe gắn máy, trừ trường hợp đặc biệt có sự rò rỉ nhiên liệu và có sự tiếp xúc với nguồn nhiệt nóng hơn 490 độ C. Nhiên liệu xăng và hỗn hợp nhiên liệu xăng có pha hàm lượng ethanol hoặc methanol nhỏ hơn 30% chỉ bốc cháy trên động cơ, gây ra cháy xe khi bản thân nhiên liệu bị rò rỉ và đồng thời có tia lửa điện tại thời điểm đó (chập mạch hệ thống điện của động cơ hoặc do ma sát sinh ra).

Ông Trần Văn Vinh- Phó tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn- Đo lường- Chất lượng báo cáo tại buổi họp báo (Ảnh: Mai Hà)

Nhiên liệu xăng có pha hàm lượng ethanol hoặc methanol cao, gây lão hóa đường ống dẫn nhiên liệu, roăng cao su dẫn đến bị rò rỉ nhiên liệu tạo ra khả năng cháy nổ khi có nguồn nhiệt cao…

Một nghi vấn khác được đặt ra là viên tiết kiệm xăng dù hiện nay vẫn chưa xác định được tác động tiêu cực của chúng. Tuy nhiên Bộ cũng cho rằng viên tiết kiệm xăng, dung dịch tiết kiệm xăng không được khuyến cáo sử dụng.
Bên cạnh đó, xe máy hiện đại sử dụng nhiên liệu không phù hợp, đặc biệt chỉ số RON thấp như xăng A83 gây nóng động cơ hơn bình thường dẫn đến khả năng nóng chảy một số chi tiết và có thể gây ra chập điện, tạo ra nguồn nhiệt lớn và sẽ gây cháy nếu trường hợp vùng nhiệt nóng tiếp cận với vật liệu dễ cháy.

Việc sử dụng cốp xe để chứa những vật dễ cháy, nổ (bật lửa, bình gas con…) sẽ gây cháy vì nhiệt độ trong cốp xe có thể cao hơn 60 độ C – nhiệt độ có thể làm cháy, phát nổ các thiết bị, bình hóa chất đựng trong cốp như điện thoại di động, máy tính xách tay, máy ảnh, nước hoa…

Cầu chì nối bằng dây điện hoặc sử dụng cầu chì không đúng thiết kế, tăng khả năng chập, cháy điện khi công suất tiêu thụ cao hơn thiết kế cho phép (độ xe, lắp đặt thêm thiết bị như âm thanh, còi, bảo vệ…). Hoặc các vật liệu dễ cháy cuốn vào gầm xe, tiếp xúc với bộ phận nóng như động cơ, ống xả khi xe đang chạy thì cũng sẽ gây ra cháy xe.

Bộ công an cho biết có 5 nguyên nhân chây cháy, nổ xe...(Ảnh: Mai Hà)

Ngoài ra, việc sử dụng xe hiện đại không đồng bộ với yêu cầu xăng, dầu tại Việt Nam hiện nay dẫn đến hiện tượng nóng máy, ống xả bị nóng hơn khi tiếp xúc với các vật dễ cháy cũng có khả năng gây ra cháy xe. Hay do tràn nhiên liệu ra ngoài trong quá trình nạp nhiên liệu hoặc nạp quá nhiều nhiên liệu, bất cẩn không đậy nắp hoặc lắp không khít dẫn đến cháy, nổ khi có sự cố chập mạch về hệ thống điện.

Như vậy, dù có nhiều nghi vấn về xăng nhưng đến nay, vẫn chưa có cơ quan, đơn vị nào chính thức khẳng định điều này.

Trần Hồng