Bám sát cuộc sống

Tại buổi lễ tổng kết và trao giải thưởng sáng tạo KH&CN Việt Nam (Vifotec) năm 2010 có 41 công trình được trao giải thưởng với 3 giải nhất, 9 giải nhì, 16 giải ba, và 13 giải khuyến khích thuộc 6 lĩnh vực: cơ khí tự động hoá; tiết kiệm năng lượng và sử dụng năng lượng mới; thông tin, điện tử và viễn thám; bảo vệ môi trường và sử dụng hợp lí tài nguyên; sinh học phục vụ sản xuất và đời sống; công nghệ vật
Trong lĩnh vực cơ khí tự động hoá, công trình "Nghiên cứu hoàn thiện công nghệ chế tạo thử thiết bị cung cấp nước cao cấp cho các máy chạy thận nhân tạo" của nhóm 6 tác giả do ThS Trịnh Ngọc Diệu làm chủ nhiệm đã giành giải nhất. Công trình này đạt trình độ công nghệ của nước ngoài về kĩ thuật – công nghệ xử lí vi lọc, làm mền thẩm thấu ngược cao áp, khử khuẩn. Giải pháp công nghệ được thiết kế bổ sung mô - đun tiền vi lọc, xác lập được tổ hợp vật liệu lọc thích hợp có hoạt tính cao và có giải khử tạp chất chọn lọc rộng. Do đó hệ được thiết kế mở rộng thêm chức năng cấp nước dùng cho điều trị kỹ thuật mổ. Như vậy trên cùng một hệ sẽ có được hai cấp độ nước thành phần khác nhau phục vụ cho chạy thận nhân tạo và điều trị kỹ thuật mổ. Công trình này được đánh giá là công trình mang ý nghĩa nhân văn cao và có giá thành thấp chỉ bằng 1/3 so với nhập ngoại. Loại hệ thiết bị này có công suất 1.000l/h cho 10 máy lọc máu của nước ngoài nhập về có giá trên 400 triệu đồng, trong khi đó hệ thiết bị của đề tài là 220 triệu đồng.
Công trình nghiên cứu chế tạo và ứng dụng vật liệu ống nano carbon của GS.TS Phan Hồng Khôi cùng cộng sự thuộc lĩnh vực công nghệ vật liệu đem lại nhiều thành công trong ứng dụng vật liệu ống nano carbon chế tạo được vào nhiều lĩnh vực khác nhau như trong cao su bạc tự bôi trơn cho các thiết bị có công suất lớn, ứng dụng vào kĩ thuật mạ Cr, Ni nhằm tăng độ cứng và khả năng chống mòn. Đây là lần đầu tiên trong nước đã nghiên cứu thành công thiết bị và công nghệ chế tạo ống cacbon nano với quy mô lớn, đầu tư ban đầu thấp, giảm giá thành sản phẩm.
Trong lĩnh vực sinh học, công trình “nghiên cứu sản xuất thuốc bổ gan giải độc Boganic từ dược liệu Việt Nam” của ThS Nguyễn Huy Văn và cộng sự được đánh giá cao. Công trình đã xây dựng phương pháp tiêu chuẩn hoá hàm lượng Acid Chlorogenic trong cao Actiso để sản xuất thuốc bổ gan giải độc. Công trình này không chỉ góp phần điều trị sức khoẻ cho hàng triệu người dân mà còn giúp người dân trồng dược liệu tăng thêm thu nhập, góp phần xoá đói giảm nghèo.
Những công trình trên đã dành giải nhất tại giải thưởng Sáng tạo KH&CN năm nay. Đây là những công trình có tính ứng dụng cao, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội to lớn, bám sát vào những vấn đề của thực tiễn cuộc sống đặt ra.

Khẳng định uy tín hơn nữa

Trong những năm qua, giải thưởng Sáng tạo KH&CN Việt Nam, giải thưởng WIPO đã có nhiều đóng góp hiệu quả trong việc phát hiện và hỗ trợ các tài năng sáng tạo KH&CN. Qua 16 năm tổ chức, giải thưởng sáng tạo KH&CN đã nhận được 1.776 công trình tham dự, trong đó có 538 công trình KH&CN đạt giải, các công trình đạt giải đã tạo được tiếng vang lớn, góp phần động viên phong trào thi đua nghiên cứu, sáng tạo KH&CN trong đội ngũ cán bộ khoa học, kĩ thuật trong cả nước. Nhiều công trình nghiên cứu của các nhà khoa học đã được ứng dụng tạo ra nhiều sản phẩm mới để cung cấp cho thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm, hạ giá thành và mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao. Các công trình đạt giải thưởng đã góp phần giải quyết những yêu cầu cấp bách của thực tiễn, khẳng định được tài năng và sức sáng tạo to lớn của đội ngũ các nhà khoa học.
Theo Phó thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân, giải thưởng cần tiếp tục quan tâm, khuyến khích việc tìm tòi, sáng tạo của các công trình KH&CN có khả năng nâng cao tính cạnh tranh của các sản phẩm hàng hoá Việt Nam để giải thưởng Vifotec từng bước khẳng định uy tín hơn nữa trong lĩnh vực sáng tạo KH&CN ở trong nước và được bạn bè quốc tế đánh giá cao.
Trong thời gian tới, cần khuyến khích sự tham gia của các doanh nghiệp hơn nữa, bởi doanh nghiệp là nơi có nhiều sáng tạo khoa học kĩ thuật được ứng dụng, triển khai vào sản xuất và đời sống nhanh nhất. Nếu biết khai thác tiềm năng sáng tạo từ các doanh nghiệp thì các giải pháp, công trình tham dự sẽ đa dạng và phong phú, khuyến khích được nhiều tiềm năng sáng tạo.
Giải thưởng sáng tạo KH&CN sẽ luôn đồng hành cùng đội ngũ trí thức khoa học, là nơi nâng đỡ các ý tưởng khoa học, các sáng tạo công nghệ, nơi chắp cánh cho các ước mơ sáng tạo KH&CN Việt Nam.

Đăng Minh