- Xin Bộ trưởng đánh giá một số kết quả nổi bật về tình hình hợp tác KH-CN Việt Nam - Lào trong thời gian vừa qua?

- Có thể khẳng định hợp tác KH-CN Việt Nam - Lào ngày một phát triển, nhất là sau Khóa họp lần thứ nhất Ủy ban Hợp tác KH-CN Việt - Lào vào tháng 12.2008 tại Viêng Chăn, Lào. Tại khóa họp đó, hai bên đã ký kết Chương trình hợp tác giai đoạn 2009 - 2011, trong đó Việt Nam tập trung hỗ trợ Lào: đào tạo, nâng cao trình độ cho cán bộ làm công tác quản lý KH-CN (từ Ủy ban KH-CN Quốc gia Lào đến các cơ quan KH-CN địa phương); trao đổi thông tin, kiến thức và kinh nghiệm về KH-CN; trao đổi các nhà khoa học và chuyên gia kỹ thuật để khảo sát, tham mưu, nghiên cứu trong các lĩnh vực hai bên cùng quan tâm; chuyển giao các công nghệ ưu tiên cho phía Lào…

Thời gian qua, hai bên đã cùng tổ chức triển khai thực hiện những chương trình đó.  Việt Nam đã giúp Lào phát triển lĩnh vực: tiêu chuẩn đo lường (giúp xây phòng thí nghiệm về tiêu chuẩn đo lường); xây dựng hệ thống tài liệu về pháp luật, chiến lược và chính sách phát triển KH-CN của Lào; đào tạo, bồi dưỡng về quản lý KH-CN cho cán bộ của Lào từ cấp trung ương đến cấp địa phương. Bộ KH-CN Việt Nam đã giúp Ủy ban KH-CN Quốc gia Lào trước đây và nay là Bộ KH-CN phát triển chất lượng cán bộ và nâng cấp cơ sở hạ tầng. Đoàn công tác của Bộ KH-CN Lào sang dự Khóa họp lần thứ hai Ủy ban Hợp tác KH-CN lần này để triển khai tiếp sự hợp tác giữa hai bộ.

- Như vậy, qua chia sẻ của Bộ trưởng có thể khẳng định rằng, hợp tác KH-CN Việt Nam - Lào đã đạt được một số kết quả đáng ghi nhận. Vậy bên cạnh những thành công đã đạt được, thì hiện nay ngành KH-CN Lào còn gặp một số thách thức nào đối với sự phát triển, thưa Bộ trưởng?

Trong Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IX Đảng Nhân dân Cách mạng Lào được tổ chức mới đây đã nêu rõ  nhiệm vụ phát triển kinh tế -xã hội lần 5 năm thứ VII (2011-2015); trong đó đã đề ra các nhiệm vụ chủ chốt, trọng điểm của lĩnh vực KH-CN. Tôi cho rằng, đây cũng là một thách thức mới đối với ngành KH-CN của Lào; thứ hai là, Bộ KH-CN Lào mới được thành lập, tất nhiên còn có rất nhiều khó khăn về cơ sở vật chất, thiếu cán bộ cả về chất lượng và số lượng. Đó là thách thức mà chúng tôi cần phải làm thể nào để giải quyết nhằm hoàn thành nhiệm vụ Đại hội Đảng lần thứ IX đã đề ra.

Lễ ký kết biên bản Khóa họp lần thứ 2 giữa Bộ trưởng Bộ KH-CN Việt NamNguyễn Quân và Bộ trưởng Bộ KH-CN Lào Boviengkham Vongdara.

- Để tháo gỡ những khó khăn đó, trong thời gian tới Bộ KH-CN Lào sẽ tập trung ưu tiên vào những lĩnh vực phát triển KH-CN trọng điểm nào, thưa Bộ trưởng?

- Để giải quyết những khó khăn trên, Bộ KH-CN Lào xác định tập trung vào 4 nhiệm vụ trọng tâm. Nhiệm vụ thứ nhất là đổi mới tư duy, chúng tôi sẽ tập trung vào tuyên truyền rộng rãi về KH-CN để nâng cao sự nhận thức của người dân về KH-CN. Thứ hai là tập trung vào xây dựng nguồn nhân lực KH-CN, vì hiện tại nguồn nhân lực KH-CN của Lào còn thiếu nhiều cả ở Trung ương và địa phương. Do vậy, chúng tôi cần phải đào tạo nhiều cán bộ KH-CN. Thứ ba là, sẽ tập trung vào cải cách thể chế, văn bản pháp luật, xây dựng chiến lược KH-CN cho đến năm 2020, coi đó là phương hướng để phát triển KH-CN.
Tiếp đó, chúng tôi sẽ ứng dụng các thành tựu KH-CN của các nước vào việc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Cụ thể, sẽ tập trung vào những công nghệ thích hợp với hoàn cảnh của Lào như công nghệ bảo vệ môi trường giúp đỡ phát triển bền vững, xóa đói giảm nghèo cho dân. Với 4 khâu đột phá như vậy KH-CN sẽ trở thành động lực đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Lào.

- Khóa họp lần thứ hai Ủy ban Hợp tác KH-CN Việt - Lào đã tổ chức thành công, hai bên đã ký kết chương trình hợp tác giai đoạn 2012-2013. Qua đó đã mở ra cơ hội hợp tác về KH-CN giữa hai nước. Vậy, Bộ trưởng có đánh giá gì thêm về khóa họp này?
- Như Bộ trưởng Bộ KH-CN Nguyễn Quân đã khẳng định, việc tổ chức Khóa họp lần thứ hai này đánh dấu một bước phát triển mới đưa hợp tác KH-CN giữa hai nước lên một tầm cao mới, góp phần tô thắm thêm tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt giữa nhân dân hai nước.

Tại khóa họp này, qua sự trao đổi của hai bộ trưởng và các lãnh đạo của hai bộ, hai bên đã quyết định nâng cấp quan hệ KH-CN của hai nước lên một tầm mới. Nếu như trước đây, hai năm tổ chức một lần họp ủy ban liên chính phủ về KH-CN thì bây giờ hai bên thống nhất mỗi năm tổ chức một lần.

Ngoài việc trao đổi kinh nghiệm, chúng ta sẽ tổ chức cho cán bộ của hai bộ vừa giao lưu, vừa trao đổi kinh nghiệm và làm sao để cán bộ của hai bộ thật sự gần gũi với nhau nhiều hơn. Hai bên không chỉ giúp đỡ nhau về chuyên môn mà còn tổ chức bồi dưỡng tiếng Việt cho cán bộ Lào, và bồi dưỡng tiếng Lào cho cán bộ Việt Nam, làm thế nào để bảo đảm cho thế hệ sau này phải quan hệ với nhau chặt chẽ.

- Được biết, trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam, từ ngày 13-14.10.2011, Đoàn công tác của Bộ KH-CN đã đến thăm, làm việc tại tỉnh Quảng Ninh. Qua chuyến thăm này, Bộ trưởng đặt kỳ vọng gì về sự hợp tác KH-CN với các tỉnh của Việt Nam?

- Chúng tôi nhận thấy rằng Quảng Ninh là tỉnh có tiềm năng lớn về KH-CN, công nghiệp và du lịch. Tại buổi làm việc với Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Văn Đọc, đoàn chúng tôi đã được nghe thông báo về kết quả chuyến thăm, làm việc của đoàn đại biểu tỉnh Quảng Ninh tại tỉnh Xay nhạ bu li, Luông prabang, Hủa Phăn của Lào vừa qua. 3 tỉnh đó đã ký hợp tác với tỉnh Quảng Ninh, và hai bên đã thống nhất trong thời gian tới, Sở KH-CN Quảng Ninh sẽ hợp tác với Sở KH-CN 3 tỉnh đó của Lào. Trước mắt, Sở KH- CN ba tỉnh đó sẽ mời cán bộ, lãnh đạo Quảng Ninh sang thăm và làm việc. Trên cơ sở đó, hai bên sẽ xem xét lĩnh vực nào có thể cùng nhau ký kết hợp tác.

Thứ hai là, chúng tôi cũng đã thỏa thuận với lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh rằng sẽ phối hợp với đoàn thanh niên, làm thế nào cho đoàn thanh niên của Bộ KH-CN Lào, đoàn thanh niên Trung ương và tỉnh Quảng Ninh hợp tác và giao lưu góp phần thúc đẩy mối quan hệ hợp tác giữa hai nước. Trên tinh thần đoàn kết, hữu nghị giữa hai nước, tôi mong muốn qua chuyến thăm tỉnh Quảng Ninh lần này, hai bên sẽ cùng trao đổi những kinh nghiệm trong việc ứng dụng tiến bộ KH-CN vào thực tiễn một cách hiệu quả nhất.

- Xin trân trọng cám ơn Bộ trưởng!

Phương Nga (Thực hiện)