Ngày 4/1/2024, tại Hà Nội, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm 2023 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2024. Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt tham dự và phát biểu tại Hội nghị.

Các đại biểu tham dự Hội nghị.

Báo cáo tại Hội nghị, Phó Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam Tạ Minh Tuấn cho biết, năm 2023, bên cạnh hoạt động nghiên cứu cơ bản, Viện đã triển khai nhiều hướng nghiên cứu mới, gắn với những vấn đề thời sự của đất nước, tình hình phát triển kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế, thiết thực phục vụ công tác tham mưu, tư vấn cho Đảng và Nhà nước; đóng góp nhiều ý kiến quan trọng, cung cấp thông tin, luận cứ phục vụ công tác hoạch định chính sách, dự thảo báo cáo quan trọng của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương; tham gia xây dựng nhiều dự thảo văn bản quy phạm pháp luật quan trọng… Đặc biệt, thực hiện nhiệm vụ được Bộ Chính trị phân công, Viện đã thành lập tổ công tác gồm các chuyên gia, nhà khoa học xây dựng các Báo cáo chuyên đề phục vụ hoạt động tổng kết một số vấn đề lý luận và thực tiễn về công cuộc đổi mới theo định hướng xã hội chủ nghĩa trong 40 năm qua ở Việt Nam.

Theo PGS.TS. Tạ Minh Tuấn, việc thực hiện các chương trình nghiên cứu khoa học cấp Quốc gia và các chương trình trọng điểm cấp Bộ được thực hiện hiệu quả, bám sát kế hoạch. Cụ thể, Viện đang tiếp tục thực hiện 7 chương trình trọng điểm cấp Bộ với nhiều đề tài/nhiệm vụ đã được nghiệm thu. Việc nghiệm thu hệ đề tài cấp cơ sở ở các đơn vị được thực hiện nghiêm túc với tổng số 405 đề tài; tổ chức thành công 8 hội thảo quốc tế thường niên trong và ngoài nước cũng như hàng loạt các hội nghị, hội thảo, tọa đàm và diễn đàn khoa học ở Trung ương và địa phương. 

Toàn cảnh Hội nghị.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt chúc mừng kết quả đạt được của Viện trong năm 2023 và nhiều năm qua; ghi nhận những ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, đồng thời gợi ý một số nội dung Viện cần triển khai trong thời gian tới. Theo đó, Viện Hàn lâm cần phát huy vai trò là cơ quan nghiên cứu lớn của đất nước, đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, thử nghiệm xây dựng các nhóm nghiên cứu mạnh, nhằm kịp thời cung cấp luận cứ khoa học cho việc xây dựng, hoạch định chính sách, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch của Đảng và Nhà nước; đẩy mạnh các khảo sát chuyên sâu, công bố các báo cáo nghiên cứu có giá trị khoa học lớn, các đánh giá, dự báo tình hình có giá trị thực tiễn, định hướng chính sách cao.

Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cho biết, hiện nay, Bộ KH&CN cơ bản đã hoàn thành việc tái cơ cấu các chương trình KH&CN cấp quốc gia; các thông tư, hướng dẫn triển khai các chương trình KH&CN cấp quốc gia cũng đã được rà soát, sửa đổi, bổ sung và cơ bản được vận hành. Do đó, Viện Hàn lâm cần chủ động đề xuất xây dựng các chương trình, đề tài, dự án cấp quốc gia, đồng thời khuyến khích các viện nghiên cứu, nhà khoa học tham gia vào quá trình tuyển chọn đề tài; tập trung triển khai và sớm hoàn thành nhiệm vụ nghiên cứu của các đề án nghiên cứu lớn như đề án biên soạn bách khoa toàn thư Việt Nam; đề án nghiên cứu di tích khảo cổ học Óc Eo - Ba Thê, Nền Chùa. Đồng thời, đẩy mạnh việc nghiên cứu khoa học cơ bản. 

Bộ trưởng khẳng định, với vai trò là cơ quan quản lý KH&CN, Bộ KH&CN khuyến khích các hoạt động khoa học, đề án nghiên cứu, sáng tạo của Viện; sẽ tạo điều kiện để các nhà khoa học Viện Hàn lâm tham gia các dự án hợp tác quốc tế. Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam cần tích cực xây dựng đội ngũ, nâng tầm các hoạt động KH&CN, tiến tới xây dựng Viện trở thành trung tâm nghiên cứu KHXH ngang tầm các nước tiên tiến trong khu vực và trên thế giới.

Bộ trưởng Bộ KH&CN Huỳnh Thành Đạt phát biểu tại Hội nghị.

Phát biểu kết luận, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam Phan Chí Hiếu cho rằng, giai đoạn phát triển mới của đất nước đang đặt ra những yêu cầu, nhiệm vụ mới quan trọng, nặng nề hơn cho Viện. Nghị quyết số 45 ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ trí thức đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước nhanh và bền vững trong giai đoạn mới đã xác định chủ trương tập trung xây dựng cơ chế, chính sách đột phá và nguồn lực để phát triển hai Đại học Quốc gia và hai Viện Hàn lâm thành các cơ sở đào tạo, nghiên cứu trọng điểm, ngang tầm các nước tiên tiến và giao nhiệm vụ cho Ban cán sự đảng Chính phủ chỉ đạo xây dựng các Đề án tăng cường năng lực cho hai Đại học Quốc gia và hai Viện Hàn lâm.

Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam Phan Chí Hiếu phát biểu tại Hội nghị.

Để phát huy hơn nữa những kết quả đạt được, khắc phục tồn tại, hạn chế, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam Phan Chí Hiếu nhấn mạnh, Viện sẽ đẩy mạnh các hoạt động nghiên cứu, tư vấn chính sách, kịp thời cung cấp luận cứ khoa học cho hoạch định đường lối, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách phát triển kinh tế - xã hội; chú trọng phát huy các thế mạnh trong hoạt động nghiên cứu cơ bản, đẩy mạnh nghiên cứu đa ngành, liên ngành; kết hợp giữa nghiên cứu cơ bản với nghiên cứu ứng dụng, tư vấn chính sách và đào tạo; đẩy mạnh hoạt động tổng kết thực tiễn, khảo sát chuyên sâu, tập trung nghiên cứu các công trình khoa học có giá trị lớn, nâng cao khả năng dự báo, phản ứng trước những biến động của tình hình kinh tế - xã hội, hội nhập quốc tế; cần xây dựng định hướng nghiên cứu chuyên sâu, định hình các hướng nghiên cứu mũi nhọn...

Tin, ảnh: Thùy Linh