Lĩnh vực Khoa học Môi trường năm 2023 (Best Scientists in the field of Environmental Sciences) có 3 nhà khoa học Việt Nam mới vừa được Research.com xếp hạng. Trong đó có TS. Trần Nguyễn Hải - Giám đốc Trung tâm Vật liệu Môi trường & Năng lượng, Viện Nghiên cứu Khoa học Cơ bản & Ứng dụng (IFAS), Đại học (ĐH) Duy Tân xếp vị trí thứ 2 Việt Nam và thứ 4.687 thế giới.
Website Research.com vào ngày 17/4/2023 vừa qua ghi nhận anh là 1 trong 3 nhà khoa học của Việt Nam có tên trong Bảng xếp hạng các Nhà khoa học xuất sắc nhất thuộc lĩnh vực Khoa học Môi trường năm 2023.
Đặt chất lượng lên hàng đầu
Sau nhiều năm nỗ lực nghiên cứu khoa học với mục tiêu đặt chất lượng lên hàng đầu, số lượng các bài báo thuộc hạng Q1 của tôi trong lĩnh vực Khoa học Môi trường theo WoS chiếm gần 70% và chỉ số trích dẫn trên 7.300 lần (theo cơ sở dữ liệu (CSDL) của Google Scholar.
Để tiếp cận nhiều ý tưởng nghiên cứu mới và các giải pháp khoa học - công nghệ tiên tiến, tôi luôn chú trọng đẩy mạnh hợp tác quốc tế. Nhóm nghiên cứu hiện tại của tôi bao gồm các giáo sư đầu ngành và Tiến sỹ trẻ ở nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ như: Úc, Pháp, Anh, Đài Loan, Thổ Nhĩ Kỳ, Brazil, Algeria và Việt Nam.
Hiện tại, tôi là thành viên Ban biên tập cho 12 tạp chí quốc tế chuẩn ISI. Điển hình là các tạp chí: Water Science and Technology (thuộc NXB của Hiệp hội Nước Quốc tế; IWA), Science of the Total Environment và Chemosphere (NXB Elsevier), Environment, Development and Sustainability (Springer), và Journal of Chemical Technology & Biotechnology (Wiley). Đây là những tạp chí uy tín và có quy trình phản biện nghiêm túc.
Ba năm liên tiếp, tôi được ghi nhận trong danh sách 100.000 nhà khoa học hàng đầu thế giới trong lĩnh vực Môi trường, cụ thể: hạng 13.713 (năm 2022), hạng 14.704 (năm 2021) và hạng 25.844 (năm 2020).
Danh sách này do GS. Ioannidis và cộng sự từ ĐH Stanford nghiên cứu (dựa trên CSDL của Scopus) và công bố hàng năm (trên tạp chí PLoS Biology).
Phát triển vật liệu xử lý ô nhiễm môi trường
Hướng nghiên cứu chính của tôi là phát triển các vật liệu tiên tiến để ứng dụng trong xử lý ô nhiễm môi trường. Các dự án mà tôi và các đồng nghiệp vô cùng tâm huyết đã và đang được tiếp tục triển khai để đưa vào ứng dụng trong thực tiễn có thể kể đến như: "Nghiên cứu tổng hợp vật liệu tiên tiến (cacbon hình cầu/hydroxide cấu trúc lớp kép) ứng dụng trong xử lý nước ô nhiễm" với mục tiêu chính là phát triển vật liệu tiên tiến có khả năng xử lý tốt các chất ô nhiễm trong môi trường nước cùng một lúc; "Xử lý thành công arsen, người dân nông thôn có nước sạch hàng ngày" (do TS. Nguyễn Tiến Vinh chủ trì) đã lắp đặt thử nghiệm bộ lọc cho 3 trường mầm non, gần 300 bộ đặt trong các hộ dân ở các xã thuộc Hà Nam, Hà Tây đồng thời đã bàn giao hệ thống lọc nước cho Trường Dân tộc Bán trú thuộc huyện Bố Trạch, Quảng Bình.
Chính sách tốt để thu hút nhà khoa học
"Lá rụng về cội", đây là chính sách và là châm ngôn mang tính đột phá dẫn đến sự phát triển vượt bậc về Khoa học & Công nghệ của Trung Quốc. Ở nhiều nước khác, cũng có những chính sách rất tốt để thu hút các nhà khoa học về nước cũng như tạo các điều kiện tốt nhất để họ làm việc.
Hay chính các nhà khoa học cũng đã kết hợp tạo ra các mạng lưới để hỗ trợ lẫn nhau làm việc để có kết quả tốt nhất. Việc có một môi trường làm việc thuận lợi không chỉ giúp "giữ chân" các nhà khoa học mà còn tạo niềm hứng khởi để mỗi nhà khoa học phát huy và cống hiến với những công trình nghiên cứu có ích phục vụ cho quá trình phát triển chung của quốc gia, của nhân loại.
Phải ghi nhận rằng những nỗ lực và thành tích nghiên cứu của các nhà khoa học trẻ Việt Nam hiện nay là rất đáng trân quý. Việc sẵn sàng tiếp thu cái mới (open-minded) là yếu tố quyết định sự thành công trong nghiên cứu khoa học.
Do đó, các nhà khoa học trẻ cần liên tục tìm hiểu thêm các nghiên cứu khoa học có liên quan hay chuyên sâu để tự cập nhật và tích lũy thêm kinh nghiệm.
Các nhà khoa học trẻ cần phải tăng cường hợp tác quốc tế, thu nhận kiến thức từ các giáo sư nước ngoài đồng thời cần tham gia các khóa học như: cách trở thành Nhà bình duyệt cho các Tạp chí quốc tế (ACS Reviewer Lab).
Bài, ảnh: PV
