Đó là khẳng định của ông Phạm Hồng Quất – Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp KH&CN trong buổi khai mạc. Hội thảo do Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp KH&CN (Bộ KH&CN) tổ chức vào sáng 12/11, tại Hà Nội.

Vốn đầu tư FDI từ các nền kinh tế APEC vào Việt Nam đạt gần 250 tỷ USD

Tham dự Hội thảo có đại diện của một số nền kinh tế thành viên APEC Australia, Singapore, Đài Loan, Indonesia. Về phía Việt Nam có sự tham dự của đại diện của 16 Sở Khoa học và Công nghệ các tỉnh thành phố, 8 viện nghiên cứu, trường đại học, các tổ chức hỗ trợ thương mại hóa kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ và đại diện của trên 30 đại diện Startup, doanh nghiệp và quỹ đầu tư mạo hiểm.

Theo ông, Phạm Hồng Quất Hội thảo ngày hôm nay được tổ chức với chủ đề: “Thúc đẩy hợp tác thương mại hóa công nghệ giữa các nền kinh tế là thành viên APEC, bài học kinh nghiệm cho Việt Nam” không chỉ dừng lại ở việc chia sẻ kết quả nghiên cứu trong khu vực nhà nước mà còn chia sẻ kết quả nghiên cứu khu vực tư nhân để các doanh nghiệp có thể tiếp cận được với các quỹ đầu tư đưa sản phẩm ra thị trường trong bối cảnh đang cạnh tranh trong khu vực và toàn cầu ngày càng gay gắt.

Ông Phạm Hồng Quất cho biết: Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã và đang ảnh hưởng đến các các ngành kinh tế đặc biệt là các doanh nghiệp đi đầu trong đó có doanh nghiệp Việt Nam trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư tham gia chuỗi giá trị để phát triển cho các ngành hàng. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ giúp các doanh nghiệp tăng năng suất, tính linh hoạt và hiệu quả, rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường, từ đó tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, Cách mạng công nghiệp 4.0 cũng đang đặt ra nhiều cơ hội cũng như thách thức đối với các nhà quản lý chính sách tại Việt Nam về KH&CN và đổi mới sáng tạo để đón nhận làn sóng của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.

Bên cạnh đó, chủ đề xây dựng thành phố thông minh, khái niệm đó được hiểu như thế nào dưới các góc nhìn khác nhau, thuật ngữ thành phố thông minh, đô thị thân thiện hơn, cũng sẽ được các diễn giả đưa ra để thảo luận tại buổi Hội thảo này, ông Phạm Hồng Quất cho biết thêm.

Theo các báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB), hiện có hơn 24.200 dự án đầu tư trực tiếp FDI đến từ 120 quốc gia, vùng lãnh thổ đang hoạt động tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký trên 310 tỷ USD, tương đương 155% GDP. Trong đó, riêng vốn đầu tư FDI từ các nền kinh tế APEC vào Việt Nam đạt gần 250 tỷ USD, chiếm xấp xỉ 80% tổng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam trong 3 thập niên qua.

Trong quá trình toàn cầu hóa sâu rộng các nền kinh tế APEC đã đang là những đối tác đầu tư, thương mại quan trọng của Việt Nam, bỏ qua những sự khác biệt thể chế chính trị, quy mô kinh tế - xã hội thì sự vượt trội, sự chênh lệch về trình độ công nghệ giữa các nền kinh tế thành viên là thách thức vừa là cơ hội cho Việt Nam khi thực hiện hoạt động thương mại hóa công nghệ nhằm thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo, phát triển doanh nghiệp và tạo ra sự cạnh tranh phát triển của nền kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo ở Việt Nam.

Nhằm hoàn thiện các chính sách, tạo môi trường cạnh tranh và minh bạch cho phát triển thị trường KH&CN trong những năm qua Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng, tham gia xây dựng và ban hành một số văn bản pháp quy quan trọng như: Luật Chuyển giao công nghệ; Luật quản lý, sử dụng tài sản công về nội dung liên quan đến giao quyền sở hữu, quyền sử dụng kết quả nghiên cứu sử dụng ngân sách nhà nước;...

Những quy định mới trong các văn bản này nhằm tháo gỡ các vướng mắc trong quá trình triển khai các quy định về thủ tục giao quyền kết quả nghiên cứu, công nhận các tổ chức trung gian theo phản ánh của doanh nghiệp, tổ chức KH&CN, viện nghiên cứu, trường đại học. Đồng thời bổ sung quy định về cơ chế phân chia lợi ích từ thương mại hóa kết quả nghiên cứu một cách hợp lý hơn, đảm bảo lợi ích của các bên tham gia vào quá trình này.

Ngoài việc ban hành các chính sách pháp luật, thì việc hỗ trợ kết nối các yếu tố của thị trường KH&CN: bên cung với bên cầu công nghệ; bên cung, bên cầu với bên trung gian thông qua việc tổ chức các chuỗi sự kiện: Chợ công nghệ và thiết bị (Techmart), sự kiện kết nối cung cầu công nghệ (Techdemo), tổ chức ngày hội khởi nghiệp công nghệ (Techfest), Hội nghị Phát triển thị trường KH&CN, Hội nghị Doanh nghiệp KH&CN và các sự kiện triển lãm giới thiệu sản phẩm đã được Bộ KH&CN tổ chức ở các địa phương.

Các chuyên gia chia sẻ về kinh nghiệm của các nước thành viên APEC trong thúc đẩy hợp tác thương mại hóa công nghệ, kết quả R&D và gợi ý bài học cho Việt Nam

Hành lang pháp lý tốt, thương mại hóa công nghệ tốt

Trong những năm qua với tư cách là thành viên tích cực và là nước chủ nhà của APEC 2017. Việt Nam đã chủ động hội nhập kinh tế thế giới, tham gia các chuỗi giá trị toàn cầu, đối với lĩnh vực KH&CN việc tổ chức xúc tiến thương mại hóa công nghệ, hợp tác đầu tư để phát triển công nghệ, nhất là các công nghệ tiềm năng trong một số lĩnh vực ưu tiên của Việt Nam với các đối tác ở các nền kinh tế sẽ thành viên APEC, là giải pháp quan trọng để thúc đẩy thương mại hóa công nghệ, tạo điều kiện để các nhà công nghệ, doanh nghiệp khởi nghiệp tiếp cận, thu hút nguồn vốn đầu tư trong nội khối và quốc tế. Với sự tác động đó chuỗi phản ứng đổi mới sáng tạo sẽ được diễn ra với tác động của cuộc cách mạng 4.0 việc sản xuất các sản phẩm với giá trị thấp, tiêu tốn nhiều nhân công sẽ được thay thế bằng các sản phẩm công nghệ có giá trị gia tăng cao, tạo ra nhiều cơ hội đầu tư và phát triển kinh tế trong khu vực.

Tại Hội thảo các chuyên gia quốc tế, chuyên gia trong nước, đại diện Sở KH&CN các tỉnh, thành phố, các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp, cùng nhau trao đổi, thảo luận những vấn đề như: Kinh nghiệm của Singapore trong xây dựng các chính sách thúc đẩy hợp tác thương mại hóa công nghệ, kết quả R&D gắn với thị trường; Giới thiệu dự án hợp tác giữa viện, trường, và doanh nghiệp của Bộ KH&CN Đài Loan; Vai trò của kinh tế tư nhân trong thúc đẩy hoạt động thương mại hóa công nghệ, kết quả R&D từ khu cực nghiên cứu ra doanh nghiệp; Thực tiễn nghiên cứu, ứng dụng và thương mại hóa sản phẩm KH&CN tại Viện Công nghệ môi trường, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam; Giới thiệu đèn Led chống cận thông minh; Phần mềm ứng dụng kết nối doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng tập trung thảo luận về kinh nghiệm của các nước thành viên APEC trong thúc đẩy hợp tác thương mại hóa công nghệ, kết quả R&D và gợi ý bài học cho Việt Nam; Các vấn đền về xây dựng mạng lưới tổ chức hỗ trợ thương mại hóa công nghệ, kết quả R&D gắn với nhu cầu doanh nghiệp nhằm đánh giá những thuận lợi, khó khăn, vướng mắc để đề xuất các giải pháp khả thi nhất về thương mại hóa kết quả nghiên cứu KH&CN gắn với nhu cầu doanh nghiệp và thị trường.

Đặc biệt, các chuyên gia đã đưa ra cách nhìn mới qua khái niệm về thành phố thông minh không phải là cái gì lớn lao mà thành phố thông minh chính là việc tận dụng sức mạnh của mình, sức mạnh công nghệ và có tầm nhìn rõ ràng, lấy người dân làm trung tâm, làm cho cuộc sống của người dân được tốt hơn, đưa hàm lượng nghiên cứu khoa học vào cuộc sống ngày càng nhiều hơn.

Bên cạnh đó, theo các chuyên gia khu vực tư nhân đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc tiêu thụ các sản phẩm sáng tạo của các viện trường. Ví dụ như cách tiếp cận của Đài Loan , Nhà nước đầu tư vốn mồi, quan trọng là gọi được khu vực tư nhân vào đầu tư cho những sản phẩm mới, dịch vụ mới và những nghiên cứu cũng được bắt nguồn từ cuộc sống và phục vụ cho đời sống của con người.

Để thương mại hóa công nghệ tốt, theo các chuyên gia cần phải có hành lang pháp lý cho thương mại hóa nghiên cứu, đứng trên quan điểm của cả nhà nghiên cứu và doanh nghiệp đưa ra một số mô hình mẫu để hợp tác giữa 2 bên cùng có lợi; chú trọng hơn, đầu tư nhiều hơn nữa cho nghiên cứu phát triển và ứng dụng; các nghiên cứu cần có sự phối hợp liên ngành; tăng cường hơn nữa cơ quan cầu nối trung gian giữa nghiên cứu và doanh nghiệp, bảo vệ được quyền lợi của nhà nghiên cứu.

 Hội thảo là cơ hội tốt để các chuyên gia thảo luận, trao đổi kinh nghiệm của các nền kinh tế thành viên APEC, thiết lập nâng cao hiệu quả của hợp tác công tư để thúc đẩy thương mại hóa công nghệ qua đó, thiết lập các hệ sinh thái khởi nghiệp cho các doanh nghiệp KH&CN của Việt Nam; tìm kiếm và phát triển các công nghệ có vai trò tích cực trong chuỗi giá trị tăng trưởng xanh đối với các nền kinh tế thành viên; đề xuất chính sách hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo đối với khu vực tư nhân, cá nhân nhà sáng chế chưa qua đào tạo nhưng có kết quả thiết thực phục vụ sản xuất kinh doanh gắn với tăng trưởng xanh; chính sách hỗ trợ xây dựng chuỗi giá trị đối với sản phẩm có giá trị gia tăng cao thành hàng hóa gắn với tăng trưởng xanh.

Bài, ảnh: Ánh Tuyết