Thí điểm mô hình ươm tạo doanh nghiệp khoa học và công nghệ
Thí điểm mô hình ươm tạo doanh nghiệp KH&CN
Quỹ hỗ trợ hạt giống là một trong bốn nội dung của Dự án “Hỗ trợ xây dựng chính sách đổi mới và phát triển các cơ sở ươm tạo doanh nghiệp”(BIPP). Hiện Quỹ đang kỳ vọng thí điểm thành công chính sách hỗ trợ hai cơ sở ươm tạo là Trung tâm ươm tạo Doanh nghiệp KH - CN Nacentech - Viện Ứng dụng công nghệ và Trung tâm ươm tạo doanh nghiệp công nghệ, Trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh.
Mô hình thuộc viện nghiên cứu
Đặt địa điểm tại Hà Nội và Hưng Yên, Trung tâm ươm tạo Nacentech được đầu tư trên cơ sở kết hợp ngân sách nhà nước (30 tỷ đồng) và vốn tài trợ nước ngoài (từ dự án BIPP 285.000 euro) trong khoảng thời gian từ 2014 đến 2019. Trung tâm Nacentech sẽ sử dụng chủ yếu nguồn vốn ngân sách cho các nội dung cơ sở hạ tầng và thiết bị, còn tài trợ của BIPP cho các nội dung đào tạo, chuyển giao công nghệ, thiết bị vận hành. Ngoài vốn tài trợ dành cho kinh phí hoạt động thường xuyên và mua sắm trang thiết bị văn phòng thiết yếu, dự án BIPP còn hỗ trợ Trung tâm ươm tạo doanh nghiệp Nacentech trong việc xây dựng kế hoạch kinh doanh, cung cấp dịch vụ tư vấn.
Theo kế hoạch, Nacentech sẽ tập trung chủ yếu vào 5 lĩnh vực trọng điểm gồm: công nghệ sinh học và nông nghiệp; công nghệ Quang - Điện tử; công nghệ thông tin; vật liệu mới phụ trợ; thiết bị y tế. Khi đón nhận các doanh nghiệp KH - CN tới hoạt động tại vườn ươm, Trung tâm Nacentech sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp về cơ sở hạ tầng ban đầu, định hướng và hỗ trợ kết nối với những nguồn tài chính để tạo nguồn lực đầu tư cho sản xuất, phát triển sản phẩm. Bên cạnh đó, Trung tâm Nacentech còn tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận hệ thống chính sách hỗ trợ, ưu đãi của Nhà nước với doanh nghiệp KH - CN cùng những hoạt động khác để thúc đẩy quá trình sản xuất, kinh doanh như hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực, tiếp cận thị trường, giám sát đánh giá để kịp thời điều chỉnh kế hoạch cho phù hợp với thực tế. Hiện nay Trung tâm Nacentech đã vạch ra quy trình ươm tạo doanh nghiệp KH - CN với ba giai đoạn xác định kiến lập (tiền ươm tạo), ươm tạo phát triển và hậu ươm tạo.
Dự án BIPP là dự án sử dụng vốn ODA không hoàn lại của Chính phủ Vương quốc Bỉ với tổng kinh phí 4,4 triệu euro. Trong đó, Chính phủ Vương quốc Bỉ tài trợ 4 triệu euro (tương đương 4,8 triệu USD) và vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam là 400.000 EUR. Mục tiêu của Dự án là nhằm hỗ trợ nâng cao năng lực cho các cơ sở ươm tạo công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp để cho ra đời những doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp KH - CN tồn tại bền vững và có sức cạnh tranh trên thị trường.
Giám đốc Trung tâm ươm tạo Công nghệ và doanh nghiệp KH - CN - Viện Ứng dụng công nghệ Trần Vũ Tuấn Phan chia sẻ, Trung tâm mong có sự phối hợp chặt chẽ hơn nữa giữa các bên để góp phần đưa ra các cơ chế, chính sách hỗ trợ hoạt động ươm tạo doanh nghiệp tại Việt Nam. Trung tâm Nacentech kỳ vọng thông qua hoạt động ươm tạo, sẽ có được 8 - 10 doanh nghiệp KH - CN đủ sức cạnh tranh trên thị trường. Đồng thời tạo cầu nối cho các doanh nghiệp KH - CN Việt Nam với các doanh nghiệp nhỏ và vừa Vương quốc Bỉ.
Mô hình thuộc trường đại học
Khác với Dự án mô hình tại Viện, Dự án nghiên cứu khả thi Vườn ươm doanh nghiệp KH - CN Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh bắt đầu triển khai từ đầu năm 2010 do Sở Khoa học và Công nghệ TP Hồ Chí Minh phối hợp với Trường Đại học Bách Khoa TP Hồ Chí Minh thực hiện. Đây được coi là một trong những tiên phong của mô hình vườn ươm doanh nghiệp KH - CN đặt trong trường đại học và chính thức đi vào hoạt động năm 2012.
Trung tâm ươm tạo doanh nghiệp KH - CN sẽ giúp các doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn lúc mới khởi nghiệp. Tính đến nay đã ươm tạo thành công 15 doanh nghiệp, điển hình là Công ty Cổ phần Thông Minh Ưu Việt (Inext Technology) với sản phẩm đầu đọc card theo công nghệ RFID, Card giao tiếp FXS/FXO cho hệ thống VoIP, hệ thống chẩn đoán y tế online. Inext Technology đã trở thành doanh nghiệp KH - CN đầu tiên từ Chương trình Vườn ươm doanh nghiệp tại TP Hồ Chí Minh. Chia sẻ với chúng tôi, đại diện lãnh đạo Trung tâm cho biết, tới đây sẽ tập trung vào việc nâng cao năng lực hoạt động, xây dựng năng lực và nâng cao nhận thức của công chúng về khởi nghiệp. Các chương trình giảng dạy mới về đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp được thiết kế và đưa vào thử nghiệm trong chương trình đại học của trường. Qua việc giảng dạy, tư vấn mong đợi sẽ có nhiều ý tưởng hay để ươm tạo.
Phó hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh PGS.TS. Mai Thanh Phong cho biết, việc tham gia vào dự án BIPP đối với Trung tâm ươm tạo doanh nghiệp KH - CN được ví như cây gậy trong lúc đuối nước. Với sự hỗ trợ này, Trung tâm ươm tạo doanh nghiệp KH - CN sẽ nâng cao được năng lực quản lý cũng như năng lực hoạt động của vườn ươm, có điều kiện hỗ trợ các doanh nghiệp đang ươm tạo ở đây và dần dần tạo ra sự phát triển bền vững của vườn ươm. “Chúng tôi rất kỳ vọng với dự án BIPP sẽ xây dựng được một hệ thống chính sách hoàn chỉnh hỗ trợ hoạt động ươm tạo, để các cơ sở ươm tạo trên cả nước đều được hưởng lợi”, PGS.TS. Mai Thanh Phong chia sẻ.
Với những kết quả bước đầu của 2 cơ sở ươm tạo doanh nghiệp KH - CN sẽ góp phần nâng cao năng lực cho các cơ sở ươm tạo công nghệ, ươm tạo doanh nghiệp để cho ra đời những doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp KH - CN tồn tại một cách bền vững, có sức cạnh tranh trên thị trường, đóng góp thiết thực cho phát triển KT - XH.