Thông tin trên được đưa ra tại Diễn đàn Khởi nghiệp 2018 với chủ đề "Phát triển thị trường đầu tư khởi nghiệp: Giải pháp từ thực tiễn" đã được tổ chức. Diễn đàn do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chỉ đạo, Báo Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức vào chiều ngày 24/4 tại Hà Nội.

Vốn là điều kiện tiên quyết

Phát biểu tại Diễn đàn, TS. Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Trưởng ban Chỉ đạo Chương trình Khởi nghiệp Quốc gia khẳng định, tinh thần khởi nghiệp là chấp nhận sự khác biệt và độc đáo.

Hiện nay, Việt Nam có khoảng 50 quỹ đầu tư với nhiều hình thức đầu tư cho khởi nghiệp nhưng còn tản mạn và quy mô còn nhỏ. Hệ sinh thái tạo ra nguồn vốn cho khởi nghiệp còn yếu. Bởi thực tế vốn cho khởi nghiệp có tính chất đặc thù.

Theo ông Vũ Tiến Lộc “Chúng ta nói nhiều đến quỹ đầu tư thiên thần, quỹ đầu tư mạo hiểm nhưng phải đào sâu nghiên cứu về các quỹ này. Đồng thời tạo cơ chế khuyến khích các quỹ này, để các nhà đầu tư tập trung vào sáng tạo ý tưởng cho khởi nghiệp, còn nguồn vốn khởi nghiệp luôn sẵn sàng. Nguồn vốn cho khởi nghiêp chính là bầu sữa cho khởi nghiệp thành công. Tuy nhiên, cần cách thức hợp lý hơn cho bầu sữa này phát triển.

Theo TS. Vũ Tiến Lộc, đầu tư 1 đồng cho khởi nghiệp có thể tạo ra hàng trăm đồng cho xã hội. Do đó, doanh nghiệp nên đưa vào kế hoạch của mình là nguồn đầu tư cho khởi nghiệp là cho sự phát triển đất nước. Nếu thực hiện được sẽ tạo bước phát triển đột phá cho khởi nghiệp thời gian tới.

Đầu tư cho doanh nghiệp khởi nghiệp

Tại Việt Nam, vai trò các doanh nghiệp kinh tế lớn thúc đẩy khởi nghiệp chưa xứng tầm với quy mô cũng như chiều sâu về tri thức hay công nghệ họ đang sở hữu.

Một thành tố quan trọng trong hệ thống Khởi nghiệp Quốc gia Việt Nam đó chính là cộng đồng các doanh nghiệp lớn. Tại các quốc gia mạnh về khởi nghiệp như Mỹ, Úc, Singapore, Châu Âu, cộng đồng này là một trong những động lực chính thúc đẩy doanh nghiệp khởi nghiệp phát triển và thành công.

Toàn cảnh Diễn đàn Khởi nghiệp 2018

Theo ông Phạm Tất Thắng - Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội chia sẻ: khởi nghiệp kinh doanh luôn là nỗi trăn trở của mỗi quốc gia, vì nó là vấn đề cốt yếu quyết định sự hưng thịnh của một dân tộc. Trước bối cảnh nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng, kỷ nguyên công nghệ của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 mở ra nhiều cơ hội cho sự phát triển nhưng cũng tạo ra không ít thách thức, chính vì vậy việc khởi dậy tinh thần khởi nghiệp, hình thành đội ngũ doanh nghiệp Việt Nam hùng mạnh, xây dựng thương hiệu Quốc gia toàn cầu chính là con đường để Việt Nam có thể bắt nhịp và phát triển nhanh, bền vững trong thị trường kinh tế quốc tế sâu rộng và bền vững. Tinh thần khởi nghiệp ở giai đoạn hiện tại đang là hào khí và là triết lý văn hóa của dân tộc.

Tại diễn đàn, ông Từ Minh Hiệu – Cục Phát triển Thị trường và Doanh nghiệp KH&CN, Bộ KH&CN cho biết, tính từ năm 2012 đến nay, lượng vốn đầu tư mạo hiểm vào khởi nghiệp Việt Nam đứng thứ 4 trong khu vực, sau Singapore, Indonesia và Malaysia.

Năm 2017, Việt Nam tiếp nhận 92 thương vụ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo (KNST) với tổng số vốn hơn 291 triệu USD tăng gần gấp đôi về mặt số lượng thương vụ và gần 50% về mặt tổng số vốn đầu tư so với năm 2016.

Mặc dù có sự tăng trưởng tương đối mạnh mẽ nhưng nguồn vốn đầu tư cho doanh nghiệp KNST tại Việt Nam vẫn tương đối khiêm tốn so với khu vực và trên thế giới. Theo Tech in Asia, năm 2017, khu vực Đông Nam Á đã thu hút 7,86 tỷ USD đầu tư vào khởi nghiệp, như vậy số vốn đầu tư Việt Nam thu hút được chiếm tỷ phần rất nhỏ, chưa đến 5%.

Theo ông Vũ Tiến Lộc, để thực hiện được hệ sinh thái khởi nghiệp, doanh nghiệp lớn đi trước nên cấp vốn cho nhà đầu tư khởi nghiệp. "Họ có nguồn vốn lớn và coi trọng trách nhiệm xã hội của mình thì hỗ trợ khởi nghiệp là một trong những mục tiêu phát triển cộng đồng lớn nhất. Cần đưa vào chương trình hành động, chi tiêu của các doanh nghiệp Tập đoàn hàng đầu Việt Nam. Hãy dành ra những phần vốn đầu tư cho khởi nghiệp”, TS. Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh.

Doanh nghiệp đi trước không chỉ cung ứng nguồn vốn tài chính cho doanh nghiệp khởi nghiệp mà còn là nguồn vốn xã hội, hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp mạng lưới phát triển của mình. “Hãy đặt các nhà khởi nghiệp lên vai của mình để thúc đẩy doanh nghiệp khởi nghiệp. Đó chính là nhiệm vụ của các doanh nhân đi trước”, TS. Vũ Tiến Lộc nói.

Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 38/2018/NĐ-CP quy định chi tiết về đầu tư cho doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo. Những điểm mới tại Nghị định 38 được kỳ vọng sẽ giúp các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thuận lợi hơn trong quá trình khởi nghiệp. Mục tiêu của Nghị định 38 là nhận diện và ghi nhận hoạt động đầu tư khởi nghiệp sáng tạo (KNST) là một ngành, nghề đầu tư kinh doanh; Xác định địa vị pháp lý của các công ty đầu tư KNST, quỹ đầu tư KNST mà hệ thống pháp luật của Việt Nam hiện nay chưa quy định; bổ sung thêm sự lựa chọn cho các nhà đầu tư; Đưa ra nguyên tắc chung, quy định khung làm cơ sở pháp lý cho các nhà đầu tư tư nhân khi cùng nhau góp vốn thực hiện hoạt động đầu tư KNST thông qua hình thức quỹ đầu tư KNST;  Khơi thông dòng vốn cho KNST thông qua việc khuyến khích thành lập các công ty đầu tư KNST, các quỹ đầu tư KNST, cơ chế sử dụng ngân sách đầu tư cho KNST.

Tại Diễn đàn Khởi nghiệp 2018, Báo Diễn đàn Doanh nghiệp, đơn vị Thường trực tổ chức chương trình Khởi nghiệp quốc gia đã tổ chức lễ ký kết hợp tác hỗ trợ Khởi nghiệp giai đoạn 2018 – 2020 với Viện nghiên cứu và phát triển doanh nghiệp và các doanh nghiệp để hỗ trợ tốt nhất cho các bạn trẻ khởi nghiệp kinh doanh.

Bài, ảnh: Đăng Minh