Trên cơ sở thành công bước đầu trong việc tạo những dòng tế bào lai hybridoma sản xuất kháng thể đơn dòng kháng protein vỏ VP28 của virus WSSV từ năm 2008, Viện CNSH đã  xây dựng đề tài "Nghiên cứu ứng dụng công nghệ sản xuất kháng thể đơn dòng để chấn đoán nhanh bệnh virus trên tôm nuôi". Đây là cơ sở để tạo được kháng thể đơn dòng kháng VP28 có tính đặc hiệu và chất lượng cao, phục vụ cho việc sản xuất que thử nhanh để phát hiện bệnh đốm trắng cho tôm Việt Nam.  

Ngay từ khi xây dựng đề tài, các nhà khoa học đã đặt ra 3 mục tiêu: Mục tiêu thứ nhất là xây dựng quy trình công nghệ sản xuất kháng thể đơn dòng kháng protein vỏ của WSSV. Mục tiêu thứ hai là tạo ra các dòng tế bào lai (hybridoma) sản xuất kháng thể đơn dòng kháng protein vỏ của WSSV, làm nguồn nguyên liệu lâu dài cho việc chế tạo que thử nhanh phát hiện virus gây bệnh đốm trắng (WSSV) ở tôm. Mục tiêu cuối cùng là xây dựng quy trình công nghệ sản xuất bộ kit thử phát hiện nhanh, chính xác WSSV trên tôm nuôi với chất lượng tương đương hàng ngoại nhập nhưng có giá thành thấp hơn.

Thông qua đề tài nghiên cứu, Viện CNSH đã xây dựng được quy trình công nghệ sản xuất kháng thể đơn dòng kháng protein vỏ VP28 của virus WSSV và quy trình công nghệ sản xuất bộ thử phát hiện nhanh WSSV. Với những quy trình công nghệ sản xuất trên, Viện CNSH hợp tác với Viện E17 Tổng cục VI, Bộ Công an đã sản xuất được 500 bộ thử đạt chất lượng tương đương hàng ngoại nhập và đăng ký bản quyền giải pháp hữu ích về que thử phát hiện nhanh WSSV. Những quy trình này góp phần phát triển lĩnh vực khoa học chẩn đoán virus tôm, đồng thời, hạn chế việc nhập khẩu que thử chẩn đoán bệnh virus đốm trắng ở tôm.

Đánh giá kết quả nghiên cứu cho thấy, kháng thể đơn dòng phản ứng đặc hiệu với protein VP28 của WSSV và không phản ứng với các kháng nguyên của các virus khác gây bệnh trên tôm sú và cho kết quả âm tính với tôm không mắc bệnh.

Thêm vào đó, que thử phát hiện nhanh WSSV ở ngoài hiện trường trong khoảng thời gian 10-20 phút, có độ nhạy (96%) và độ đặc hiệu tương đương que thử nhập của Thái Lan. Sự ổn định của độ nhạy và độ đặc hiệu của bộ que thử phát hiện nhanh WSSV đang được tiếp tục nghiên cứu.

Các nhà khoa học cho biết, trước mắt, que thử được sử dụng để chẩn đoán bệnh virus đốm trắng ở tôm. Sau đó, tiếp tục nghiên cứu chế tạo các que thử ứng dụng sinh phẩm chủ lực là kháng thể đơn dòng, nhằm hỗ trợ chẩn đoán các bệnh virus khác ở tôm.

M.C