Khoai lang Hoàng Long, loại cây đặc sản của tỉnh Ninh Bình có thịt củ bở, màu vàng nhạt, bùi, ngọt và có mùi thơm đặc trưng. Giống khoai này dễ trồng, ít vốn đầu tư, phù hợp thổ nhưỡng và điều kiện kinh tế nông hộ, nên được người dân địa phương trồng tại nhiều xã và mang lại nguồn thu nhập khá.

Tuy nhiên, trong quá trình sản xuất, nông dân thường chỉ quen nhân giống thủ công bằng cách cắt các đoạn dây leo khoai lang. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng giống khoai lang Hoàng Long dần bị thoái hóa và lẫn tạp nghiêm trọng.

Đề tài “Phục tráng giống khoai lang Hoàng Long bằng phương pháp truyền thống kết hợp với sử dụng chỉ thị phân tử nhằm tăng năng suất, chất lượng phục vụ nguồn giống thương mại tại tỉnh Ninh Bình" được thực hiện theo phương pháp chọn lọc những giống tốt nhất qua hai vụ và được nhân giống từ dây leo và củ.

Ban Chủ nhiệm đề tài đã trồng, theo dõi và đánh giá một số đặc điểm của giống, các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất thực tế, sau đó chọn ra những giống có chất lượng tốt để tiến hành phục tráng. Từ những giống ban đầu, nhóm nghiên cứu đã chọn lọc được gần 140 dòng khoai lang có năng suất tốt tiếp tục trồng vụ 2.

Sau khi ứng dụng kỹ thuật chỉ thị phân tử để đánh giá sự tương đồng về gen của các dòng đã chọn lọc được ở vụ 2, kết quả đã chọn lọc 70 dòng khoai lang được phục tráng.

Đây là những dòng khoai lang cho năng suất, chất lượng vượt trội so với giống ban đầu. Tiến hành trồng những dòng khoai lang đã được phục tráng trên diện tích 3ha ruộng của người dân, nhóm thực hiện đề tài đã thu được kết quả khả quan, năng suất của 70 dòng khoai lang được chọn trong vụ 2 ổn định trong khoảng 22 tấn đến 23 tấn/ha, tăng gần 5 tấn so với năng suất giống ban đầu.

Vụ Đông 2013, Ban chủ nhiệm đề tài sẽ xây dựng thêm vườn nhân giống để sản xuất 2 tấn dây và củ giống từ các dòng vụ 2 đã chọn lọc trên diện tích 2ha, đồng thời xây dựng bản hướng dẫn kỹ thuật canh tác khoai Hoàng Long để cung cấp cho người dân.

Thạc sỹ Trịnh Thị Thanh Hương, Phó Giám đốc Trung tâm Thực nghiệm sinh học nông nghiệp công nghệ cao kiêm chủ nhiệm đề tài cho biết: Thời gian thực hiện việc phục tráng giống khoai lang Hoàng Long đã được rút ngắn nhờ sử dụng kỹ thuật chỉ thị phân tử, không những đóng góp cho địa phương một loại cây trồng đặc sản mà còn phát huy được kinh nghiệm, tập quán lâu đời về canh tác khoai lang của người dân, giúp tăng thêm thu nhập trên đồng ruộng của mình./.