Vài năm trở lại đây, người dân tại cao nguyên Vân Hòa, huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên đang “ăn nên làm ra”, sau khi được Trung tâm Ứng dụng và chuyển giao công nghệ Phú Yên triển khai dự án “Phát triển mô hình trồng cây sa nhân tím (một loại dược liệu quý) phục vụ xuất khẩu và tiêu dùng nội địa” từ giữa năm 2008 trên diện tích 40ha tại các xã Sơn Long, Sơn Định, Sơn Xuân. Với 3 mô hình trồng cây sa nhân tím: trồng dưới tán rừng keo, trồng dưới tán rừng tự nhiên thứ sinh nghèo kiệt và mô hình khoanh nuôi tái sinh dưới tán rừng tự nhiên. Mô hình đã mang lại lợi nhuận cho 22 hộ trực tiếp tham gia trên 1,2 tỷ đồng và tạo việc làm cho lực lượng lao động tại vùng dự án, với số lượng trên 18.000 công. Tính bình quân, sau khi trừ chi phí, mỗi hộ sẽ thu được khoảng 30 triệu đồng/ha, nhưng từ năm thứ 4 đến năm thứ 10, cây ra quả rộ hơn lãi ròng bình quân dự kiến sẽ tăng lên ở mức 42 triệu đồng/ha/năm. Số tiền lãi trên là nguồn thu nhập hấp dẫn đối với người dân miền núi, đồng thời góp phần quan trọng trong công tác quản lý bảo vệ rừng. Theo Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ Phú Yên, khả năng nhân rộng mô hình cây sa nhân tím vào khoảng 600ha, lợi nhuận mang lại khoảng 18,2 tỷ đồng/năm.

Bằng việc đầu tư giống và chuyển giao kỹ thuật trồng mía kết hợp với trồng rừng, đặc biệt áp dụng phương pháp nuôi cấy mô mía, tại Phú Yên đã hình thành những vùng chuyên canh mía tại các huyện miền núi Sơn Hòa, Sông Hinh, Đồng Xuân… Hiện toàn tỉnh đã có hơn 20.000ha trồng mía, sản lượng đạt gần một triệu tấn, năng suất bình quân đạt 59,6 tấn/ha đáp ứng nguyên liệu cho các nhà máy. Mía trở thành cây trồng có diện tích lớn chỉ sau cây lúa, tạo việc làm cho gần 8.000 hộ nông dân miền núi và thu hút hàng nghìn lao động khi đến vụ thu hoạch. Mỗi vụ mía khi được mùa và được giá có thể cho người dân thu nhập lên tới cả trăm triệu đồng.

Bên cạnh đó, tại nhiều địa phương, Trung tâm Ứng dụng và chuyển giao công nghệ Phú Yên còn đẩy mạnh chuyển giao cho các nông hộ về quy trình trồng hoa cũng như cách chủ động sản xuất các giống hoa cúc,hoa lily…Nhờ đó, người dân không phải đặt cây giống từ các tỉnh khác mà còn có thêm thu nhập đáng kể từ việc sản xuất giống. Theo thống kê, lãi ròng của những hộ sản xuất giống cúc là hơn 16 triệu đồng/vụ/sào (1 sào = 500m2). Còn với hoa lily, với 100 chậu hoa người dân có lãi khoảng 5 triệu đồng…

Chia sẻ về kinh nghiệm ứng dụng chuyển giao công nghệ, ông Trần Minh Châu, Giám đốc Trung tâm Ứng dụng và Chuyển giao công nghệ Phú Yên cho biết, cần thiết đẩy mạnh hợp tác với các đơn vị có khả năng cung cấp công nghệ trên toàn quốc, trong đó các trung tâm ứng dụng và chuyển giao công nghệ sẽ đóng vai trò triển khai kết nối cung cầu cho các đơn vị có nhu cầu. Đồng thời, Phòng kinh tế và hạ tầng các địa phương phải tiến hành khảo sát, xác định nhu cầu công nghệ của địa phương mình. Bên cạnh đó, với mỗi dự án triển khai, không chỉ cung ứng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cho người dân, mà phải cử các cán bộ kỹ thuật trực tiếp hướng dẫn việc trồng và chăm sóc…

Theo thống kê, tốc độ tăng trưởng GDP bình quân hàng năm khu vực miền núi Phú Yên đạt 11,5%. Tỉnh Phú Yên đang phấn đấu, đến năm 2015, thu nhập bình quân đầu người/năm ở khu vực nông thôn đạt 1.200 USD, đến năm 2020 đạt 2.400 USD. Có thể những kết quả chuyển giao KHCN trên chưa thực sự đem lại một cuộc sống sung túc cho người dân, nhưng nó đã mở ra những hướng đi mới góp phần đổi thay diện mạo của những vùng quê nghèo…/.