Hiện nay, hệ thống trạm bơm, máy bơm nước thủy lợi phục vụ tưới tiêu, sản xuất nông nghiệp ở nước ta còn có nhiều hạn chế, chất lượng cấp thoát nước chưa chủ động và chưa đáp ứng yêu cầu của sản xuất và đời sống. Bên cạnh đó, việc xây dựng không đồng bộ từ đầu mối đến kênh mương nội đồng cũng gây ra nhiều khó khăn cho việc cấp thoát nước ở các địa phương.

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình làm nông ở thị xã Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình, ông Trường nhận thấy rằng, ống bơm càng ngắn thì càng tiết kiệm năng lượng và lực nâng nước là do hệ thống cánh quạt quyết định chứ không phải do ống, từ đấy anh đã nảy ra ý tưởng sáng chế ra một chiếc máy bơm không dùng ống.

Điểm mới làm nên sáng chế này đó chính là tác giả đã lắp đặt phần thân bơm ngay trên ống cống có sẵn của hệ thống thủy nông, tạo nên một hệ thống bơm mà không cần ống.

Theo thiết kế, cánh bơm và guồng nước quay nhờ hệ thống truyền lực từ động cơ sang trục bơm bằng dây cua roa, khi bơm nước xong sẽ có bộ phận đậy nắp kín và lúc này thân bơm có tác dụng như tấm ngăn nước.

Một ưu điểm nữa của Bơm vô ống đó là có thể bơm được hai chiều bằng cách đảo pha điện để thay đổi chiều quay của động cơ. Kết cấu này sẽ giúp cung cấp nước tưới tiêu vào mùa khô và xả nước chống ngập úng vào mùa mưa mà không phải xây thêm cửa hút, cửa xả, bể điều tiết nước, góp phần giảm thiểu chi phí lắp đặt.

Qua thực tế sử dụng, bơm vô ống đã chứng minh được tính nằng cũng như hiệu quả vượt trội so với những hệ thống bơm trước đây, với cùng một lượng nước được bơm, lượng điện tiêu hao của bơm vô ống chỉ bằng 1/3 đến ¼ lần so với bơm trục đứng, trong khi đó chi phí lắp đặt chỉ bằng ¼ so với với việc xây lắp một trạm bơm, thoát nước như trước đây. Ngoài ra, Bơm vô ống còn có thể dễ dàng lắp đặt trong hợp tác xã nông nghiệp ở các máng cống lấy nước sẵn có và có thể sửa chữa, thay thế linh kiện đơn giản hơn rất nhiều khi xảy ra sự cố hay hỏng hóc.

Hệ thống truyền lực làm bơm hoạt động với công suất lớn 4000m3/h

Với tính năng vượt trội và giá thành hợp lý, Bơm vô ống của Anh Đỗ Văn Trường đã được một số hợp tác xã của tỉnh Ninh Bình, Thanh Hóa, Nam Định, Thái Bình… lựa chọn ứng dụng trong nhiều năm qua, góp phần giải quyết hiệu quả việc chống úng và chống hạn cho các địa phương.

Bằng độc quyền sáng chế số 5607 do cục Sở hữu trí tuệ cấp ngày 17/4/2006, giải nhất cuộc thi sáng tạo Khoa học kỹ thuật tỉnh Ninh Bình năm 2005 và được giới thiệu trên chương trình Sáng tạo Việt là những gì mà sáng chế Bơm vô ống cùng tác giả Đỗ Văn Trường đã được đạt trong thời gian qua bằng niềm đam mê khoa học và nỗ lực không mêt mỏi.

Trao đổi với Dân trí, ông Đỗ Văn Trường cho biết: “Từ ngày được cấp bằng sáng chế đến nay thì đã có hơn 200 trạm bơm đặt hàng. Công suất bơm được đặt hàng chủ yếu là 4.000m3/h. Tôi hy vọng trong thời gian tới, sáng chế bơm vô ống sẽ ngày càng được ứng dụng rộng rãi trên khắp cả nước, phục vụ đắc lực trong việc cấp thoát nước cho các vùng nông nghiệp nước ta”

Nói về những khó khăn trong việc phát triển sản phẩm sáng chế của mình, nông dân Trường tâm sự: “Khó khăn lớn nhất vẫn là nguồn vốn. Trong thời gian sản xuất và cung ứng bơm cho thị trường, 50% hợp tác xã được huyện, tỉnh hỗ trợ vốn để mua bơm. Số bơm này được thanh toán ngay trong năm. 50% số bơm còn lại hợp tác xã phải tìm nguồn vốn khác như dân góp, hoặc trích khoản nọ khoản kia. Do đó, tiền thanh toán chậm, thường 3-4 năm mới thanh toán hết. Xưởng của tôi nhiều khi thiếu vốn để tái sản xuất, phải dừng lại không nhận thêm đơn hàng”