Trong khuôn khổ Diễn đàn cấp cao sáng  ngày 22/10 đã diễn ra hội thảo chuyên đề “Phát triển các dịch vụ thông minh tại các đô thị trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia”. Hội thảo tập trung thảo luận về các vấn đề: Nâng cao năng lực tiếp cận và sử dụng dịch vụ số của người dân (digital literacy); Một số giải pháp nhằm thúc đẩy ứng dụng và phát triển xác thực và định danh số (chữ ký số, CA…); Phát triển các tiện ích thương mại điện tử nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống (thanh toán không dùng tiền mặt; thương mại điện tử, dịch vụ giao hàng thông minh); Sự tham gia của giới trẻ và không gian sáng tạo, khởi nghiệp.

Đồng chủ trì hội thảo có ông Nguyễn Kim Anh - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, ông Nguyễn Đức Hiển - Phó Trưởng ban Kinh tế Trung ương và ông Dương Hải Hưng - Đại diện Ban Thư ký Quốc gia ASEAN. 

Thói quen tiêu dùng đang thay đổi theo sự phát triển của KH&CN

Thực tế cho thấy thói quen tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ đang dần thay đổi theo sự tiến bộ của khoa học công nghệ, thay vì phải gặp mặt trực tiếp hoặc đến quầy để lựa chọn dịch vụ (mua vé tàu xe, đặt chỗ, mua sắm,..) và thanh toán thì hiện nay người dân, khách hàng có thể làm tất cả những việc này bằng một vài thao tác trên thiết bị di động của mình thông qua các ứng dụng di động, trang thông tin điện tử của các nhà cung ứng dịch vụ một cách thuận tiện, khép kín từ khâu lựa chọn dịch vụ, quyết định mua, trả tiền, nhận hàng và các chính sách hậu mãi. Để thực hiện được điều này là nhờ các hoạt động chuyển đổi số và sự kết nối, tích hợp giữa các đơn vị cung, ứng dịch vụ thuộc các ngành, lĩnh vực khác nhau như: bán hàng, thanh toán, giao nhận, vận chuyển,...

Một trong các minh chứng cho lợi ích của chuyển đổi số và khả năng tích hợp, kết nối giữa các ngành dịch vụ là sự phổ biến ứng dụng mobile banking tích hợp đa tiện ích, dịch vụ của các ngân hàng Việt Nam thời gian qua; theo đó khách hàng truy cập ứng dụng mobile banking không chỉ sử dụng dịch vụ ngân hàng cung ứng mà còn có thể sử dụng nhiều dịch vụ của các ngành, lĩnh vực như: trả tiền điện, nước, viễn thông, mua bảo hiểm, đặt chỗ và mua vé máy bay, vé xem phim, đi chợ, mua sắm…

Chính vì vậy, các đại biểu tham gia Hội thảo đều khẳng định: Chuyển đổi số là nhu cầu tất yếu của một đô thị thông minh. Hay nói cách khác, một đô thị thông minh phải đi kèm với các dịch vụ ngân hàng thông minh.

Khẳng định điều này, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Kim Anh cho rằng, tăng tốc số hóa dịch vụ, phát triển sản phẩm, dịch vụ thông minh đã và đang được các doanh nghiệp, tập đoàn tiến hành mạnh mẽ nhằm gia tăng trải nghiệm, giữ chân và mở rộng khách hàng. Đây không còn là sự lựa chọn mà đã trở thành một yêu cầu phát triển tất yếu nhằm đáp ứng được nhu cầu của khách hàng trong thời đại số, giúp các tổ chức cung ứng dịch vụ tạo lợi thế cạnh tranh, chủ động thích ứng và phát triển bền vững trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (CMCN 4.0). Không những thế, việc áp dụng các công nghệ tiên tiến còn giúp tăng năng suất lao động, cải thiện môi trường làm việc, thúc đẩy sự năng động, sáng tạo của nhân viên.

Ông Nguyễn Kim Anh - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phát biểu tại hội thảo.

Những công nghệ nổi bật như dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, học máy, internet vạn vật, điện toán đám mây, Blockchain, thực tế ảo... đòi hỏi các nhà lãnh đạo, nhà quản lý doanh nghiệp và chuyên gia công nghệ cùng nhau nghiên cứu, lựa chọn áp dụng các phương thức phù hợp, đóng góp cho việc xây dựng các đô thị có thể cải thiện và nâng cao chất lượng sống cho người dân, kích thích tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội.

Công cụ đắc lực của thành phố thông minh

Đô thị thông minh khi kết nối ở mức độ cao, các dữ liệu, dịch vụ, giao dịch được số hóa thực hiện dễ dàng mọi lúc, mọi nơi. Tiền mặt sẽ được thay thế dần bằng các giao dịch trực tuyến. Thanh toán điện tử là điều không thể thiếu nếu muốn hướng tới đô thị thông minh.

Để thực hiện thành công việc này, ông Phạm Anh Tuấn, Ủy viên HĐQT - Trưởng ban Hiện đại hóa ngân hàng Vietcombank cho biết, hiện các ngân hàng liên tục cập nhật, ứng dụng công nghệ và đưa ra nhiều sản phẩm ngân hàng số, thậm chí coi đây là mảng kinh doanh cốt lõi, để từ đó người dân có thể giao dịch đơn giản, dễ dàng hơn, nhất là trong các giao dịch hành chính giữa công dân và chính quyền, thanh toán các dịch vụ như y tế, giáo dục, giao thông công cộng... Ngoài ra, ngân hàng kết nối và hỗ trợ dịch vụ công trực tuyến trong các dịch vụ y tế, giáo dục, giao thông, cung cấp thông tin... tạo tiện ích tối đa cho người dân.

Ông Nguyễn Nam Thắng, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ Tài chính số VNPT cho biết, đô thị thông minh được xây dựng bởi nhiều yếu tố như môi trường thông minh, cư dân thông minh, đời sống thông minh, chính quyền thông minh, di chuyển thông minh và nền kinh tế thông minh (bao gồm thanh toán điện tử). Dự tính đến năm 2030, cơ cấu dân số thành thị đạt 43% tạo ra áp lực rất lớn cho việc tối ưu hệ thống thanh toán tại các thành phố, đô thị lớn, trong đó có nhu cầu xử lý khối lượng thanh toán lớn như dịch vụ công, tiền phạt, phí, thuế, bảo hiểm… Vì thế, thanh toán không dùng tiền mặt là thành tố xuyên suốt các cấu thành của đô thị thông minh nhằm gia tăng minh bạch và tiết kiệm chi phí. 

Chính vì vậy, các đại biểu kiến nghị, Chính phủ cần có những chỉ đạo xuyên suốt với những cơ chế mạnh mẽ hơn nữa để thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt, quản lý giám sát các hình thức thanh toán trực tuyến qua biên giới đồng thời là hoàn thiện quy hoạch phát triển hạ tầng thanh toán số quốc gia. Bên cạnh đó, vấn đề kết nối thông tin, kết nối dữ liệu và cần có một hệ thống dữ liệu chung cũng được đặt ra để thảo luận và được xem là những nút thắt cần tháo gỡ ngay. 

Vì vậy để đạt mục tiêu phải phát triển nền tảng dùng chung cho phát triển đô thị thông minh và Chính phủ điện tử; xây dựng kiến trúc dữ liệu và hệ thống dữ liệu liên thông; tổ chức thu thập, lưu trữ và phân tích dữ liệu cho thành phố. Đồng thời cần có chiến lược phát triển mạng wifi cho đô thị thông minh; trung tâm điều hành tập trung đô thị thông minh; Các ứng dụng và giải pháp công nghệ quản lý hạ tầng đô thị thông minh.

Bài, ảnh: M.C