Phó Thủ tướng Chính phủ Liên bang Nga Chernyshenko Dmitry Nikolaevich và Đoàn đại biểu cấp cao Phân ban Nga đến thăm Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam (NLNTVN), Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN).

Hợp tác KH&CN góp phần quan trọng phát triển kinh tế - xã hội đất nước

Tháp tùng Phó Thủ tướng Chính phủ Liên bang Nga có Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Liên bang Nga tại Việt Nam Bezdetko Gennady Stepanovich; Thứ trưởng Bộ Khoa học và Giáo dục Đại học Liên bang Nga Mogilevsky Konstantin Ilyich; Thứ trưởng Bộ Công Thương Liên bang Nga Gruzdev Alexey Vladimirovich và Vụ trưởng Vụ Hợp tác Quốc tế Tập đoàn Nhà nước ROSATOM Belyakov Andrey Aleksandrovich.

Tham dự về phía Việt Nam có Thứ trưởng Bộ KH&CN Lê Xuân Định; Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Liên bang Nga Đặng Minh Khôi; Viện trưởng Viện NLNTVN Trần Chí Thành; Lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ KH&CN: Vụ Hợp tác Quốc tế, Cục NLNT, Cục An toàn bức xạ và hạt nhân; Lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Viện NLNTVN, đại diện các bộ, ngành tháp tùng đoàn Phân ban Nga.

Phát biểu tại buổi tiếp, thay mặt Bộ KH&CN, Thứ trưởng Lê Xuân Định chào mừng Phó Thủ tướng Chernyshenko Dmitry Nikolaevich và Đoàn đại biểu từ Liên bang Nga, nhân dịp tham dự Khóa họp lần thứ 24 Ủy ban Liên chính phủ Việt Nam - Liên bang Nga về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật đã dành thời gian đến thăm Viện NLNTVN, một viện nghiên cứu quốc gia về lĩnh vực năng lượng nguyên tử thuộc Bộ KH&CN.

Thứ trưởng Lê Xuân Định nhấn mạnh, quan hệ hợp tác hữu nghị Việt Nam - Liên bang Nga có truyền thống và lịch sử lâu dài. Lãnh đạo Việt Nam qua các thời kỳ lịch sử luôn trân trọng và vun đắp tình hữu nghị với Liên Xô trước đây và Liên bang Nga ngày nay. Hiện nay, theo các thỏa thuận giữa hai nước trong khuôn khổ Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Liên bang Nga về hợp tác kinh tế, thương mại và khoa học kỹ thuật, Liên bang Nga và Việt Nam đã thực hiện nhiều hoạt động hợp tác song phương trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo, KH&CN. Các nhiệm vụ hợp tác nghiên cứu KH&CN trải rộng từ năng lượng nguyên tử, công nghệ sinh học, vật liệu mới, điện tử, tự động hóa đến khoa học xã hội và nhân văn, trong nhiều năm qua đã góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử, Liên Xô trước đây đã giúp Việt Nam khôi phục, nâng cấp lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu tại Đà Lạt. Hiện tại, Liên bang Nga đang tích cực giúp đỡ Việt Nam thực hiện Dự án xây dựng Trung tâm Nghiên cứu KH&CN hạt nhân (CNST) với lò nghiên cứu mới. Dự án nhận được sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo cấp cao Hai nước và được Chính phủ Việt Nam phê duyệt chủ trương đầu tư.

Nhân dịp này, Thứ trưởng gửi lời cảm ơn các cơ quan về NLNT của Liên bang Nga, đặc biệt là Tập đoàn ROSATOM đã hợp tác tích cực và hiệu quả với Viện NLNTVN trong thời gian qua. Thứ trưởng hy vọng trong thời gian tới, hợp tác giữa Việt Nam và Liên bang Nga sẽ tiếp tục đẩy mạnh về mọi mặt, trong đó có các kết quả hợp tác về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, cũng như Dự án xây dựng lò nghiên cứu mới.

Tiếp tục mở rộng hợp tác trong nhiều lĩnh vực.

Tại sự kiện, Viện trưởng Viện NLNTVN Trần Chí Thành đã báo cáo về hợp tác Việt Nam - Liên bang Nga trong lĩnh vực NLNT. Báo cáo nêu rõ, ngành NLNT, cũng như Viện NLNTVN đã được hình thành gần 50 năm trước và phát triển trên cơ sở tình hữu nghị truyền thống và hợp tác tốt đẹp giữa Việt Nam và Liên Xô trước đây, hay Liên bang Nga ngày nay. Điển hình là việc khôi phục và nâng cấp lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu Đà Lạt, đưa vào vận hành năm 1984. Đây là công trình đặc biệt quan trọng trong quan hệ hợp tác khoa học giữa hai nước. Hiện nay, lò phản ứng nghiên cứu Đà Lạt vẫn tiếp tục vận hành an toàn và hiệu quả, được IAEA đánh giá rất cao, đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Viện NLNTVN là viện nghiên cứu đặc biệt cấp quốc gia, với 9 đơn vị thành viên trên toàn quốc, số lượng cán bộ khoảng 800 người. Trong những năm gần đây, Việt Nam và Liên bang Nga đã hợp tác trong Dự án CNST, theo Hiệp định Liên Chính phủ ký kết năm 2011. Dự án được Chính phủ Việt Nam phê duyệt chủ trương đầu tư năm 2018. Bên cạnh đó, Liên bang Nga tiếp tục mở rộng hợp tác với Việt Nam trong nhiều lĩnh vực khác. 

Tiếp đó, Viện trưởng Trần Chí Thành báo cáo một số nội dung hợp tác đang được triển khai hợp tác giữa Viện NLNTVN cùng ROSATOM và các đối tác Liên bang Nga trong lĩnh vực NLNT. Cụ thể như việc hợp tác xây dựng lò nghiên cứu mới CNST với ROSATOM. Bên cạnh đó, ROSATOM đang chuẩn bị đầu tư vào Công ty Chiếu xạ Cần Thơ, là đơn vị chiếu xạ kiểm dịch phục vụ xuất khẩu nông sản, thuỷ hải sản Việt Nam. Viện Nghiên cứu hạt nhân đang tiến hành các thủ tục để mua nhiên liệu cho lò nghiên cứu Đà Lạt để vận hành thêm 10 năm. Viện NLNTVN cùng Tập đoàn Hưng Thịnh đang bắt đầu trao đổi hợp tác với ROSATOM trong chế biến sa khoáng ven biển. Cùng với đó là trao đổi hợp tác về sản xuất dược chất phóng xạ mới tại Việt Nam để điều trị ung thư, nâng cao năng lực y học hạt nhân hướng tới lò nghiên cứu mới. Viện NLNTVN tích cực đẩy mạnh hợp tác nghiên cứu với Viện Liên hiệp nghiên cứu hạt nhân Dubna trong dự án lò nghiên cứu mới CNST, và gửi cán bộ sang làm việc tại Dubna nhằm đào tạo đội ngũ đầu đàn cho dự án CNST. Nhân dịp này, Viện trưởng Trần Chí Thành cũng bày tỏ lời cảm ơn đến Ngài Viện trưởng Viện Liên hiệp nghiên cứu hạt nhân Dubna, Viện sỹ Grigory Vladimirovich Trubnikov vì sự giúp đỡ, hợp tác trong thời gian qua.