Làm thế nào để có nguồn vốn nghiên cứu và để tồn tại được?  Tổng Giám đốc  Nguyễn Xuân Tài đã có bài chia sẻ về thành công của NAISCORP.

Nghiên cứu là nền tảng

Năm 2005, chúng tôi vẫn là sinh viên và câu hỏi của chúng tôi lúc đó là làm thế nào để tiếp tục nghiên cứu công nghệ xử lý thông tin tiếng Việt? Chúng tôi không mất nhiều thời gian để tìm ra câu trả lời, đó chính là thành lập một doanh nghiệp, kinh doanh chính công nghệ mình nghiên cứu ra và đưa sản phẩm vào phục vụ cộng đồng. Doanh nghiệp khoa học công nghệ (KHCN) là một mô hình không dễ để thành công, nhưng khi thành công, có thể thành công rất lớn, có ảnh hưởng sâu rộng trong xã hội. Nhưng để thành công phải cần kiên trì và theo định hướng rất rõ ràng.

Chúng tôi được may mắn tham gia các dự án nghiên cứu và đào tạo về phần mềm mã nguồn mở khi còn là sinh viên ngay ở buổi ban đầu Bộ KH&CN khởi động Chương trình nghiên cứu và phát triển Mã nguồn mở tại Việt Nam. Do nắm được mã nguồn, chúng tôi đã làm chủ, phát triển và sáng tạo được công nghệ riêng của mình, tạo điều kiện cho công ty phát triển bền vững. Ngoài ra, định hướng trong chiến lược KHCN của Chính phủ về xử lý tiếng Việt đã hỗ trợ về tinh thần cho chúng tôi kiên trì đi theo hướng nghiên cứu và kinh doanh này.

Nói tất cả những điều đó để thấy rằng việc phát triển một doanh nghiệp KHCN không phải là không thể nhưng phải đương đầu với rất nhiều khó khăn. Chúng tôi có tổng kết lại một mô hình chung để lập nghiệp với người Việt trẻ đó là: Xuất phát từ những nhóm nghiên cứu khoa học có thành tựu; Có ước mơ lớn, có “máu kinh doanh” và thuyết phục được cả nhóm tham gia mạo hiểm cùng; Một mô hình kinh doanh tốt, với hình dung rõ ràng về thị trường, nhu cầu, khách hàng,… Công ty phải có bí quyết công nghệ của mình đồng thời đầu tư phát triển công nghệ đó không bao giờ được dừng lại.

Một đặc điểm khác tạo điều kiện cho giới trẻ ngày nay là xuất hiện những lĩnh vực KHCN mới có tiềm năng để khởi nghiệp, trong đó có ngành công nghệ thông tin (CNTT),…CNTT đã làm thay đổi cơ bản cuộc sống con người trong suốt nửa thế kỷ qua với tốc độ ngày càng nhanh chóng và len lỏi vào từng ngóc ngách nhỏ nhất trên quy mô toàn cầu. Ở nước ta, CNTT đã và đang được đầu tư phát triển mạnh, đồng thời là một trong những ngành được Đảng và Nhà nước quan tâm. Là nước được đánh giá cao về tốc độ phát triển viễn thông, Việt Nam có số lượng người sử dụng internet vào loại lớn nhất trong khu vực ASEAN với gần 30% dân số và hơn 151 triệu thuê bao điện thoại, trong đó có 90% là thuê bao di động. Như vậy, một thị trường rộng lớn đang mở ra trước mắt doanh nhân, đặc biệt là những doanh nhân trẻ được sinh ra trong thời đại của nền kinh tế tri thức.

                                 Ban Lãnh đạo NAISCORP

Niềm tin vào thế hệ trẻ

Tinh thần doanh nghiệp, đầu tư mạo hiểm cũng là những yếu tố góp phần quan trọng cho sự hình thành và phát triển doanh nghiệp khoa học và non trẻ như Naiscorp. Tôi còn nhớ rất rõ buổi tiếp xúc đầu tiên của chúng tôi với ông Nguyễn Bảo Hoàng, Tổng Giám đốc Quỹ IDG Ventures Việt Nam và ông Patrick McGovern, chủ tịch tập đoàn IDG. Chúng tôi chỉ mang đến buổi gặp đó một niềm đam mê và khát khao thực hiện sứ mệnh mang tới thông cho người Việt Nam bằng chính công nghệ của người Việt. Ngay sau đó chúng tôi nhận được khoản đầu tư thứ 6 của IDG Ventures Việt Nam. Chúng tôi đã rất tự hào về điều đó và chúng tôi tưởng chừng như có thể mang ngay công nghệ thuần Việt ra để phục vụ cộng đồng. Tuy nhiên, mọi việc không đơn giản như thế và chúng tôi đã phải chiến đấu trên thương trường với nhiều đối thủ sừng sỏ như Google hay Yahoo.

Chỉ có ước mơ, hoài bão, tự tin, quyết tâm mới có thể duy trì và phát triển được một doanh nghiệp KHCN. Sau khi chúng tôi thành lập được hai tháng, chúng tôi đã tiếp một đoàn các nhà đầu tư đến từ Google. Tổng giám đốc của Google, ông Eric Schmidt đã mời chúng tôi sang thăm quan và làm việc tại trụ sở chính của Google ở Mountain View, California, Mỹ. Đây không phải là một cuộc bắt tay hữu nghị với cờ và hoa mà thực sự là một cuộc chiến đấu và đấu trí căng thẳng. Sau nhiều cuộc gặp và Google đánh giá cao tiềm năng của một nhóm trẻ mới chỉ 24 tuổi, chúng tôi đã nhận được một tín hiệu hợp tác rất tốt từ Google. Google đã trả 25 triệu Đô la, nếu như lựa chọn là một phần của Google quốc tế, điều đó đồng nghĩa với việc tôi lập tức trở thành triệu phú và tôi sẽ không phải nghĩ đến tiền nữa. Lựa chọn trở thành một phần của Google toàn cầu là một lựa chọn hết sức khôn ngoan về mặt kinh tế cho tất cả. Chúng  việc, sẽ có nhà, có xe. Tuy nhiên, chúng tôi đã phải đứng trước lựa chọn liệu có bán đi công nghệ Việt mà chúng tôi đã nghiên cứu hay không? Và nếu không thì hậu quả gì sẽ xảy ra khi Google là một đối thủ cực lớn ở quy mô toàn cầu mà thị trường Việt Nam chỉ có 86 triệu dân và GDP của Việt Nam có khi cũng chưa bằng giá trị của Google? Tuy nhiên, còn mơ ước tuổi trẻ, niềm tự hào dân tộc. Chúng tôi cũng tự hỏi tại sao mình không tiếp tục chuyến du hành này vì chúng tôi còn rất trẻ?

Hiện nay, chúng ta đang có một thế hệ vàng 35 năm sau chiến tranh với sức sáng tạo và sức bật lớn, do vậy những ưu tiên cho các doanh nghiệp trẻ KHCN chính là một chiếc chìa khoá để mở cánh cửa đi tắt đón đầu. Nhà nước cần đẩy mạnh việc thực hiện các chủ trương và có chương trình hỗ trợ phát triển các doanh nghiệp KHCN, ưu tiên ứng dụng công nghệ “made in Việt Nam” đặc biệt từ các nhóm trẻ. Nên có quỹ đầu tư mạo hiểm đặc biệt vào các doanh nghiệp KHCN với số vốn chừng 200-300 triệu USD, theo các mô hình như của Trung Quốc, Mỹ,...

Với một thị trường mở và tương đối lớn như Việt Nam, doanh nhân còn nhiều “đất” để phát triển và đầu tư. Đứng từ quan điểm của một doanh nghiệp đã gặp nhiều khó khăn trong khởi nghiệp, chúng tôi hết sức cổ vũ và ủng hộ việc thành lập các công ty KHCN nhằm đóng góp giá trị cho cộng đồng và đất nước.

N.Uyên ghi lại