Ngày 14/12/2010, tại Văn phòng Chủ tịch nước, 3 Luật mới đã được công bố trong đó có Luật Viên chức. Điều này sẽ tạo nhiều thuận lợi cho viên chức cả nước nói chung trong đó có viên chức thuộc ngành khoa học và công nghệ (KH&CN).
Theo thống kê sơ bộ, đến cuối năm 2009, Bộ KH&CN có 1.457 viên chức, được sắp xếp theo ngạch nghiên cứu viên và ngạch kỹ sư. Ở các đơn vị sự nghiệp (ĐVSN) của Nhà nước trong Bộ KH&CN, đội ngũ viên chức thuộc nhiều chuyên ngành, hoạt động trên cơ sở những văn bản pháp lý chuyên ngành khác nhau về ngạch bậc và tiêu chuẩn nghiệp vụ.
Hiện nay, các ĐVSN thuộc Bộ KH&CN đang trong quá trình được rà soát, sắp xếp lại và chuyển sang cơ chế tự chủ tự chịu trách nhiệm theo quy định tại Nghị định 115/2005/NĐ-CP về cơ chế tự chủ tự chịu trách nhiệm của tổ chức KH&CN công lập. Có hơn 10 ĐVSN KH&CN thuộc Bộ KH&CN đã chuyển sang hoạt động theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo Nghị định 115/2005/NĐ-CP.
Theo quy định của Luật Viên chức, “viên chức” được tuyển dụng và làm việc theo hợp đồng tại ĐVSN công lập và đặc điểm nghề nghiệp của viên chức là không mang tính quyền lực công mà chủ yếu mang tính chuyên môn, nghề nghiệp. Đây cũng là một trong những điểm mới của Luật này.
Luật cũng quy định chuyển đổi giữa viên chức, cán bộ, công chức và các quy định chuyển tiếp. Cụ thể, viên chức có thời gian làm việc 5 năm trở lên tại đơn vị sự nghiệp công lập được xét chuyển thành công chức không qua thi tuyển; viên chức được tiếp nhận, bổ sung vào vị trí làm việc được pháp luật quy định là công chức thì quyết định tiếp nhận, bổ nhiệm đồng thời là quyết định tuyển dụng; viên chức chuyển sang cán bộ, công chức hoặc ngược lại đều được bảo đảm có quyền lợi về chế độ, chính sách.
Đối với viên chức được tuyển dụng trước ngày 1/7/2003 có quyền, nghĩa vụ và được quản lý như viên chức làm việc theo hợp đồng không xác định thời hạn. Viên chức tuyển dụng sau ngày 1/7/2003 đến ngày Luật này có hiệu lực tiếp tục thực hiện hợp đồng làm việc đã ký kết theo quy định của Luật này.
Mục tiêu của Luật nhằm tạo hành lang pháp lý có giá trị cao nhằm xây dựng và quản lý đội ngũ viên chức có đủ phẩm chất, đạo đức, năng lực đáp ứng nhu cầu của nhân dân, phát huy tính năng động, sáng tạo của viên chức.
Luật có hiệu lực từ ngày 1/1/2012.
Nguyễn Hạnh