Với việc nghiên cứu, chế tạo thành công thiết bị lọc bụi cho một số ngành công nghiệp như xi măng, nhiệt điện, Viện Nghiên cứu cơ khí – Bộ Công Thương đã góp phần nội địa hóa sản phẩm, thay thế hàng nhập khẩu, đáp ứng nhu cầu cho thị trường trong nước.
Những năm gần đây, để đáp ứng cho nhu cầu sử dụng xi măng trong nước, nhiều nhà máy xi măng liên doanh với nước ngoài đã được đầu tư, xây dựng mới. Tuy nhiên, khi vận hành các nhà máy, một trong những vấn đề thường gặp phải là lượng phát thải bụi ở các công đoạn gia công nguyên liệu và thành phẩm khá lớn. Lượng bụi chủ yếu là bụi xi măng này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường làm việc của công nhân mà còn gây lãng phí nguyên liệu. Do vậy, trong dây chuyền công nghệ xi măng lò quay, thiết bị lọc bụi được sử dụng chủ yếu là thiết bị lọc bụi túi (LBT) và lọc bụi tĩnh điện (LBTĐ).
Đáng lưu ý là trong các dự án xi măng hệ thống lọc bụi chủ yếu được nhập khẩu đồng bộ với cả dây chuyền hoặc sau khi thắng thầu, các chủ thầu nước ngoài phải thuê lại các cơ sở chế tạo trong nước gia công theo bản vẽ một khối lượng lớn thiết bị cơ khí của thiết bị lọc bụi, đặc biệt là phần cơ khí của thiết bị LBTĐ. Như vậy năng lực chế tạo của các cơ sở trong nước hoàn toàn có khả năng đáp ứng được một khối lượng lớn công việc. Nếu làm chủ được công tác thiết kế thì các cơ sở sản xuất trong nước sẽ chủ động đảm nhận được việc cung cấp thiết bị này cho nhiều dự án.
Từ thực tế này, Viện Nghiên cứu cơ khí – Bộ Công Thương đã thực hiện thành công đề tài "Nghiên cứu, thiết kế và chế tạo các thiết bị chủ yếu cho dây chuyền đồng bộ sản xuất xi măng lò quay công suất 2.500 tấn clinke/ngày, thay thế nhập ngoại, thực hiện tiến trình nội địa hóa".
Trong dây chuyền sản xuất xi măng lò quay công suất 2500 tấn clinke/ngày có trên 40 thiết bị LBT được lắp đặt ở nhiều vị trí khác nhau. Theo TS. Dương Văn Long – Viện Nghiên cứu cơ khí – Chủ nhiệm đề tài: "Để đáp ứng được mục tiêu làm chủ công tác tư vấn thiết kế và chế tạo thiết bị lọc bụi, nhóm nghiên cứu của đề tài đã đầu tư nghiên cứu, tìm hiểu bản chất công nghệ LBT và LBTĐ. Bên cạnh đó, để sản phẩm Việt Nam có sức cạnh tranh đối với sản phẩm nhập khẩu, nhóm nghiên cứu còn tiến hành hợp tác với một số công ty nước ngoài có kinh nghiệm trong lĩnh vực này như Công ty Kondor Eco của Nga để tiếp cận công nghệ tiên tiến".
Sau khi hoàn thành đề tài, sản phẩm lọc bụi công suất lớn của công ty không chỉ đáp ứng được cho ngành xi măng mà còn có thể ứng dụng cho các dự án nhiệt điện. Sản phẩm đảm bảo đạt tỷ lệ nội địa hóa cao. Cụ thể, tỷ lệ thực hiện trong nước thiết bị LBT đạt khoảng 94%. Tỷ lệ nội địa của sản phẩm LBTĐ đạt khoảng 70%.Sản phẩm đảm bảo chất lượng tương đương với hàng nhập khẩu trong khi giá bán chỉ bằng khoảng 50-70%.
Thiết bị LBT đã lắp đặt cho một số nhà máy xi măng trên cả nước. Cụ thể, 83 bộ thiết bị LBT được lắp cho Nhà máy Xi măng Hạ Long. Trong hợp đồng này, tỷ lệ thực hiện trong nước về khối lượng đạt 70%, về giá trị đạt 60%. 37 thiết bị LBT được lắp đặt cho Nhà máy Xi măng Bút Sơn – dây chuyền 2. Ở hợp đồng này, tỷ lệ nội địa hóa về khối lượng đạt 75%, về giá trị đạt 80%. Sáu thiết bị LBT được cung cấp cho Nhà máy Xi măng Sông Thao. Hiện các thiết bị này đang hoạt động đồng bộ trong dây chuyền với tỷ lệ thực hiện trong nước về khối lượng đạt 94%, về giá trị đạt 84%.
Đối với thiết bị LBTĐ, Viện Nghiên cứu cơ khí đã ứng dụng kết quả nghiên cứu vào chế tạo 2 bộ khung vỏ thiết bị LBTĐ (1 cho LBTĐ cho máy nghiền liệu có công suất 480.000 Nm3/h, 1 cho LBTĐ sau công đoạn làm nguội clinke có công suất 315.000 Nm3/h) cho nhà máy xi măng Thái Nguyên. Bên cạnh đó, viện cũng liên doanh với Công ty Kondor Eco (Nga) và Công ty Lilama 69.2 tham gia và thắng gói thầu cung cấp 4 thiết bị LBTĐ công suất 1.000.000 Nm3/h cho dự án nhà máy nhiệt điện Vũng Áng 1, trong đó, phần thực hiện trong nước chiếm tỷ lệ 70% về khối lượng và 50% về giá trị.
TS. Long cho biết: "Việc nghiên cứu thành công thiết bị lọc bụi công nghiệp đã giúp chúng ta chủ động được việc cung cấp thiết bị và phụ tùng thay thế cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, với việc phát huy được mối quan hệ với các đối tác nước ngoài, thời gian tới, chúng ta sẽ có thể làm chủ được sâu hơn nữa công nghệ sản xuất thiết bị này"./.
VEN
