Dưa lưới là loại trái cây được trồng nhiều bởi giá trị dinh dưỡng và giá trị kinh tế cao, thời gian trồng ngắn, thị trường tiêu thụ ổn định. Nếu trồng dưa lưới trong điều kiện nhà màng của vùng Nam Bộ có thể sản xuất từ 3-4 vụ/năm.

Tuy nhiên, các giống dưa lưới đang trồng ở nước ta chủ yếu nhập từ Úc, Hà Lan, Israel, Nhật Bản, Đài Loan và Thái Lan với giá cao; cộng thêm chi phí vật tư sản xuất lớn và đặc tính sản xuất của giống (chỉ thu 1 trái/1 cây) nên dưa lưới có giá thành khá cao. Một số công ty trong nước cũng đã sản xuất hạt giống dưa lưới F1, tuy nhiên nhu cầu về giống đối với dưa lưới vẫn lớn. Do vậy, cần có những nghiên cứu để chọn tạo ra những giống dưa lai mới, có chất lượng tốt để phục vụ cho sản xuất.

Trước thực tế đó, Trung tâm Công nghệ Sinh học TPHCM đã thực hiện đề tài “Lai tạo và khảo nghiệm một số tổ hợp lai dưa lưới (Cucumis melo L.) thích hợp canh tác trong nhà màng vùng Nam Bộ".

Từ các giống trên thị trường, nhóm nghiên cứu tiến hành chọn tạo 8 dòng dưa có kiểu hình khác nhau dùng làm bố mẹ để lai tạo các tổ hợp lai. Sau đó, lai tạo giữa 8 dòng này được 28 tổ hợp lai (THL) và nhóm chọn được 5 THL có triển vọng để trồng khảo nghiệm. Kết quả, nhóm chọn ra được hai tổ hợp lai (THL) dưa lưới tốt nhất THL01 và THL08, có thể làm giống F1. Hai giống dưa lưới F1 này có chất lượng đảm bảo tiêu chuẩn giống sạch bệnh, không bị dị dạng, tỷ lệ nảy mầm ≥ 95%, độ sạch ≥ 98%, ẩm độ ≤ 10%.

Trồng khảo nghiệm tại TPHCM, An Giang và so với giống đối chứng Chánh Phong - TL3 (là giống dưa lưới được bán nhiều nhất hiện nay), hai giống dưa F1 đều sinh trưởng và phát triển tốt, dễ trồng, dễ đậu quả, cho năng suất ổn định (30-33 tấn/ha đối với THL08; 35-40 tấn/ha đối với THL01), cao hơn so giống TL3 (30,31-33,94 tấn/ha). Trái có hình dạng oval, độ đồng đều cao, vỏ trái xám, lưới nhiều, thịt quả màu cam (THL01), trắng xanh (THL08). Thịt quả giòn, ngọt, bảo quản lâu, thích hợp cho vận chuyển xa. Về độ brix (biểu thị độ ngọt của trái cây) thì hai giống F1 đều đạt mức trên 12,5% (THL01) và 15% (THL08), vượt yêu cầu đề ra. Ngoài ra, hai giống đều chịu nóng tốt, ít bệnh sương mai, phấn trắng và virus, thích nghi với nhà màng vùng Nam Bộ.

ThS. Đoàn Hữu Cường, Chủ nhiệm đề tài cho biết, giống có chất lượng phù hợp với yêu cầu của thị trường, các tính trạng không thay đổi qua mùa vụ, nên hoàn toàn đạt tiêu chuẩn để được chọn làm giống cây trồng mới, sẵn sàng đưa vào sản xuất trên quy mô lớn phục vụ sản xuất nông nghiệp.

Theo ThS. Đoàn Hữu Cường, hai hạt giống dưa lưới lai F1 của đề tài với giá sản xuất từ 500-700 đồng/hạt, thấp hơn nhiều so với hạt giống nhập nội (từ 2.000 - 5.000 đồng/hạt). Đơn vị nào được chuyển giao quy trình sản xuất hạt giống lai, đều có thể chủ động thực hiện việc lai tạo hai giống dưa lưới nói trên từ 8 giống dưa lưới thông dụng trên thị trường.

Đề tài vừa được Sở KH&CN TPHCM nghiệm thu trong năm nay.

Nguồn: khoahocphattrien.vn