TS. Trần Quốc Thắng, Nguyên thứ trưởng Bộ KH&CN, Giám đốc Chương trình IPP cho biết như trên tại Lễ khởi động dự án Đổi mới Sáng tạo Việt Nam – Phần Lan pha 2 tổ chức mới đây.

Xin ông cho biết những thành công của IPP trong giai đoạn 1?

TS. Trần Quốc Thắng: Trong giai đoạn 1, Chương trình IPP nhận được trên 400 hồ sơ xin tài trợ và đã chọn được khoảng 60 đơn vị để tài trợ. Trong đó có khoảng một nửa là các doanh nghiệp, chủ yếu là những doanh nghiệp vừa và nhỏ. IPP1 đã được xây dựng và triển khai phù hợp với thực tiễn và đáp ứng các yêu cầu phát triển của Việt Nam. Từ những doanh nghiệp rất nhỏ liên quan đến lĩnh vực y học cổ truyền cho đến những doanh nghiệp công nghiệp hiện đại như Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng hoặc có những nhóm nghiên cứu của một số viện, trường.

Thông qua hỗ trợ của Dự án IPP, các doanh nghiệp có ý tưởng sáng tạo được hỗ trợ về kĩ thuật , tài chính. Đặc biệt là hỗ trợ tư vấn trong việc làm thế nào để hoạt động đổi mới sáng tạo có hiệu quả. Thông qua hỗ trợ đó đã có rất nhiều doanh nghiệp thành công. Ví dụ, sự liên kết giữa một số viện, trường nghiên cứu với Công ty Cổ phần bóng đèn phích nước Rạng Đông đã cho ra đời sản phẩm bóng đèn compact thế hệ mới có tuổi thọ cao và giá cả cạnh tranh. Hay như Công ty Cổ phần Sơn Hải Phòng thông qua hỗ trợ của IPP đã đưa ra được sản phẩm sơn thân thiện với môi trường không dùng hóa chất độc hại hòa tan và đã một phần xâm nhập được thị trường quốc tế. Công ty TNHH dệt nhuộm Trung Thư đã liên kết với nhà khoa học để có những sản phẩm nhuộm thân thiện với môi trường, không dùng hóa chất để nhuộm. Đây là những thành công rất lớn của những doanh nghiệp tham gia IPP giai đoạn I.

IPP2 tiếp tục hỗ trợ những doanh nghiệp có ý tưởng đổi mới sáng tạo. Đồng thời, IPP2 sẽ hỗ trợ cho những doanh nghiệp khởi nghiệp mà có những ý tưởng đổi mới sáng tạo, có những sản phẩm mới, sản phẩm công nghệ cao đưa ra được thị trường trong nước và quốc tế.

Để đạt được hiệu quả cao hơn so với giai đoạn 1, IPP2 sẽ có bước tiếp cận như thế nào?

TS. Trần Quốc Thắng: Về quy mô, IPP2 sẽ tập trung vào những vùng đổi mới sáng tạo và vùng trọng điểm. Cụ thể có 4 vùng : Cần Thơ, Hà Nội, Hải Phòng và Thành phố Hồ Chí Minh. IPP2 sẽ tạo ra liên kết giữa các nhà nghiên cứu, viện, trường với các doanh nghiệp để làm sao tạo ra những sản phẩm đặc trưng cho các vùng và dần trở thành những sản phẩm quốc gia chiếm lĩnh được thị trường quốc tế.

Chương trình IPP là "đốm lửa" đầu tiên và lôi kéo được các nhà tài trợ ( Ảnh: Bảo Chi)

IPP2 tập trung vào chương trình đào tạo có tính chất hệ thống và mang tầm quốc tế. Không chỉ vậy, IPP2 sẽ có những học bổng để đào tạo các nhà quản lý về đổi mới sáng tạo trong các doanh nghiệp. Đặc biệt sẽ xây dựng bộ chương trình đổi mới sáng tạo để triển khai giảng dạy trong các trường đại học. Thêm nữa, chúng tôi kỳ vọng trong IPP2 sẽ thí điểm được một số cơ chế hỗ trợ về vốn theo hình thức bảo lãnh vốn vay ngân hàng cho các doanh nghiệp có hoạt động đổi mới sáng tạo. Hoặc có những hỗ trợ, tư vấn kĩ thuật, quản lý để họ có những hoạt động về đổi mới sáng tạo.

Đặc biệt, chúng tôi rất quan tâm đến những doanh nghiệp khởi nghiệp từ những kết quả nghiên cứu của các nhóm, nhà khoa học, các bạn trẻ trong các trường đại học có những sản phẩm trí tuệ đưa ra được thị trường và xây dựng những doanh nghiệp khởi nghiệp.

Ông có thể cho biết IPP 2 sẽ tập trung vào lĩnh vực  nào?

TS. Trần Quốc Thắng: Đất nước chúng ta có 4 công nghệ được ưu tiên gồm: công nghệ vật liệu, công nghệ sinh học, công nghệ cơ khí tự động hóa và công nghệ thông tin truyền thông. IPP sẽ tập trung ưu tiên những lĩnh vực này. Tuy nhiên, chúng tôi cũng không loại trừ các lĩnh vực khác. IPP sẽ hỗ trợ các lĩnh vực có ý tưởng sáng tạo và có sự liên kết để ý tưởng đó thành hiện thực.

Vậy có những điều kiện cụ thể gì đối với doanh nghiệp khi tham gia IPP2? Họ sẽ được hưởng quyền lợi gì?

TS. Trần Quốc Thắng: Sau khởi động IPP2, chúng tôi sẽ xây dựng những tiêu chí cụ thể đối với những gói tài trợ. Do vậy, doanh nghiệp muốn tài trợ, trước hết cần có ý chí, đổi mới sáng tạo không ngại thất bại. Doanh nghiệp sẽ tìm cách liên kết với với dự án, viện , trường, nhà khoa học để thực hiện ý tưởng. Tiếp đó là có dự án cụ thể khả thi để đề xuất với IPP, IPP sẽ xem xét và quyết định tài trợ.

Ông kì vọng thế nào về IPP2 để từ đây có những sản phẩm Việt đạt trình độ quốc tế?

TS. Trần Quốc Thắng: Chúng tôi đặt kì vọng vào IPP2. Chúng ta cần lồng ghép với các chương trình khác của đất nước để có những sản phẩm cụ thể mang thương hiệu quốc gia, chiếm lĩnh được thị trường quốc tế. Thực ra IPP2 cũng chỉ một phần đóng góp vào hệ thống đổi mới sáng tạo của đất nước trong giai đoạn hiện nay. Từ khi có Chương trình IPP các nhà tài trợ trên thế giới biết rằng đối với Việt Nam không phải chỉ có tài trợ để phát triển hạ tầng như giao thông, bệnh viện, trường học. Phát triển để đổi mới sáng tạo hết sức quan trọng ở Việt Nam. Chỉ có hỗ trợ về phát triển đổi mới sáng tạo chúng ta mới có thể phát triển bền vững, nền kinh tế mới có thể cạnh tranh.

Xin cảm ơn ông!

Bảo Chi – Q.H