Danh sách người thắng giải Kovalevskaia năm 2021 được Trung ương Hội Liên Hiệp Phụ nữ công bố ngày 29/3. Trong đó GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai (49 tuổi), hiện là Phó hiệu trưởng Trường đại học Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia TP HCM).

GS.TS Nguyễn Thị Thanh Mai nhận bằng tiến sĩ chuyên ngành Hóa dược tại ĐH Y Dược Toyama, Nhật Bản. Bà được công nhận chức danh Giáo sư năm 2020. Bà có 135 bài báo công bố trên các tạp chí khoa học quốc tế và trong nước; chủ trì và hoàn thành 14 đề tài nghiên cứu các cấp.

GS Mai tập trung nghiên cứu lĩnh vực phát hiện thuốc mới từ dược liệu Việt Nam và công nghệ chiết xuất hoạt chất, phát triển sản phẩm hỗ trợ sức khỏe từ dược liệu.

Bà có nhiều công trình nổi bật như phân lập các hoạt chất từ nguồn cây cỏ Việt Nam nhằm phát triển thuốc mới điều trị bệnh đái tháo đường, gout và sạm nám da hay chiết xuất cao định chuẩn từ củ Ngải bún được sử dụng điều trị bệnh viêm loét dạ dày... Ngoài ra, sản phẩm chiết xuất nọc ong được sử dụng hỗ trợ điều trị viêm khớp hay phát triển hợp chất có khả năng kháng ung thư.

Năm 2020, bà được công nhận là trưởng nhóm Nghiên cứu mạnh thuộc Chương trình nghiên cứu Hóa Dược của Đại học quốc gia TP HCM.

Giải thưởng năm 2021 cũng được trao cho Nhà giáo ưu tú, GS.TS Nguyễn Minh Thủy (61 tuổi), giảng viên cấp cao trường đại học Cần Thơ. GS Thủy được cấp bằng tiến sĩ chuyên ngành Công nghệ thực phẩm tại Vương quốc Bỉ. Bà là một trong ba nữ giáo sư liên ngành hóa học - công nghệ thực phẩm năm 2020.

GS Thủy dành nhiều tâm huyết để nâng cao giá trị các loại nông sản sau thu hoạch và giúp người dân được sử dụng các sản phẩm ngon, sạch, an toàn. Định hướng nghiên cứu chính trong sự nghiệp của bà gồm ứng dụng các kỹ thuật xử lý, tồn trữ, chế biến đa dạng các loại nông sản nhiệt đới sau thu hoạch và dinh dưỡng trong mối liên quan thực phẩm với con người.

GS.TS. Nguyễn Minh Thủy. Ảnh: Coa.ctu.edu

Bà chủ trì và tham gia 22 đề tài nghiên cứu khoa học các cấp. Trong đó nổi bật với các công trình sử dụng nguồn nguyên liệu gấc, gạo, nếp, khoai, tỏi... hay mô hình chế biến sản phẩm từ nguồn đặc sản của địa phương, như cây mía Hậu Giang, thốt nốt ở tỉnh An Giang hay củ hành tím tỉnh Sóc Trăng, trái thanh trà (tỉnh Vĩnh Long)... Nhiều công nghệ chuyển giao từ đề tài nghiên cứu được đưa ra thị trường như vang sim rừng, trà linh chi hay khóm sấy và nước khóm cô đặc. Bà sở hữu một bảo hộ sáng chế "Quy trình chế biến sản phẩm nước ép gấc - cà rốt" vào năm 2017.

GS Nguyễn Minh Thủy công bố 157 bài báo khoa học trên các tạp chí quốc tế và quốc gia có uy tín (chỉ số ISSN, SCOPUS, Indexed ISI với IF cao).

Bà nghỉ hưu từ năm 2016 nhưng được mời làm công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học tại ĐH Cần Thơ.

Giải thưởng Kovalevskaia mang tên nhà nữ toán học Nga lỗi lạc thế kỷ 19 - Sophia Kovalevskaia (1850 - 1891). Đây là giải thưởng tổ chức thường niên nhằm tôn vinh những tập thể, cá nhân nữ khoa học có thành tích xuất sắc trong nghiên cứu và ứng dụng khoa học vào thực tiễn cuộc sống.

Giải thưởng bắt đầu trao tại Việt Nam năm 1985. Đến nay đã có 20 tập thể và 51 cá nhân nhà khoa học nữ xuất sắc, tiêu biểu trong lĩnh vực lĩnh vực toán, lý, hóa, sinh, nông nghiệp, y học, công nghệ thông tin.