Lai tạo giống đạt chuẩn quốc gia

Hiện nay cả thế giới, trong đó có Việt Nam đã bước vào cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Khâu giống cây trồng vẫn là một trong những yếu tố quan trọng hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp. Theo ý kiến của các chuyên gia, thị trường hạt giống rau trong nước do các công ty nước ngoài chi phối với hơn 80% thị phần, các doanh nghiệp này đều đánh giá Việt Nam là một thị trường tiềm năng. Chính vì vậy việc lai tạo ra 12 loại rau màu mới đạt chuẩn quốc gia từ hơn 3000 giống rau màu trên thế giới đã giúp gia tăng giá trị ngành hàng chủ lực cho Việt Nam. Đây cũng là một trong những nhiệm vụ thuộc Chương trình đổi mới công nghệ quốc gia cho đến năm 2020.

Theo đánh giá của các chuyên gia, thị trường có nhiều giống cây trồng nhưng số lượng giống được nghiên cứu và sản xuất trong nước thì rất ít. Các công ty giống ở Việt Nam có nhiều xong chỉ nhập hàng về bán, và số công ty thật sự nghiên cứu về giống còn hạn chế. Giống nhập khẩu sử dụng và phát triển trong vài năm sẽ bị thoái hóa và phải tiếp tục nhập khẩu. Hơn nữa kinh phí đầu tư để nhà khoa học nghiên cứu phát triển giống lại không đủ. Một nghịch lý là sau khi nghiên cứu xong, làm ra giống nhưng giá thành lại cao hơn so với giống ngoại bán tại Việt Nam.

Ông Tạ Việt Dũng, Cục trưởng Cục Ứng dụng và Phát triển công nghệ cho biết, hiện tại đa số công ty của Việt Nam là nhập khẩu các giống rau từ nước ngoài, chúng ta làm chủ được số lượng giống rau rất ít và không chủ động được vấn đề về giống. Vì vậy việc Công ty TNHH Việt Nông tạo ra được 12 giống rau góp phần giảm nhập siêu hàng năm về giống với giá trị trên 200 triệu USD/1 năm. Việc tạo ra giống này đã giải được bài toán về nhập khẩu và giúp chúng ta chủ động được nguồn giống.

Nhìn thấy tiềm năng lớn của thị trường này, Công ty TNHH Việt Nông đã tập trung nghiên cứu, sản xuất và kinh doanh hạt giống rau màu chất lượng cao sau hơn 6 năm hình thành và phát triển. Nhờ đầu tư ứng dụng công nghệ trong chọn tạo và sản xuất hạt giống các loại rau màu mới, công ty đã chọn tạo ra 12 giống rau màu đạt chuẩn quốc gia. Từ những giống rau màu chất lượng cao này, doanh nghiệp tiến hành nhân rộng mô hình sản xuất và quy trình công nghệ canh tác cho hơn 12 nghìn hộ nông dân tham gia sản xuất và nhân giống thương phẩm. Kết quả này đã góp phần làm giảm 10% khối lượng và giá thành nhập khẩu các loại hạt giống này, đóng góp vào thành công trong xuất khẩu của ngành hàng rau, hoa quả của nước ta.

Giống “Made in VietNam” cạnh tranh với nước ngoài

Ông Trần Xuân Trường, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Việt Nông cho biết, Công ty đã nghiên cứu tiến bộ khoa học, kỹ thuật đưa vào áp dụng để đưa ra giống như hiện nay. Hiện tại, công ty đã chuẩn bị đưa giống này vào thị trường kinh doanh trong năm 2019. Bước đầu khảo nghiệm đánh giá tất cả các vùng trong cả nước cho kết quả rất tốt. Hiện nay, đối tượng khách hàng là đại lý, thương lái và đặc biệt là bà con nông dân đang rất chờ đợi.

Đầu tư cho KH&CN sẽ góp phần tăng sức cạnh tranh về giá

Các loại giống được kỹ sư nông nghiệp thu thập về từ nhiều nguồn như thu thập giống bản địa, giống ở các vùng miền, lưu trữ gen tại một số Viện hoặc từ nước ngoài, sau đó tiến hành nghiên cứu, lai tạo, so sánh để cho ra những hạt giống tốt và năng suất. Ra được loại hạt giống nào các cán bộ kỹ thuật lại mang đi thuyết phục nông dân trồng thử. Chính nhờ những nỗ lực này, những loại giống Made in VietNam chất lượng cao đã ra đời và cạnh tranh trực tiếp với nước ngoài. Hiện tại, một số loại giống do Việt Nông tạo ra đã có doanh thu hàng chục tỷ đồng. Lãnh đạo Công ty quan niệm rằng, hoạt động nghiên cứu chính là nền tảng. Mỗi năm doanh nghiệp đầu tư đến 20% lợi nhuận cho nghiên cứu và xác định nghiên cứu là vấn đề cốt lõi cho sự tồn tại lâu dài của doanh nghiệp.

Ông Trần Xuân Trường, Chủ tịch HĐQT Công ty TNHH Việt Nông cho hay, Việt Nam là nước nông nghiệp có nhiều lợi thế trong lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là ngành nghiên cứu hạt giống. Được sự hỗ trợ của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Cục Ứng dụng và Phát triển công nghệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã đồng hành cùng Công ty để làm ra các giống hiện tại. Tuy nhiên, Công ty mong muốn nhà nước, chính phủ và bộ, ban, ngành có những chính sách phù hợp hơn để khuyến khích doanh nghiệp như Việt Nông dám đầu tư vào nghiên cứu nông nghiệp, vì đầu tư vào nghiên cứu tốn nhiều chi phí và đây là một con đường dài.

Nông nghiệp trong những năm tới được đánh giá là một thị trường hấp dẫn nhưng sự cạnh tranh cũng rất khốc liệt đến từ những doanh nghiệp trong nước và cả những doanh nghiệp nước ngoài. Do đó, chúng ta cần làm nông nghiệp với một tư duy mới là chú trọng đầu tư cho khoa học và công nghệ, công nghệ sẽ giúp giảm giá thành, tăng sức cạnh tranh về giá và thêm nữa đây cũng là yếu tố giúp giải quyết bớt tình trạng thiếu lao động nông nghiệp trong hiện tại.

Bài, ảnh: Lê Chi