Tham dự hội thảo có GS. Hoàng Văn Phong, Phái viên Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch Hội đồng Chính sách KH&CN quốc gia; ông Lê Bộ Lĩnh – Phó Chủ nhiệm Ủy ban KH, CN và Môi trường của quốc hội; ông Nguyễn Xuân Cường - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT); ông Trần Văn Tùng – Thứ trưởng Bộ KH&CN và trên 100 đại biểu là cán bộ quản lý xây dựng chiến lược, chính sách KH&CN của Hội đồng chính sách KH&CN quốc gia, Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban KHCN&MT Quốc hội, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, Bộ Tài Chính, Bộ KH&CN, Bộ NN&PTNT, Bộ Quốc Phòng, Bộ Công Thương, Bộ Giao Thông Vận tải, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các Sở KH&CN khu vực phía Bắc, lãnh đạo các Hiệp hội, các doanh nghiệp và các Viện nghiên cứu, các trường Đại học trong ngành nông nghiệp Việt Nam,…

Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng phát biểu tại hội thảo

Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng, trong ngành nông nghiệp, đổi mới công nghệ đã đóng góp đến 35% tăng trưởng ngành trong thời gian qua khi các yếu tố thúc đẩy tăng trưởng khác là lực lượng lao động, quỹ đất ngày một giảm đi, đặc biệt trong ngành sản xuất lúa gạo. Việc ứng dụng, đổi mới công nghệ đã đưa lúa gạo nước ta không những đảm bảo an ninh lương thực trong nước mà còn ở trong top 3 các nước xuất khẩu hàng đầu thế giới trong nhiều năm qua.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, cạnh tranh ngày càng cao cùng với biến đổi khí hậu ngày càng phức tạp, ngành nông nghiệp nói chung và sản xuất lúa gạo nói riêng cần có những chiến lược đổi mới, phát triển công nghệ phù hợp, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi nền nông nghiệp từ phát triển chiều rộng sang chiều sâu, hướng đến một nền nông nghiệp sản xuất theo chuỗi hàng hóa, có giá trị gia tăng cao. “Một trong những nội dung quan trọng để giải quyết các vấn đề cấp bách trên là việc xây dựng bản đồ công nghệ, lộ trình công nghệ và đổi mới công nghệ”, Thứ trưởng Trần Văn Tùng nhấn mạnh.

Chính vì vậy, Chương trình Đổi mới công nghệ quốc gia đến năm 2020 đã chủ động lựa chọn đã giao cho các đơn vị tiến hành xây dựng một chuỗi các nhiệm vụ liên quan từ việc hoàn thiện quy trình, phương pháp xây dựng bản đồ công nghệ, lộ trình đổi mới công nghệ; tổ chức triển khai xây dựng cho một số ngành, lĩnh vực sản xuất quan trọng, trong đó có lĩnh vực chọn tạo giống lúa và sản xuất lúa gạo; nghiên cứu chọn tạo giống lúa thuần chống chịu mặn - hạn thích nghi với điều kiện canh tác lúa vùng nhiễm mặn thuộc Đồng Bằng Sông Cửu Long.

Hội thảo thu hút sự tham dự của đông đảo các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp,…

Có thể thấy, xây dựng bản đồ công nghệ là một cách tiếp cận phù hợp trong việc đánh giá toàn diện, khách quan hiện trạng, năng lực công nghệ trong các ngành, lĩnh vực sản xuất, cụ thể là chọn tạo, sản xuất giống lúa trong nông nghiệp. Thông qua bản đồ công nghệ, có thể nhận diện rõ ràng, chính xác những vấn đề như Việt Nam đang sở hữu những công nghệ nào, ở đâu?  Khoảng cách của chúng ta so với các nước ra sao? Chúng ta có thể sản xuất được sản phẩm nào ở trong phân khúc thị trường nào? Năng lực vận hành, năng lực nghiên cứu ở Việt Nam đến đâu và đáp ứng như thế nào đối với yêu cầu phát triển công nghệ, sản phẩm.

Trên cơ sở bản đồ công nghệ, lộ trình đổi mới công nghệ đã được xây dựng có sức thuyết phục và tính khả thi cao trong việc giúp trả lời câu hỏi cần tập trung phát triển sản phẩm nào, phân khúc thị trường nào trong tương lai? trong thị trường đó cần tập trung phát triển sản phẩm gì với đặc tính kỹ thuật như thế nào? sẽ cần phải phát triển những công nghệ gì để sản xuất ra sản phẩm đó. Từ đó, đưa ra giải pháp cần tập trung triển khai những hoạt động cụ thể nào như các nhiệm vụ nghiên cứu các cấp, chuyển giao công nghệ hay đầu tư, mua bán sáp nhập,…

Thứ trưởng Trần Văn Tùng cho biết, đến nay, các nhiệm vụ đặt ra đã hoàn thành và thu được những kết quả có giá trị làm cơ sở cho việc triển khai các chương trình, dự án KH&CN trong thời gian tới.

Tại hội thảo, các đại biểu đã đưa ra và cùng trao đổi, thảo luận về các nội dung: vai trò, vị trí của bản đồ công nghệ và lộ trình đổi mới công nghệ trong hoạt động nghiên cứu triển khai và sản xuất kinh doanh; hiện trạng, năng lực công nghệ và nhu cầu đổi mới công nghệ trong sản xuất lúa gạo tại Việt Nam; báo cáo bản đồ công nghệ chọn tạo giống lúa và lộ trình đổi mới công nghệ trong chọn tạo giống lúa; kết quả nghiên cứu chọn tạo giống lúa thuần chống chịu mặn – hạn thích nghi với điều kiện canh tác lúa vùng nhiễm mặn và chịu hạn thuộc Đồng bằng sông Cửu Long; giải pháp duy trì, cập nhật bản đồ công nghệ ngành chọn tạo giống lúa cũng như tiếp tục triển khai thực hiện các nhiệm vụ đối với các lĩnh vực quan trọng khác trong ngành nông nghiệp cũng như các ngành, lĩnh vực khác.

Tin, ảnh: Hạnh Nguyên – Ánh Tuyết