Trên 80% sản phẩm công nghiệp quốc phòng từ kết quả nghiên cứu khoa học

Thiếu tướng Đào Xuân Nghiệp, Phó chủ nhiệm Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng (CNQP) đánh giá: Thời gian qua được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, quân đội, đặc biệt là sự phối hợp hỗ trợ hiệu quả của Bộ KH&CN và các bộ, ngành, công tác KH&CN trong ngành CNQP đạt những thành tích rất đáng khích lệ. Trong lĩnh vực nghiên cứu phát triển công nghệ mới, vật liệu mới đã dần chuyển từ mua công nghệ, nhận chuyển giao công nghệ từ nước ngoài sang việc tự phát triển công nghệ mới, tự xây dựng các dây chuyền công nghệ sản xuất một số loại vũ khí trang bị kỹ thuật (VKTBKT) bằng lực lượng khoa học kỹ thuật trong nước. Nhiều loại VKTBKT hiện đại trước đây phải mua của nước ngoài thì nay bắt đầu có xu hướng tự nghiên cứu phát triển trong nước. Trên 80% sản phẩm do CNQP Việt Nam sản xuất hiện nay trang bị cho các lực lượng vũ trang (LLVT) là kết quả của các đề tài nghiên cứu KH&CN. 10 năm qua, danh mục sản phẩm do CNQP sản xuất cung cấp cho các LLVT đã tăng gấp hai lần. “Công tác KH&CN có vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình xây dựng và phát triển CNQP. Đây là hướng đi hiệu quả nhất để xây dựng và phát triển CNQP Việt Nam”, Thiếu tướng Đào Xuân Nghiệp khẳng định.

Tại Hội nghị tổng kết 5 năm chương trình phối hợp hoạt động KH&CN giữa BQP với Bộ KH&CN giai đoạn 2016-2020, Thiếu tướng, PGS, TS Ngô Văn Giao, Cục trưởng Cục Khoa học Quân sự (BQP) cho biết: "Để có được những kết quả nổi bật trong thời gian qua, BQP đã tập trung vào một số khâu chủ yếu như: Nâng cao năng lực các cơ quan quản lý, tổ chức KHCN; tăng cường công tác đào tạo cán bộ nghiên cứu, quản lý theo hướng phát triển cả về số lượng, chất lượng; đẩy mạnh các giải pháp thu hút nguồn nhân lực KHCN phục vụ quốc phòng; quy hoạch và đầu tư chiều sâu phát triển cơ sở vật chất, hệ thống phòng thí nghiệm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đặc thù quân sự. Bên cạnh đó, BQP cũng phối hợp chặt chẽ với Bộ KH&CN trong đổi mới cơ chế quản lý KHCN, đẩy nhanh tiến độ soạn thảo các văn bản quy phạm pháp luật nhằm hiện thực hóa nghị quyết của Đảng, Luật KH&CN năm 2013, tạo hành lang pháp lý thuận lợi để thúc đẩy sự phát triển của KH&CN trong quân đội".

Vươn lên làm chủ vũ khí, khí tài

Để thấy rõ hơn những nỗ lực vươn lên làm chủ vũ khí, trang bị, KHCN quân sự, chúng tôi đến Nhà máy Z111, Tổng cục CNQP. Từ một cơ sở làm nhiệm vụ sửa chữa vũ khí là chính, tới nay, Nhà máy Z111 đã vươn lên chế tạo thành công nhiều loại súng mới, công nghệ cao, khẳng định CNQP nước ta tự lực sản xuất được toàn bộ vũ khí, trang bị cho sư đoàn bộ binh. Thượng tá Hoàng Quốc Vinh, Giám đốc Nhà máy Z111 cho biết: "Từ năm 2011, nhà máy bắt đầu triển khai dự án đầu tư dây chuyền sản xuất súng bộ binh. Đây là dự án có quy mô lớn, chuyển giao công nghệ nước ngoài, trang thiết bị đồng bộ, hiện đại, công nghệ sản xuất tiên tiến. Đến nay, nhà máy đã làm chủ hoàn toàn dây chuyền công nghệ sản xuất súng bộ binh đạt tiêu chuẩn quốc tế. Thành công của dự án mở ra một chặng đường mới đối với Z111, đáp ứng mục tiêu hiện đại hóa vũ khí trang bị cho bộ đội huấn luyện và SSCĐ, tiến tới xuất khẩu sản phẩm. Nhà máy đã ký được hợp đồng khung xuất khẩu chi tiết súng với một số đối tác nước ngoài". 

Một đơn vị khác nằm trong tốp đầu lĩnh vực tự động hóa của BQP đó là Viện Tự động hóa kỹ thuật quân sự (TĐH KTQS) thuộc Viện KHCN quân sự đã ứng dụng KH&CN vào cải tiến vũ khí. Tháng 9-2003, viện hoàn thành cải tiến 10 đại đội Pháo phòng không (PPK) 37mm-2N. Các đại đội PPK cải tiến được bàn giao cho Quân chủng PK-KQ đưa vào trang bị sẵn sàng chiến đấu từ năm 2004. Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Vương Đức Thấn, Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Viện TĐH KTQS tự hào cho biết: "Đến nay, toàn bộ các đại đội PPK 37mm của Quân chủng PK-KQ đã được cải tiến và bước đầu trang bị cho phòng không lục quân của các quân khu, quân đoàn. Bên cạnh đó, giai đoạn 2015-2020, viện thực hiện thành công nhiều nhiệm góp phần nâng cao năng lực chiến đấu của quân đội".

Nâng tiềm lực khoa học và công nghệ xây dựng quân đội tiến lên hiện đại

Công tác KHCN trong BQP thời gian qua đã đạt những kết quả tích cực. Tuy nhiên, theo Thiếu tướng, PGS, TS Ngô Văn Giao: Khả năng làm chủ về thiết kế, chế tạo một số sản phẩm quân sự công nghệ cao còn hạn chế, đặc biệt đối với những công nghệ đặc thù, công nghệ lõi trong các sản phẩm. Bên cạnh đó, nghiên cứu cơ bản, nghiên cứu nền tỷ trọng còn thấp; còn ít đăng ký sáng chế khu vực và thế giới. Đổi mới cơ chế quản lý, cơ chế hoạt động... chưa đáp ứng yêu cầu phát triển của KH&CN. Ngoài ra, chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ cán bộ làm công tác khoa học chưa thỏa đáng nên chưa huy động được sự tham gia của các chuyên gia trong và ngoài nước trong nghiên cứu KH&CN...

Thiếu tướng Đào Xuân Nghiệp thì đề xuất: Thời gian tới, Chính phủ, BQP, Bộ KH&CN và các bộ, ngành liên quan cần tiếp tục quan tâm phát triển các chương trình đề án KHCN nghiên cứu phát triển vũ VKTBKT mới để KHCN có đóng góp nhiều hơn nữa vào việc thực hiện chủ trương xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại tạo tiền đề vững chắc để phấn đấu từ năm 2030 xây dựng quân đội hiện đại.

Trong chương trình phối hợp hoạt động KH&CN giữa BQP với Bộ KH&CN giai đoạn 2021-2025 đã xác định tiếp tục thực hiện các nghị quyết của Đảng, các nghị quyết, chương trình hành động, chiến lược, kế hoạch của Chính phủ về phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, nâng cao tiềm lực KH&CN quân sự góp phần xây dựng quân đội tiến lên hiện đại, nâng cao khả năng SSCĐ của các LLVT, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đồng thời, góp phần nâng cao trình độ, tiềm lực KH&CN của quốc gia, phát triển CNQP theo hướng lưỡng dụng phục vụ cho nhiệm vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tập trung triển khai các chương trình, đề án KH&CN trọng điểm. Chú trọng áp dụng kết quả nghiên cứu vào thực tế; nâng cao và khai thác, tận dụng tối đa thành quả của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư vào nghiên cứu sản xuất, cải tiến vũ khí, trang bị. Tiếp tục có các chương trình, đề án đào tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao; có cơ chế chính sách đãi ngộ thỏa đáng để thu hút lực lượng chuyên gia trong các ngành KH&CN trọng điểm, nhất là các ngành công nghệ cao.

(còn nữa)

Nguồn: Quân đội nhân dân