Động lực chủ yếu, then chốt phát triển kinh tế - xã hội

Hà Nội đã và đang ưu tiên phát triển nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, hỗ trợ thúc đẩy đổi mới sáng tạo nhằm góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sức cạnh tranh của nền kinh tế Thủ đô; đồng thời, nâng cao năng lực quản lý của các cơ quan, viện nghiên cứu trên địa bàn thành phố.

Nghị quyết số 15-NQ/TƯ ngày 5-5-2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 cũng nêu rõ, lấy khoa học, công nghệ cao và đổi mới sáng tạo là động lực then chốt để phát triển kinh tế - xã hội, phát huy hiệu quả nguồn lực trí tuệ con người, đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ và thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư để xây dựng Hà Nội thành trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu, phát triển chuyển giao công nghệ hàng đầu của cả nước và khu vực; có cơ chế, chính sách thu hút, phát huy trí tuệ của đội ngũ trí thức, chuyên gia, nhà khoa học hàng đầu trong nước và quốc tế vào sự nghiệp xây dựng, phát triển Thủ đô...

Một trong những định hướng lớn được xác định trong Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ thành phố Hà Nội, nhiệm kỳ 2020-2025 là: Đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế dựa trên ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Chương trình số 07-CTr/TU của Thành ủy về “Đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2021-2025” đề ra mục tiêu nhằm phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực chủ yếu phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô, xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu khoa học, chuyển giao và phát triển công nghệ hàng đầu của cả nước, tiến tới là của khu vực Đông Nam Á.

Xác định rõ các định hướng đột phá

Để cụ thể hóa những mục tiêu này, Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội đang xây dựng dự thảo "Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của thành phố Hà Nội đến năm 2030". Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn cho biết, dự thảo đặt mục tiêu đến năm 2030, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự phát huy vai trò và là nhân tố quyết định tốc độ tăng trưởng kinh tế, góp phần phát triển toàn diện văn hóa, xã hội, con người, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Từng bước nâng cao trình độ khoa học, công nghệ và năng lực đổi mới sáng tạo ngang tầm với các nước trong khu vực và ngang tầm thế giới ở một số lĩnh vực.

Theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hà Nội Nguyễn Hồng Sơn, dự thảo “Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của thành phố Hà Nội đến năm 2030” được xây dựng dựa trên nguyên tắc quán triệt các quan điểm, chủ trương, đường lối phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Đảng và Nhà nước đã được ban hành; bám sát và cụ thể hóa các nội hàm về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo theo Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ thành phố Hà Nội, nhiệm kỳ 2020-2025. Kế thừa có chọn lọc các nội dung của Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ giai đoạn trước và bổ sung những nội dung mới phù hợp với yêu cầu phát triển của Thủ đô trong bối cảnh mới.

Đồng thời, xác định rõ các định hướng đột phá để dẫn dắt ngành Khoa học - Công nghệ phát triển trong giai đoạn tới, nhằm hiện thực hóa vai trò đột phá chiến lược của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong phát triển. Chiến lược cũng phải bảo đảm tính khoa học trên cơ sở các phương pháp phù hợp, nguồn cơ sở dữ liệu khách quan, tin cậy, cập nhật; bảo đảm tính khả thi, sự đồng bộ, thống nhất giữa các quan điểm, mục tiêu, định hướng, nhiệm vụ và giải pháp phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Chí Mỳ, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội đánh giá, kết cấu của dự thảo chiến lược, các quan điểm, định hướng mục tiêu phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của Hà Nội đến năm 2030 đã có tính logic và khả thi. Tuy nhiên, để tháo gỡ khó khăn cho phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Hà Nội cần chú trọng đến giải pháp mang tính đột phá về mặt thể chế và chính sách để đẩy mạnh đổi mới sáng tạo; cho phép thực hiện cơ chế thử nghiệm chính sách mới, chấp nhận rủi ro trong việc triển khai và ứng dụng công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới. Đặc biệt, phải tập trung phát triển nguồn nhân lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo có trình độ và năng lực sáng tạo cao...