Trong công trình này, tác giả đã đề xuất một phương pháp tính toán cho phép tiếp cận và giải quyết hiệu quả bài toán tính toán cấu trúc điện tử của các hệ vật liệu hai chiều có cấu trúc tinh thể. Phương pháp này không giống cách tiếp cận truyền thống, gọi là cách tiếp cận 3 chiều hay cách tiếp cận siêu ô mạng (supercell), đang được tích hợp rộng rãi trong các phần mềm tính toán khoa học vật liệu. 

Phương pháp của PGS.TS. Đỗ Vân Nam được gọi là cách tiếp cận 2 chiều với điểm nổi bật là kết hợp hai kỹ thuật tính toán triển khai theo hai không gian khác nhau cho phép vừa tính đến được tính chất tuần hoàn của mạng tinh thể theo hai chiều không gian, vừa tính đến được bản chất suy giảm tự nhiên của các trạng thái electron ra khỏi bề mặt lớp vật liệu (chiều không gian thứ ba).

PGS.TS. Đỗ Vân Nam chia sẻ: “Các bài toán khoa học nói chung và trong lĩnh vực vật lý chất rắn nói riêng, đòi hỏi công việc tính toán rất cao nên việc phải vận dụng và sáng tạo các phương pháp và kỹ thuật tính toán hiệu quả là điều vô cùng quan trọng.  Trong bài báo này, tôi đề nghị một phương pháp tính toán mới và chứng minh rằng phương pháp này sẽ giải quyết hiệu quả nhiều vấn đề liên quan tới vật lý và các tính chất cơ bản của lớp các loại vật liệu hai chiều đang được tập trung nghiên cứu mạnh mẽ hiện nay. Tôi hy vọng sẽ có những đóng góp nhất định cho cộng đồng Vật lý quốc tế, cho những người cũng đang phải đối mặt với những khó khăn và giới hạn của năng lực tính toán thông thường”.

Khi được hỏi về nơi hình thành những ý tưởng khoa học như vậy, PGS.TS. Đỗ Vân Nam cho biết, công trình này hoàn toàn được thực hiện từ nội lực của nhóm nghiên cứu trong Trường ĐHBK Hà Nội, từ việc hình thành ý tưởng, cho tới việc triển khai tính toán và viết bài công bố đều được thực hiện tại Trường. Đặc biệt, PGS.TS. Đỗ Vân Nam đang triển khai công việc xây dựng nhóm nghiên cứu phát triển kết hợp với các đồng nghiệp khác trong trường nhằm thúc đẩy mạnh việc ứng dụng và khai thác hiệu quả các kỹ thuật và năng lực tính toán hiệu năng cao tại Viện ICSE của Trường.

Bài báo được tác giả gửi đến tạp chí Physical Review B ngày 25/01/2017 và được phản biện kín bởi hai chuyên gia hàng đầu thế giới trong cùng lĩnh vực nghiên cứu. Theo PGS.TS. Đỗ Vân Nam: “Trong vòng đầu tiên cả hai phản biện đều cho rằng bài báo thỏa mãn tiêu chí khoa học của tạp chí và đánh giá cao về chất lượng bài báo. Tuy nhiên, họ yêu cầu rất khắt khe về việc viết lách nên chúng tôi cũng phải cần tới sự trợ giúp nhất định của các đồng nghiệp nước ngoài trong việc góp ý điều chỉnh văn phong tiếng Anh”. 

Theo Physical Review B các bài báo gửi nộp phải chuẩn mực về phong cách trình bày, cô đọng, súc tích nhưng vẫn truyền tải đầy đủ nội dung, nêu bật ý nghĩa và tầm quan trọng của nghiên cứu. Bên cạnh đó ngôn ngữ thể hiện phải chuẩn xác và trong sáng.

Tin, ảnh: Hạnh Nguyên