Năm 1992, ba nhà khoa học tại trường Đại học Southern Cross University ở New Zealand phát hiện ra đặc tính đặc biệt của bùn đỏ (sản phẩm thải của quá trình sản xuất alumin từ quặng bô xít bằng phương pháp Bayer) là: sau khi được xử lý để thay đổi một số tính chất lý và hóa học thì có thể dùng để trung hòa axit, tách và lưu giữ các kim loại ở hàm lượng cực nhỏ (vết).

Sau khi nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, trường này đã liên doanh với công ty Virotec International Ltd. (Australia), để thực hiện thử nghiệm trên quy mô lớn và đưa ra công nghệ có tính thương mại.

Sử dụng nước biển

Tới năm 2000 Virotec International Ltd. đã đầu tư thành công và đưa ra công nghệ mới về xử lý bùn đỏ có tên là công nghệ BaseconTM và sản phẩm BauxsolTM.

BaseconTM là tên thương mại của công nghệ xử lý bùn đỏ thải ra trong quá trình sản xuẩt alumin từ quặng bô xit. Thông thường, để trung hòa bùn đỏ cần phải có một lượng lớn nước biển (thường lớn gấp 12 đến 18 lần khối lượng bùn đỏ cần trung hòa) và cần có một hồ lớn để lắng phần rắn của bùn đỏ trong thời gian cần thiết đủ để can xi và magiê hòa tan hết vào nước biển, sau đó đổ nước đó ra biển.

Nhược điểm trên đã được công nghệ Basecon™ khắc phục bằng cách phát triển một phương pháp rẻ hơn, nhanh hơn là sản xuất ra một nguyên liệu thô gọi là Bauxsol™. Bauxsol™ chính là bã thải bùn đỏ đã được trung hòa bằng nước biển một cách chính xác theo đặc tính kỹ thuật của Virotec sao cho nó có đặc tính thành phần phù hợp cho phản ứng với môi trường, có thể bảo quản và vận chuyển an toàn và dễ dàng.

Bauxsol™ tinh khiết là một hợp chất gồm nhiều khoáng vật trộn lẫn. Thành phần chính xác của nó phụ thuộc vào thành phần của quặng bô xít, công nghệ luyện, quá trình trung hòa bùn đỏ có chứa xút của mỗi nhà máy alumin, và chất pha trộn được lựa chọn. Các chất pha trộn có thể được chuẩn bị bằng cách cho thêm một lượng khoáng vật tự nhiên hoặc các hợp chất hóa học khác để trở thành một hỗn hợp bazơ có thể thực hiện xử lý cho các loại chất gây ô nhiễm khác nhau. Bauxsol™ tinh khiết có khả năng trung hòa axit cao  và có khả năng tách kim loại (với hàm lượng vết) rất cao. Nó cũng có khả năng để tách và lưu giữ phốt phát và một số hợp chất hóa học khác.

Thương mại hóa công nghệ

Đầu năm 2000 liên doanh Virotec đã thí nghiệm thành công trên quy mô bán công nghiệp 1,6 triệu lít và sau đó vài tháng đã thành công trên quy mô công nghiệp có tính thương mại, xử lý một bãi thải quặng đuôi 1.500 triệu lít. Đến năm 2002, Virotec đã có bản quyền để phân phối công nghệ BauxsolT trên toàn cầu. Vì BauxsolTM là sản phẩm chế ra từ bùn đỏ là chất thải công nghiệp nên nó khá rẻ. Nó đã làm “xanh hóa” bã thải bùn đỏ và làm giảm nhẹ gánh nặng về chất thải công nghiệp cho ngành khai thác nhôm.

Tháng 3.2006 một thử nghiệm độc lập kéo dài trong 6 tháng được tiến hành tại Oxforrd, do Hội đồng nghiên cứu Nước của nước Anh (UK) đã chứng minh công nghệ Bauxsol™ của Virotec là giải pháp khả thi, có tính kinh tế để tách phốt phát trong khi xử lý nước thải dân cư và nước thải công nghiệp.

Người ta dự tính rằng hàng năm có khoảng 50 đến 80 triệu tấn bùn đỏ được thải ra trên toàn cầu. Công nghệ Bauxsol của VIROTEC đã được thừa nhận là có thể chuyển hóa nguồn bùn đỏ có hại trở thành sản phẩm có ích.
 

Đất Việt