Để khai thác triệt để tiềm năng điện gió của Việt Nam, cần có khuôn khổ pháp lý vững chắc, cơ chế, chính sách hỗ trợ nhiều hơn từ nhà nước.
Việt Nam có nguồn năng lượng điện gió dồi dào
Đây chính là nhận định của nhiều chuyên gia trong và ngoài nước tại Hội thảo năng lượng gió Việt Nam với chủ đề “Đầu tư và lợi nhuận từ gió” do Tập đoàn điện gió Vestas và Đại sứ quán Đan Mạch đồng tổ chức tại Hà Nội ngày 7/12.
Theo ông Nguyễn Ngọc Hưng, Phòng Kinh tế, Dự báo và Quản lý nhu cầu năng lượng, Viện Năng lượng Việt Nam cho hay, hiện Việt Nam đang có khoảng 50 dự án điện gió đăng ký ở các giai đoạn khác nhau với tổng công suất khoảng 5.000 MW. Mỗi dự án có quy mô từ 6 đến 250 MW. Trong khi đó, tiềm năng năng lượng gió tại Việt Nam còn rất lớn, đạt 27 GW trong ngắn hạn và lên tới 144 GW trong dài hạn.
Cùng quan điểm trên, ông Clive Turton, Chủ tịch Vestas khu vực châu Á - Thái Bình Dương cho hay, Việt Nam có bờ biển dài, có diện tích đất lớn và nguồn gió dồi dào, được Vestas đánh giá là nước có tiềm năng về điện gió lớn nhất khu vực ASEAN.
Sản lượng điện gió tiềm năng có thể lên tới 30 GW nếu được đầu tư đúng mức. Hiện Vestas đang cung cấp công nghệ, dịch vụ và cơ chế tài chính cho một số dự án điện gió tại Việt Nam để tiếp tục tận dụng, duy trì và phát triển lợi ích từ nguồn năng lượng dồi dào này.
Theo ông Đỗ Đức Quân, Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương), Việt Nam là nước có tiềm năng năng lượng tái tạo lớn với các nguồn thủy điện nhỏ, điện gió, điện sinh khối, điện mặt trời… Và theo quy hoạch điện quốc gia điều chỉnh giai đoạn 2011-2020 có xét đến 2030 đã được thủ tướng phê duyệt vào ngày 18/3/2016 mục tiêu phát triển năng lượng tái tạo được đưa ra rất rõ ràng.
Trong đó, ưu tiên phát triển nguồn năng lượng tái tạo cho sản xuất điện, tăng tỷ lệ điện năng sản xuất từ các nguồn năng lượng tái tạo đạt 7% vào năm 2020 và trên 10% vào năm 2030.
Ông Đỗ Đức Quân, Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo cho rằng tiềm năng về năng lượng điện gió ở Việt Nam vẫn chưa được khai thác đúng mức.
Để thúc đẩy đầu tư, phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, thủ tướng chính phủ đã ban hành các chính sách và cơ chế khuyến khích, ưu tiên. Cụ thể, giảm giá FIT hợp đồng mua bán điện mẫu cho phát triển năng lượng điện sinh khối, điện sản xuất từ rác thải rắn, điện mặt trời và điện gió. Riêng giá FIT hỗ trợ phát triển điện gió cũng đang được Thủ tướng Chính phủ xem xét điều chỉnh cho phù hợp.
Đồng thời hàng loạt các quy hoạch phát triển điện lực tích hợp các nguồn năng lượng tái tạo và quy hoạch phát triển điện gió ở địa phương cũng đã được UBND các tỉnh tổ chức lập và Bộ Công Thương phê duyệt ban hành.
Thay đổi cơ chế, tăng cường hợp tác phát triển điện gió
Dù tiềm năng về năng lượng điện gió ở Việt Nam là rất lớn nhưng theo đánh giá của nhiều chuyên gia, tiềm năng này chưa được đầu tư và khai thác một cách tương xứng. Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo Đỗ Đức Quân chỉ rõ, đối với phát triển điện gió, đến thời điểm này mới chỉ có 6 dự án vào vận hành phát điện với tổng công suất gần 200m.
Bên cạnh đó, theo đánh giá của Bộ Công Thương, một trong những nguyên nhân chủ yếu là khả năng hạn chế của chủ đầu tư trong việc phát triển một dự án đầu tư khả thi để có thể tiếp cận nguồn vốn thương mại trong nước và quốc tế.
“Trong lộ trình phát triển nguồn năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục hoàn chỉnh khung chính sách, pháp lý đề xuất ban hành các cơ chế phù hợp khuyến khích phát triển nguồn năng lượng tái tạo trong thời kỳ mới, tăng cường tái cơ cấu quản lý và nâng cao năng lực thực hiện của các cấp; nghiên cứu công nghệ lưới điện thông minh, kỹ thuật lưu trữ năng lương và khả năng dự báo nhằm tối ưu hóa khả năng tiếp nhận nguồn điện sử dụng năng lượng tái tạo, đảm bảo phát triển ổn định, an toàn và bền vững”, ông Quân nhấn mạnh.
Khẳng định tại Hội thảo “Đầu tư và lợi nhuận từ gió”, ông Đỗ Đức Quân cũng bày tỏ hy vọng vào Đan Mạch với kinh nghiệm và công nghệ hàng đầu thế giới về phát triển điện gió sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam chuyển giao công nghệ, nâng cao khả năng chuyên môn cung cấp nguồn tài chính thông qua hợp tác doanh nghiệp với doanh nghiệp và hợp tác nghiên cứu phát triển.
Bà Charlotte Laursen, Đại sứ Đan Mạch tại Việt Nam bày tỏ hy vọng vào mối quan hệ tốt đẹp giữa hai nước đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng.
Về vấn đề này, bà Charlotte Laursen, Đại sứ Đan Mạch tại Việt Nam cũng cho rằng, nhiều năm nay, Việt Nam và Đan Mạch đã hợp tác trong lĩnh vực năng lượng.
“Trong thời gian tới, phía Đan Mạch sẽ hỗ trợ để Việt Nam có thể đạt mục tiêu tương lai năng lượng xanh hơn, củng cố quan hệ Việt Nam - Đan Mạch trong ngành năng lượng”, Đại sứ cũng khẳng định.
Liên quan đến việc tạo điều kiện hỗ trợ phát triển điện gió tại Việt Nam, ông Nguyễn Ngọc Hưng nhấn mạnh, để khai thác tốt các tiềm năng từ năng lượng gió, Việt Nam cần hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về năng lượng tái tạo cũng như thiết lập cơ chế khuyến khích về tài chính, cơ chế về giá cho các dự án năng lượng tái tạo.