Tuy nhiên cũng phải thừa nhận rằng, các chính sách và pháp luật đã ban hành còn chậm đi vào cuộc sống, kết quả hoạt động KH&CN chưa đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp phát triển đất nước, đòi hỏi phải tiếp tục đổi mới và hoàn thiện.

Đó là lý do giải thích vì sao chúng ta phải chuẩn bị Đề án về phát triển KH&CN trong thời kỳ mới trình hội nghị Trung ương sắp tới vào tháng 10/2012, thứ trưởng nhấn mạnh.

-Xin Thứ trưởng cho biết điểm mới nhất trong Đề án sắp tới sẽ trình?

- Thứ trưởng Trần Văn Tùng: Đề án tập trung đưa ra một số giải pháp khắc phục yếu kém cần phải tập trung giải quyết trong thời gian vừa qua đó là cơ chế đầu tư, cơ chế tài chính cho KH&CN. Đó là vấn đề đầu tiên, rất quan trọng nhất trong đề án này.

Thứ hai là khó khăn về cơ chế tài chính đối với các nhà khoa học khi thực hiện các nhiệm vụ nghiên cứu hiện nay là về quy trình, thủ tục, định mức thanh quyết toán các đề tài hết sức phức tạp, rườm rà, làm nản lòng các nhà khoa học. Trong thời gian tới, Bộ KH&CN đang phối hợp với Bộ Tài chính để xây dựng thông tư hướng dẫn việc thanh quyết toán các nhiệm vụ nghiên cứu một cách thông thoáng hơn.

Thứ 3 là Đề án tập trung là giải quyết cho bằng được vấn đề chính sách đối với cán bộ bởi hiện nay việc đối xử với nhà khoa học từ chế độ tiền lương, ưu đãi về nhà ở, chế độ phụ cấp vô cùng thấp và hiện nay không có gì hơn so với các ngành, các lĩnh vực khác.

-Với hàng loạt những bất hợp lý đã được các nhà khoa học chỉ ra trong nhiều hội thảo về cơ chế quản lý khoa học, theo ông việc tháo gỡ bất hợp lý này sẽ được bắt đầu từ đâu thưa thứ trưởng?

Hiện nay bộ KH&CN đang tập trung xây dựng Đề án rất quan trọng về phát triển KH&CN phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa  đất nước. Đây là nhiệm vụ được Bộ chính trị, Ban bí thư giao cho Ban tuyên giáo và Bộ KH&CN.

Chúng tôi đang tập trung xây dựng nội dung của Đề án và dự kiến trình lên Ban chấp hành trung ương để có thể ban hành Nghị quyết về phát triển KH&CN phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa.

Để nhà khoa học có thể sống bằng nghề thì trước hết chúng ta phải coi khoa học là một nghề, không phải ai cũng làm được. Trong ảnh: Nghiên cứu khoa học trong doanh nghiệp tại Trà Vinh (ảnh: Phương Hoàn)

Đây là bước chuyển biến rất mạnh mẽ và là định hướng trong hoạt động KH&CN thời gian tới. Tạo cơ sở cho các cơ quan quản lý nhà nước, các Bộ, ngành có thể xây dựng các chính sách đổi mới mạnh mẽ hoạt động KH&CN hiện nay

-Vậy với sự thay đổi như vậy ông hình dung như thế nào về diện mạo KH&CN trong thời gian tới?

Trong thời gian qua KH&CN đã có những thành tích nhất định với sự phát triển KH-XH. Nhưng đánh giá một cách nghiêm túc thì KH&CN chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển KT-XH của đất nước. Vì vậy, trong thời gian tới chúng tôi hi vọng bằng các cơ chế chính sách mới, bằng sự nỗ lực của đội ngũ cán bộ KH&CN thì KH&CN sẽ thâm nhập vào mọi mặt của đời sống kinh tế, xã hội, sẽ đi vào cùng doanh nghiệp, lấy doanh nghiệp làm trung tâm để đổi mới công nghệ nâng cao năng suất chất lượng hiệu quả cạnh tranh.

Với hoạt động của doanh nghiệp như vậy chúng tôi hi vọng đấy là một trong những biện pháp rất quan trọng cơ bản để có thể hoàn thành được sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Và KH&CN lúc đó sẽ trưởng thành, lớn mạnh có thể ngang tầm với các nước trong khu vực và một số nước trên thế giới. Như vậy hình dung của hoạt động KH&CN sẽ sôi nổi, sẽ mạnh mẽ, sẽ giúp được cho sự phát triển KH-XH của đất nước trong thời gian tới.

- Xin cảm ơn thứ trưởng!

Mai Mai